İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kocaeli 3. Aile Mahkemesi
TARİHİ : 11/02/2015
NUMARASI : 2015/67-2015/99
DAVACI : Kamu Hukuku
VASİ ADAYI : A.. Ü..
İHBAR EDEN : İ.. M..
KISITLI ADAYI : Y.. Ü..

Taraflar arasındaki davada Kocaeli 3. Sulh Hukuk ve Kocaeli 3. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, velayet hakkı sahibi olan babanın vefatı nedeniyle kısıtlı küçüğe vasi tayini suretiyle vesayet altına alınması istemine ilişkindir.
Başiskele İlçe Nüfus Müdürlüğü 12010160 sayılı yazısı ile .. T.C. Kimlik numaralı Y.. Ü.. adlı şahsın TMK"nın 404. maddesi uyarınca vesayet altına alınmasını talep ve dava etmiştir.
Kocaeli 3. Sulh Hukuk Mahkemesince, "Her ne kadar küçük Y.. Ü.."nün vasi tayini için mahkememize ihbarda bulunulmuş ise de; küçük Y.. Ü.."nün babasının hayatta olduğu, bu bağlamda Y.. Ü.."nün henüz ergin olmaması ve babasınında hayatta olup, velayetin babasına verilip verilmeyeceğine takdir yetkisinin, 4787 sayılı Kanunun 4. maddesine göre aile mahkemesine ait olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Kocaeli 3. Aile Mahkemesince ise; "Her ne kadar sulh hukuk mahkemesince küçüğün babasının sağ olduğu ve velayetin takdirinin aile mahkemesine ait olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş ise de, öncelikle Sulh Hukuk Mahkemesince askıda olan velayet konusunda küçüğün babası dinlenerek velayeti alma isteminin olması halinde aile mahkemesine ihbarda bulunarak velayete ilişkin dava sonucunun bekletici mesele yapılması, aksi halde vasilik yönünden gerekli kararı vermesi gerekirken, baba dinlenmeksizin görevsizlik kararı verilemeyeceği" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
4721 sayılı TMK"nın “Vesayet işlerinde yetki başlığı altındaki 411. maddesinde, “Vesayet işlerinde yetki küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir.” denilmektedir. Yine aynı Kanunun altıncı ayırımın velâyet başlığı altında düzenlenen bölümünde “III. Ana ve baba evli değilse madde 337"de ana ve baba evli değilse velâyet anaya aittir. Ana küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velâyet kendisinden alınmışsa hâkim, çocuğun menfaatine göre, vasi atar veya velâyeti babaya verir.” denilmektedir.
Somut olayda, eşlerin boşanması sonucu küçüğün velisi olan babanın ölmesi halinde velayet kendiliğinden anneye geçmez. Boşanma nedeniyle velayet askıdadır. Kural olarak; velayetin belirlenmesi aile mahkemesinin, vesayet altına alınma işlemi ise, sulh hukuk mahkemesinin görevine girer. Nüfus kayıtlarına göre velayeti kendisinde olmayan velinin sağ olup olmadığını nüfus idaresi görmek zorundadır. Çocuk reşit oluncaya kadar denetime açık bir “velayet müessesesi” bulunmaktadır ve bu denetim ancak ihtisas mahkemesi olan aile
mahkemelerince yerine getirilmelidir. Kısıtlı küçüğün annesi; velayet hakkı sahibi olan babanın vefatı aile kendiliğinden velayet hakkına sahip olamayacağı için, sağ kalan eş açısından velayete engel durumların bulunup bulunmadığını aile mahkemesi incelemek zorundadır. Velayet o eşten yasaklanmadıkça vesayet kurumu devreye girmeyecektir.
Öyleyse; ilgili Nüfus Müdürlüğünün velayeti askıda bulunan küçük hakkında sulh hukuk mahkemesine vesayet altına alınması gerektiğine ilişkin ihbarda bulunmuş olması, sulh hukuk mahkemesini görevli yapmayacaktır. Uyuşmazlığın çözümünde; öncelikle Kocaeli 3. Aile Mahkemesince velayet hususunun tartışılması, küçüğün vesayet altına alınmasının daha doğru olacağı kanaatine varılırsa; aile mahkemesince, sulh hukuk mahkemesine vesayet ihbarında bulunulması gerektiği düşünülmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Kocaeli 3. Aile Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 10/12/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.