MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle "Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın karar vermek için yeterli olmadığı belirtilerek, davacının dayandığı 15.07.1988 tarih ve 14 nolu tapu kaydının tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte ve varsa revizyon gördüğü parsellere ait kadastro tutanakları, tespit kesinleşmiş ise tapu kayıtlarının onaylı örnekleri ile dava konusu taşınmaza komşu parsellerin kadastro tespit tutanaklarının onaylı suretleri ve dayanakları getirtilerek mahallinde icra edilecek keşif sırasında davacının dayandığı tapu kaydının yöntemince uygulanması suretiyle dava konusu taşınmazı kapsayıp kapsamadığının kesin olarak belirlenmesi; taşınmazın kısmen ya da tamamen tapu kaydının kapsamı dışında kalması halinde, davacının zilyetliğe de dayanmış olması nedeniyle yerel bilirkişi ve tanıklardan dava konusu yerin öncesinin ne olduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması; teknik bilirkişiye uygulanan tapu kaydının kapsadığı alanı gösterir ve keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmesi; ziraatçi bilirkişiden, taşınmazın geçmişteki ve şimdiki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü ve toprak yapısıyla ilgili ayrıntılı rapor alınması; tapu kaydının uymadığının ve zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğunun anlaşılması halinde 3402 sayılı Yasa’nın 14. maddesi uyarınca belgesiz araştırması yapılması ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 118 ada 70 parsel sayılı taşınmazın Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar lehine usuli müktesep hak oluşacağından, bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Hükmüne uyulan bozma ilamında; davacının dayandığı 15.07.1988 tarih ve 14 nolu tapu kaydının ve komşu taşınmazlara ait kadastro tespit tutanaklarının onaylı suretleri ile dayanak kayıtları getirtilip keşifte yöntemince uygulanması, taşınmazın kısmen veya tamamen dayanak tapu kaydı kapsamında kalmadığının anlaşılması durumunda yöntemince zilyetlik araştırması yapılması gereğine değinildiği halde, dayanak tapu kaydı ile komşu parsellere ait kadastro tutanakları ve dayanak kayıtları eksiksiz biçimde getirtilip yöntemince uygulanmamış, taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi bakımından hava fotoğraflarından yararlanılmamış, davacının aynı çalışma alanında belgesizden taşınmaz edinip edinmediği de araştırılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varabilmek için Mahkemece öncelikle, davacı tarafın dayandığı 15.07.1988 tarih ve 14 nolu tapu kaydının oluşumundan itibaren tedavülleri ve haritası Tapu Müdürlüğünden istenilmeli, dayanılan tapu kaydının kadastro sırasında revizyon görüp görmediği sorulmalı, revizyon görmüşse revizyon gördüğü parsellere ait onaylı tutanak örnekleri, tutanakları kesinleşmiş ise tapu kayıtları ile tüm komşu parsellerin onaylı tutanak suretleri ve dayanağı olan belgeler getirtilmeli, çekişmeli taşınmaza ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve denetimin sağlanması bakımından ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi heyeti, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte, dayanılan tapu kaydının varsa krokisi/haritası zemine uygulanarak kaydın kapsamı 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 20/A maddesi uyarınca haritasına göre belirlenmeli; tapu kaydının krokisinin/haritasının bulunmaması veya uygulanamaması durumunda, tapu kaydı tesisinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte okunup hudutlarının bilirkişilerce zeminde tek tek gösterilmesi istenilmeli, bilirkişilerin gösteremediği hudutların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, fen bilirkişisine yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği hudutlar haritasında işaret ettirilmeli; tapu kayıtlarının sabit ya da gayri sabit hudutlu olup olmadığı, taşınmazın tamamını ya da bir bölümünü kapsayıp kapsamadığı, tapu kaydı kapsamı dışında kalan taşınmaz ya da taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar- ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, kime ait olduğu yerel bilirkişi ve tanıklardan etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı ve beyanları arasında oluşabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliği, kullanım durumu, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı ve böyle yerlerden ise imar-ihya edilip edilmediği hususlarında önceki tarihli ziraatçı bilirkişi raporunu da irdeler şekilde tarımsal niteliğini açıklayan, taşınmaz bölümünün komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde, toprak yapısını, eğimini, bitki desenini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetlik var ise zilyetliğin şeklini ve süresini bildiren, taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden, hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, taşınmaz bölümünün sınırlarını ve niteliklerini, imar-ihyası tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; fen bilirkişisine, keşfi ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; zilyetlikle kazanım koşullarının varlığı halinde 3402 sayılı Yasa’nın 14. maddesi uyarınca belgesiz araştırması yapılmalı ve bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin eksik araştırma incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.