Vekili              : Uşak İl Özel İdaresi

             O L A Y          :Uşak Banaz İlçesi Gürlek Köyü Ortaburun mevkiinde tapunun C.12, Sh. 4,S. no14’de kayıtlı 9000m2 lik taşınmaz, 11.8.1965 tarihinde Hazine adına tapuya tescil edilmiştir.

            Bu taşınmazın sınırları içinde kalan 400 m2 lik Mıstık Değirmeni mevkii 17.7.1987 tarihinde Uşak Özel İdaresince 2981 sayılı Kanun uyarınca Şerafettin Pekşen isimli şahsa tahsis ve tapuya kayıt edilmiştir. (Tapu: C.12, Sh.5. S.no.17)Bu tapuda iktisap sütununda taşınmazın öncesi Uşak İl Özel İdaresine ait olarak gösterilmiştir. Yani taşınmazın Özel İdareden intikal ettiği anlaşılmaktadır.

            Hazine, Şerafettin Pekşen’in Hazineye ait tapulu taşınmazın mevkiini değişik göstermek suretiyle haksız olarak tapu aldığından bahisle, bu tapunun iptali, taşınmaz üzerine depo yapıldığından müdahalenin men’i ve yapının kal’i istemiyle adli yargı yerinde 3.1.1989 gününde dava açmıştır.

            Davacı, daha sonra mahkemeye verdiği 30.10.1989 tarihli ek dilekçede, Hazinenin tapulu taşınmazı içindeki yere mükerrer tapu verildiği, tapuda hisse bulunmadığı, ifraz işlemi de yapılmadığı davalının 2981 sayılı yasaya göre aldığı tapunun usule aykırı ve illiyetten yoksun olduğundan bahisle, özel idarenin tapu verme yetkisi bulunmadığını öne sürerek tapu iptali davasında asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğunu belirtmiştir.

            BANAZ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ, 30.10.1989 gün ve 14/489 sayıyla; açılış şekli ve istemin ileri sürülüş biçimine göre davanın idarece oluşturulmuş olan idari eylem ve işlemin iptaline ilişkin olduğu, tapudaki şerhin idari nitelikte bir karara dayalı bulunduğu. bu karar idari yargı yoluyla iptal edilmeden adli yargıda tapu kaydının düzeltilmesinin istenemeyeceği, esasen tapunun beyanlar hanesinde kayıtlı tapu tahsis belgesinin tapu kaydı niteliğinde olmadığı hakkında Yargıtay İçtihadı bulunduğu ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 13.6.1998 gün ve 13-17. sayılı kararına göre 2981 sayılı yasa uyarınca verilen tapu tahsis kararına karşı açılan davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiği yönünde olduğu belirtilerek görevsizlik kararı vermiş, karar Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 25.10.1990 gün ve 10560-11854 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

            İdare Mahkemesinde, tapu kaydının el değiştirilmesinin önlenmesine, ihtiyati tedbir konulmasına, idari işlem niteliğindeki 12.1.1987 günlü ve 2/1211 sayılı tapu tahsis belgesinin ve yasaya aykırı olarak özel idare ve tahsis sahibi adına oluşturulan tapu kayıtlarının iptaline karar verilmesi isteğiyle Uşak  İl Özel İdaresine karşı 17.12.1990 gününde açılan davada; MANİSA İDARE MAHKEMESİ 2.1.1991 gün ve E:1990/730, K:1991/19 sayıyla, Medeni Kanunun hatalı tapu tescilinin terkinine ilişkin 933. maddesi uyarınca tapu kütüğüne yapılan tescil işleminin iptali davasının çözümünün adli yargı yerine ait olduğu görüşünde oldukları gerekçesiyle 2247 sayılı Kanununun 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş, dosya İdare Mahkemesi Başkanlığının 21.2.1991 gün ve 1990/730, 1991/19 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

            İNCELEME VE GEREKÇE           :

