MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılardan Öz ... Tar. İnş. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar, davalı ..."ın satın aldığı 30.000 adet fide bedeli olan 29.810,00 TL ile zirai gübre, ilaç vb. malzeme bedeli olan 7.410,00 TL"yi ödemediğini ileri sürerek toplam 37.220,00 TL"nin fatura tarihinden itibaren uygulanacak reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, davacıdan alınan fidelerin ayıplı olması nedeniyle bedelinin istenemeyeceğini, buna karşın bir kısım bedeli ödediklerini, başkaca ürün teslim almadığını savunmuş ve davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile; 1.434,00 TL"nin 18/07/2011 tarihinden itibaren uygulanacak avans faizi ile birlikte davalı ..."dan alınarak, davacılardan Öz ... Ltd.Şti"ye verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacı ... Üretim AŞ. yönünden ise bu davacı ile davalı arasında ticari ilişki bulunmaması nedeniyle açılan davanın reddine ilişkin karar tarafların temyizi üzerine (kapatılan) Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 11/02/2016 tarihli 2015/20615 esas-2016/3986 karar sayılı ilamı ile "...1-Dosya kapsamı incelendiğinde, işbu dava dilekçesinin Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2011/344E. sayılı dava dosyasına karşı dava dilekçesi olarak sunulduğu, 13.03.2013 tarihinde asıl dosyadan tefrik edilerek, takipsiz bırakılması nedeniyle işlemden kaldırıldığı, 27.03.2013 tarihinde, davacılardan yalnızca Öz ...... Ltd. Şti. açısından yenileme dilekçesi verildiği ve işbu dosya numarasını aldığı anlaşılmaktadır. Diğer davacı ... Üretim ve Tic. A.Ş.
yönünden işlemden kaldırılan dava süresinde yenilenmediğine göre, bu davacı açısından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, yargılamaya devam olunarak, esastan hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Davacı Öz ...... Ltd. Şti. davalıyla olan hesaplarına göre 37.220,00 TL alacakları olduğunu ileri sürmüş, davalı ise adı geçen davacıdan alınan fidelerin ayıplı olması nedeniyle fidelerin bedelinin alacaktan düşülmesi gerektiğini savunmuş; mahkeme de 29.810,00 TL hastalıklı fide bedelini davacının alacağından mahsup etmiştir. Oysa, davalının, fidelerin ayıplı olması nedeniyle davacıya karşı açtığı Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/344 E. sayılı dosyasında görülen maddi tazminat davası süresinde açılmamış olması nedeniyle reddedilmiş ve kesinleşmiştir. O halde, mahkemece alacak hesabı yapılırken, hastalıklı fide bedelinin mahsubu doğru değilken, aksi düşüncelerle yazılı gerekçeyle hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
3-Davacı Öz ...... Ltd. Şti. davalıya 29.810,00 TL bedelinde 30.000 adet fide ve 7.410,00 TL bedelinde zirai gübre, ilaç vb. malzeme teslim ettiğini iddia etmiş, davalı fideleri kabul etmiş ancak onun dışında başka bir malzeme teslim almadığını savunmuş, ancak mahkemece fide dışındaki malzemelerin de davalıya teslim edildiği benimsenmek suretiyle hüküm tesis edilmiştir. Oysa, anılan bu malzemelerin davalıya teslim edildiğine ilişkin dosyada usulüne uygun bir delil bulunmamaktadır. Yine benzer şekilde, adı geçen davacı, davalıdan alınan 15.000TL bedelindeki çekin davalıya iade edildiğini, dolayısıyla ödemelerden sayılmaması gerektiğini ileri sürmüş, davalı ise bu iddiayı reddetmiş olmasına karşın, mahkemece davacının iddiası benimsenmek suretiyle hüküm tesis edilmiştir. Oysa, anılan çekin karşılıksız iade edildiğine ilişkin dosyada usulüne uygun bir delil yoktur. O halde, mahkemece, değinilen hususlar yeniden değerlendirilmek suretiyle, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir..." gerekçesiyle birinci ve ikinci bentler yönünden davacılar yararına, üçüncü bent yönünden davalı yararına bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; davacı ... A.Ş. tarafından açılan davanın açılmamış sayılmasına, davacı Özsarıgül Ltd. Şti. tarafından açılan davanın reddine karar verilmiş; söz konusu karar davacı Öz ... Tar. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmiştir.
1- Mahkemece, davacı Öz ... Tar. İnş. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından satışı yapılan ve toplam tutarı 29.810,00 TL olan karpuz fidelerinin ayıplı olduğunun ispatlandığını,fidelerin tamamı hastalıklı ve ekildiği ürünün tamamı imha edildiğinden Borçlar Kanunun 207/2. maddesi gereğince karşı davacının bu fatura bedelini talep etme hakkı bulunmadığını,Yargıtay bozma ilamında Öz ... Ltd. Şti. tarafından davalı tarafa 29.810,00 TL fide bedeli teslim edildiğinin ispatlandığını, 7.410,00 TL tutarındaki zirai gübre, ilaç vb. malzeme tesliminin ispatlanmadığını keza davacı tarafın davalıdan alınan 15.000,00 TL bedelindeki çekin karşılıksız iade edildiğine ilişkin dosyada usulüne uygun bir delil olmadığı belirtildiğini,davacı tarafından teslimi yapılan 29.810,00 TL tutarındaki fidenin ayıplı olması nedeniyle bedelinin istenemeyecek olması ve diğer 7.410,00 TL tutarındaki malzeme tesliminin ispatlanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Ancak, mahkemenin ilk verdiği kararın temyiz incelemesi sonucu Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin (kapatılan) 11/02/2016 tarihli 2015/20615 esas - 2016/3986 karar sayılı bozma ilamında; " ...29.810 TL hastalıklı fide bedelinin davacının alacağından mahsup edildiği, fidelerin ayıplı olması nedeniyle davalının davacıya karşı açtığı Adana 3. Asliye
Ticaret Mahkemesi"nin 2011/344 E. sayılı dosyasında görülen maddi tazminat davası süresinde açılmamış olması nedeniyle reddedilip kesinleştiği, mahkemece alacak hesabı yapılırken, hastalıklı fide bedelinin mahsubunun doğru olmadığı açıklanmasına rağmen, mahkemece davacı "Öz ... Tar. İnş. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından satışı yapılan ve toplam tutarı 29.810,00 TL olan karpuz fidelerinin ayıplı olduğunun ispatlandığı,fidelerin tamamı hastalıklı ve ekildiği ürünün tamamı imha edildiğinden BK. 207/2 maddesi gereğince davacının bu fatura bedelini talep etme hakkı bulunmadığı..." belirtilmek suretiyle mahkemece bozma ilamının yerine getirilmediği görülmüştür.
Kural olarak bozma kararına uyan mahkeme, artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Buna göre Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 19/06/2013 tarih 2013/167-2013/212 sayılı önceki kararının tarafların temyizi üzerine (kapatılan) Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 11/02/2016 tarihli 2015/20615 esas - 2016/3986 karar sayılı ilamı ile bozularak bozma ilamında mahkemece yapılması gerekenler açıklanmış ve bozma ilamına uyulmuş olmakla bu konuda davacı lehine usuli müktesep hak oluşmuştur.
Bu durumda mahkemece, uyulmasına karar verilen bozma ilam gereği yerine getirilecek şekilde hüküm tesisi gerekirken,yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş,kararın bozulması gerekmiştir.
2-Bozma sebebine göre davacı Öz ... Tar. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı Öz ... Tar. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte bozma sebebine davacı Öz ... Tar. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 6100 sayılı HMK"nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nin 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/11/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi