MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili; davalının....sözleşmeli hemşire olarak çalışmakta iken 2010 yılı nisan ve temmuz ayları arasında doğum iznine ayrıldığını, ilgili yasal düzenlemeler gereğince doğum iznine ayrılan personele bu sürede Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan geçici iş göremezlik ödeneğinin ilgilinin ücretinden düşülmesi gerekirken bu sürede davalıya ödenen 6.392,40 TL SGK ödeneğinin sehven davalının ücretinden mahsup edilmediği ve bu suretle mükerrer ödemeye sebep olunduğunu, davalı hakkında bu bedelin tahsili için icra takibi yapıldığını ancak davalının itirazı üzerine takibin durduğunu belirterek, davacının.... 14. İcra Müdürlüğü"nün 2013/13160 esas sayılı dosyasına vaki itirazının iptali ile takibin devamına ve %20"den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiş, 10.07.2014 tarihli davanın tamamen ıslahı niteliğinde olan ıslah dilekçesinde; dava konusu taleplerini alacak davası olarak ıslah ettiklerini belirterek, davalıya yapılan 6.392,40 TL SGK ödemesinin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili; davacı idarenin, memura yapmış olduğu hatalı ödemeleri ancak 60 günlük idari dava açma süresinde talep edebileceğini, somut olayda bu sürenin geçtiğini, dava konusu talebin sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında değerlendirilmesinde dahi bu kez ödeme tarihinden itibaren 1 yıllık sürenin geçtiğini, buna göre her iki durumda da zamanaşımı süresinin dolduğunu, ayrıca davacı tarafça, SGK tarafından yapılan ödemenin iadesinin talep edilemeyeceğini, Sosyal Güvenlik Kurumu"nun ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olup, bu talebin ancak SGK tarafından ileri sürülebileceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davalı memura yapılan ödemenin 12/04/2010 - 04/07/2010 ve 05/07/2010 - 25/07/2010 tarihlerine ilişkin olduğu, ödemelerde davalıdan kaynaklanan herhangi bir kandırma unsurunun da bulunmadığı, kurumun kendi hatası ile fazla ödemede bulunduğu, bu nedenle yanlışlıkla yapılan fazla ödemenin 60 günlük zamanaşımı süresi içinde geri istenebileceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hükmün, davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine, Dairemiz 15.03.2016 tarih ve 2015/6295 Esas, 2016/3904 Karar sayılı ilamıyla “...Yukarıda açıklandığı gibi dava konusu fazla ödemenin idarenin bir şart tasarrufuna dayanmadığı, salt hatalı ödemeden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Kaldı ki ...nun 05.12.1984 tarih 387-997 sayılı kararı ile İ.B.K.nın idare tarafından yapılan bütün ödemelere uygulanması halinde, idarenin haksız iktisap kurallarından hiçbir zaman yararlanamaması ve memurların yapmış oldukları bütün hatalı ödemelerin idare tarafından gerek ödeme yapılan kişilerden, gerekse ödemeyi yapandan geri alınamaması gibi bir sonuç doğuracağı ve bununda idareyi işlemez duruma getireceği gerekçesi ile savunulamayacağı kabul edilmiştir.
Bu durumda, dava konusu hatalı ödemenin TBK"nun 77-82 (BK"nun 61-66) maddelerinde yer alan sebepsiz zenginleşme kuralları çerçevesinde istenebileceği gözetilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu husus hükmün bozulmasını gerektirmiştir...” gerekçeleri ile bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; davacı Sağlık Bakanlığının söz konusu fazla ödemenin 2011 yılı itibariyle farkına varmış olduğu, bu konuda Sağlık Bakanlığı.... Dr...... Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından davalıya 14/06/2011 tarihinde ve 25/07/2011 tarihinde iki kez ihtarname gönderildiği,.... 8.İcra Hukuk Mahkemesinin dosyası içerisindeki.... 14.İcra Müdürlüğünün 2013/13160 sayılı takip dosyasındaki takip talep tarihinin 08/11/2013 olduğu, idarenin yaptığı hatalı ödemenin en geç 14/06/2011 tarihinde farkına varmış olduğu ve bunu geri isteme hakkını o tarihte öğrenmiş olduğunu varsaymak gerektiği, takibin sebepsiz zenginleşme nedeniyle 2 yıllık zamanaşımı süresinde yapılmadığı, bu nedenle alacağın kendisinin zamanaşımına uğradığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, davalı tarafa doğum izninde olduğu süre içerisinde sehven fazla yapılan ödemenin iadesi talebine ilişkindir.
818 sayılı BK 66.maddesinde; sebepsiz zenginleşme davasının, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak 1 yılın geçmesi ile, 6098 sayılı TBK 82.maddesinde ise 2 yılın geçmesi ile zamanaşımına uğrayacağı düzenlenmiştir. 6098 sayılı TBK gibi 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6101 sayılı TBK Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 5/1.maddesinde; "TBK yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamış bulunan hak düşürücü süreler ile zamanaşımı süreleri eski kanun hükümlerine tabi olmaya devam eder "düzenlemesi yeralmaktadır.
Ancak, zamanaşımı süresinin başlaması için, iade alacaklısının kendisi aleyhine zenginleşen kişiyi ve zenginleşmenin kapsamını bilmesi şarttır. Sebepsiz zenginleşmeye dayanan alacak davalarında; zamanaşımı süresinin başlangıcı da, kamu kurumlarında dava açılmasına emir vermeye yetkili makamın öğrenme gününden (olur vermesi tarihli) itibaren işlemeye başlar (HGK 25.06.2013 tarih ve 2003/4-422 E, 2003/439 K ).

Yerel mahkeme tarafından,....davalıya gönderdiği ihtarname ile davacının alacağın varlığını öğrendiği gerekçesiyle davanın zamanaşımı süresi içerisinde açılmadığı kabul edilmiş ise de, somut olayda dava açmak üzere emir vermeye yetkili makam, Araştırma Hastanesi değil; Sağlık Bakanlığı"dır.
Öyle ise; Mahkemece dava açmaya yetkili makam olan Sağlık Bakanlığının fiil ve iddia edilen fazla ödemeyi öğrendiği tarih tam olarak belirlenip, bu tarihten itibaren zamanaşımının dolup dolmadığının tespit edilmesi, zamanaşımı süresi geçmiş ise davanın zamanaşımı yönünden reddi, zamanaşımı süresi geçmemiş ise davanın esasına girilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 06.07.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.