           Türk Milleti adına karar veren Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü ,Yılmaz ALİEFENDİOĞLU’nun Başkanlığı’nda: Hüseyin ÖRMECİ, Kamil KADIOĞLU, Rüştü ALTAY, Aysel PEKİNER, Osman ŞİMŞEK ve Ali HÜNER’in  katılmaları ile yaptığı  8.7.1991 günlü toplantıda, Geçici Raportör- Hakim Ayten ANIL’ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı Erkal EVLİYAOĞLU’nun; davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği şeklindeki ve Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı M. İlhan DİNÇ’in öncelikle usul yönünden yöntemine uygun olmayan başvurunun reddi gerektiği, bu görüş kabul edilmeyip esasa geçildiği takdirde konunun tapu iptali istemine hasren incelenmesi ve görev uyuşmazlığının bu isteme ilişkin olarak çözümü icap ettiği, zira adli yargıda açılan davada yer alan el atmanın önlenmesi ve yapıların kal’i idari yargıda açılan davada yer almadığı gibi, idari yargıda açılan davalarda yer alan tapu kaydının el değiştirmesinin önlenmesi ve tapu tahsis belgesinin iptali isteminin de adli yargıda açılan davada yer almadığı, şu hale göre her iki yargı yerinde açılan davalarda müşterek olan dava konusu husus tapu kaydının iptali olduğu cihetle, bu konuya ilişkin davanın hangi yargı düzeninde görüleceğinin görev uyuşmazlığının esasını teşkil ettiği, bu yönden yapılan incelemede tapu iptali konusuna hasredilen davada, davacı sonuç olarak Hazine adına kayıtlı olup; 400m2 lik kısmı önce özel idare ve sonuçta üçüncü kişi adına kaydolunan taşınmazın tapu kaydının iptalini istediği, Medeni Kanunun 933. ve 935. maddeleri muvacehesinde ilgililerin yazılı muvafakatları dışında tapu sicilinde yapılacak değişiklikler mahkemenin bu konuda bir karar vermesine bağlı olduğu cihetle, tapu kayıtları üzerindeki tescil, terkin, tashih gibi istemlere ilişkin davaların özel hukuk hükümleri uyarınca adli yargı yerinde görülmesi gerektiği yolundaki sözlü ve yazılı düşünceleri alındıktan sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

            Adli ve idari yargı yerlerinde açılan davalarda, sonuç olarak 2981 sayılı yasaya göre tapuya tescil olunan taşınmazın tapu kaydının esasını teşkil eden tapu tahsis belgesinin ve binnetice belgenin verilmesine dayanak olan tapu tahsis kararının iptali istenilmektedir.

            2981 sayılı Kanunun 10. maddesinde aynen: “Bu kanun hükümlerine göre Hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa ve araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar 12. madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilerek, bu husus tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine (tapu tahsis belgesi) verilir. Tapu Tahsisi Belgesi; islah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil eder” hükmü yer almaktadır.

            Olayda, 2981 sayılı Kanun uyarınca verilmiş bulunan ve iptali istenilen tapuların hukuki dayanağı, tapu tahsis belgesi ve buna mesnet teşkil eden ve idari bir işlem olduğunda kuşku bulunmayan tapu tahsis kararıdır. Bu nedenle anlaşmazlık konusu taşınmazların tapuya kayıt ve terkin işlemleri, idarenin tapu tahsis kararının uygulanmasından ibarettir. Tapu tahsis kararı, idarenin bir kamu kanunu olan 2981 sayılı yasaya dayanarak ve idare hukuku ilkelerine göre tek yanlı, resen verdiği bir karar olduğundan bu karar bir idari işlem niteliği taşımaktadır. Bunun sonucu olarak bu idari işlem (tapu tahsis kararı) ortadan kaldırılmadan kişiye verilen tapunun iptali söz konusu edilemeyeceği cihetle davanın bu idari işlemin iptaline yönelik olduğunun kabulü gerekmektedir. Bu nedenle davanın idari yargı yerinde çözümlenmesi, idare mahkemesi başvurusunun reddedilmesi gerekmektedir.

             SONUÇ         :Anlaşmazlığın, niteliğine göre davanın İDARİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiğine, bu nedenle Manisa İdare Mahkemesi’nin 2247 sayılı Kanunun 19. maddesi uyarınca vaki 2.1.1991 gün ve E:1990/730, K:1991/19 sayılı başvurusunun reddine 8.7.1991 gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.