Taraflar arasında görülen davada, miras bırakanı S..’nun 27513 ada 4 parselde bulunan .nolu meskeninin çıplak mülkiyetini davalı Y...sattığını, ..kat .nolu meskenini de N... Y...sattığını, miras bırakanın ehliyetsiz olduğunu, temliklerin muvazaalı olduğunu ileri sürerek .nolu mesken yönünden tapunun iptali ile tescilini, . nolu bağımsız bölüm yönünden tenkis isteklerinde bulunmuştur.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, miras bırakanın Ankara Üniversitesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Başkanlığı raporuna göre akit tarihlerinde ehliyetsiz olduğu gerekçesiyle 4 parsel ..nolu bağımsız bölüm yönünden davanın kabulü ile tapunun iptali ile miras bırakanın mirasçıları adına miras payları oranında tesciline, 30 nolu bağımsız bölüm yönünden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ... ...raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
-KARAR-
Dava ehliyetsizlik ve muvazaa hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptal tescil ve tenkis isteklerine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden toplanan delilerden, miras bırakan S..B..ın 9.11.2004 tarihinde vefat ettiği geriye mirasçı olarak taraflar ile dava dışı kızı H..’nin kaldığı, miras bırakanın dava konusu 27513 ada 4 parsel 23 nolu bağımsız bölümünün intifaını üzerinde bırakarak çıplak mülkiyetini 1.4.2002 tarihli akitle ve 7.000.000.000 TL bedelle davalı kızı Y....satış suretiyle temlik ettiği, yine anılan parselde bulunan 30 nolu bağımsız bölümünü de dava dışı Necat Yıldız’a 21.300.000.000 TL bedelle devrettiği görülmektedir.
Davacı söz konusu temliklerin yapıldığı tarihte miras bırakanın ehliyetsiz olduğunu ileri sürerek ehliyetsizlik ve muvazaa hukuksal nedenlerine dayalı olarak tapu iptal tescil, 30 nolu bağımsız bölüm yönünden tenkis isteklerinde bulunmuş, dava esnasında da 30 nolu bağımsız bölüm ile ilgili tenkis talebini atiye bırakmıştır.
Mahkemece, dava konusu 23 nolu bağımsız bölümün davalıya temlik edildiği tarihte miras bırakanın ehliyetli olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü tapunun iptali ile miras payları oranında miras bırakan Sato Boyraz mirasçıları adına tesciline karar verilmiştir.
Bilindiği üzere,elbirliği (İştirak) halinde mülkiyet, yasa veya yasada belirtilen sözleşmeler uyarınca aralarında ortaklık bağı bulunan kişilerin, bu ortaklık nedeniyle bir mala veya hakka birlikte malik olma durumudur.
M.K.nun 701-703 maddelerinde düzenlenen bu tür mülkiyetin ( ortaklığın ) tüzel kişiliği olmadığı gibi eşya üzerinde ortaklardan herbirinin doğrudan doğruya bir hakkı da yoktur. Mülkiyet bir bütün olarak ortaklardan tümüne aittir. Başka bir anlatımla ortaklık tasfiye oluncaya kadar ortaklardan birinin ayrı mal veya hak sahipliği bulunmayıp, hak sahibi ortaklıktır. Değinilen mülkiyet türünde malikler mülkiyet payları ayrılmadığından paydaş değil, ortaktır. Bu kural, M.K.nun 701 maddesinde (... Kanun ve kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir.Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır.) biçiminde açıklanmıştır. Elbirliği (İştirak) halinde mülkiyetin bu özelliği itibariyle ortaklar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Şayet yasa veya elbirliği (iştirak) halinde mülkiyeti oluşturan anlaşmada ortaklık adına hareket etme yetkisinin kime ait olacağı belirtilmemişse, ortaklığın tasfiyesini isteme hakkı dışındaki tüm işlemlerde ortakların (iştirakçilerin) oybirliği ile karar almaları ve birlikte hareket etmeleri zorunluluğu vardır.
M.K.nun 702/2 maddesi bu yönde açık hüküm getirmiştir. Ancak, açıklanan kural yargısal uygulamada kısmen yumuşatılmış bir ortağın tek başına dava açabileceği, nevarki, davaya devam edebilmesi için öteki ortakların olurlarının alınması veya miras şirketine atanacak temsilci aracılığı ile davanın sürdürülmesi gerektiği kabul edilmiştir. (ll.l0.982 tarih l982/3-2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı) Nitekim bu görüş bilimsel alanda da aynen benimsenmiştir.
Somut olayda,elbirliği ( iştirak) halinde mülkiyet söz konusu olup, dava dışı ortaklar bulunmaktadır.Mirasçılardan Hatice dava dışıdır.
Hal böyle olunca, davaya katılmayan ortakların olurlarının alınması yada miras şirketine M.K.nun 640. mad. uyarınca atanacak temsilci aracılığı ile davanın sürdürülmesi gerekirken, davanın görülebilirlik koşulu gözardı edilerek yazılı olduğu üzere davanın esası hakkında hüküm kurulması doğru değildir.Kabule göre de, miras bırakanın ehliyetli olup olmadığının saptanması açısından dosyanın kül halinde bu konuda yetkili bulunan Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kuruluna gönderilmesi ve bu konuda rapor alınması gerekirken Tıp Fakültesi Hastanesi raporu ile yetinilmesi de doğru değildir. Davalının temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına 6.3.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
