Danıştay 4. Daire 2016/20079 Esas 2020/5798 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/20079
Karar No : 2020/5798

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından ve 2011 yılından devreden katma değer vergisinin değiştiğinden bahisle tarh edilen 2012/1 dönemi vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacının ilgili dönemde fatura aldığı … Vergi Dairesi mükellefi … Yapı Metal Or. Ür. İnş. Taah. Gıda İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. ve … Vergi Dairesi mükellefi … Elektrik Nak. Reklam Matbaa İnş. Demir Çelik Turizm San. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarının incelenmesinden anılan mükellefler tarafından davacıya düzenlenen faturaların sahte olduğunun somut şekilde ortaya konulamadığı, cezalı tarhiyatın 2011/Aralık döneminden 2012/Ocak dönemine devir gelen katma değer vergisinin azaltılmasına ilişkin kısım yönünden ise, 2011/Aralık dönemine ilişkin tarhiyata karşı açılan davada, Mahkemenin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla dava konusu tarhiyatın kaldırılmasına karar verildiği, 2011/Aralık döneminden 2012/Ocak dönemine devreden katma değer vergisinin azaltılmasında da bu sebeple hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Hem davacı hem de dava dışı mükellefler hakkında yeterli incelemelerin yapıldığı, aksi yönde verilen kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü, kısmen reddi ile mahkeme kararının devreden katma değer vergisinin değiştiğinden bahisle gerçekleştirilen tarhiyata ilişkin kısmının bozulması, geri kalan kısımlarının ise onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da zorunludur.
Sözü edilen mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmanın düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellefler hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Davacının ilgili dönemde fatura aldığı … Vergi Dairesi mükellefi … Yapı Metal Or. Ür. İnş. Taah. Gıda İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen 13/06/2012 tarih ve 2012-A-476/6 sayılı Vergi Tekniği Raporunda özetle; mükellef kurumun 15/12/2009 tarihinde her türlü endüstriyel inşaat malzemeleri alım satım faaliyeti ile iştigal etmek üzere mükellefiyet tesis ettirdiği, 23/06/2010 tarihinde adres değişikliği yönünde karar alındığı ve bu tarihten sonra başka vergi dairesi mükellefi olarak faaliyetine devam ettiği, şirketin bilinen adreslerinde bulunamaması ve şirket müdürüne ulaşılamaması nedeniyle tarh dosyası üzerinden ve VEDOP merkezi sorgulamalarından elde edilen bilgiler ve harici doneler dikkate alınmak suretiyle inceleme yapıldığı, mükellef kurumun … ve … tarafından kurulduğu, şirket müdürlüğüne görevine ilk on yıl için …'ın seçildiği, 15/04/2011 tarihli hisse devir sözleşmesi ile …'ın hissselerini …'a, …'ın ise …'e devrettiği, müdürlük görevine …'un seçildiği, …'un iki şirkete daha ortak ve yönetici olduğu, bu şirketlerden birisi hakkında sahte belge düzenlemekten dolayı vergi tekniği raporu bulunduğu, …ün de iki şirkete daha ortak olduğu, 22/12/2009 tarihinde yapılan işe başlama yoklamasında işyeri büyüklüğünün 70 m2 olduğu, aylık kira tutarının 100 lira olduğu, işçi çalıştırmadığı, işyerini başka bir mükellefle birlikte ortak kullandığı, işyerinde muhtelif büro malzemelerinin bulunduğu, 22/07/2010 tarihinde yapılan yoklamada ödevli şirketin adreste olmadığı, adresin boş ve kapalı olduğu, 12/07/2010 tarihinde mükellefin nakil aldırdığı adreste yapılan yoklamada 23/06/2010 tarihinde işe başlandığı, işyeri büyüklüğünün 40 m2 olduğu, aylık kirasının 350,00-TL olduğu, bir işçi çalıştırıldığı, işyerinde muhtelif marka ve miktarlarda boya malzemesi olduğu, 09/07/2011 tarihinde yapılan yoklamada adreste faaliyete devam edildiği, faaliyet konusunun inşaat malzemeleri, hırdavat malzemeleri ve madeni yağ toptan alım satım olduğu, şube depo işyerinin olmadığı, işçi çalıştırmadığı, işyeri büyüklüğünün 50 m2 olduğu ve 30.000,00-TL tutarında ticari mal bulunduğu, 29/11/2011 tarihinde yapılan yoklamada işyerinde toptan inşaat malzemeleri satışı yapılmakta iken 01/12/2011 tarihinden itibaren perakende satış yapılacağı, bunun için karar alındığı, 15/02/2012 tarihinde yapılan yoklamada işyerinin boş ve kapalı olduğu, çevreden yapılan araştırmada şirket yetkililerinin 3-4 gün önce işyerini boşalttıklarını, 17/02/2012 ve 24/02/2012 tarihinde yapılan yoklamalarda mükellefin adreste faaliyetine devam etmediği, işyerinin boş ve kapalı olduğu, muhtarlık kayıtlarının tetkikinde de kayıt ve nakil işlemine rastlanmadığı, 31/03/2012 tarihli yoklama ile ortakların ikamet adresinde yapılan yoklama ile ... ve ...'ın söz konusu adreste ikamet ettikleri, anılan şahısların 21/04/2011 tarihinde hisselerini devir ettikleri ve vergi dairesine bilgi verildiği hususunun ... tarafından beyan edildiği, 22/03/2012 ve 05/05/2012 tarihlerinde ...'un adresinde yapılan yoklama ile adresin boş olduğu, 04/04/2012 tarihinde ...'ün adresinde yapılan yoklama ile mesai saatleri için anılan şahıs ile görüşülemediği ve bırakılan görüşme mektubuna riayet edilmediği, 53.045,41-TL vergi borcu olduğu, 2010 ile 2012 yıllarında toplam 95 cilt fatura bastırdığı, 2009 yılı dışında defter tasdik bilgisine ulaşılmadığı, şirketin herhangi bir yerde şube ve deposunun olmadığı, aktifinde kayıtlı herhangi bir aracının olmadığı, fakat mükellef kurumun BA-BS formu incelendiğinde İstanbul, İzmir, Samsun, Niğde, Batman, Kocaeli, Adana, Bursa, Diyarbakır, Malatya gibi illere satış yaptığının görüldüğü, kurumun herhangi bir yerde şube ve deposu bulunmadan, nakliye gideri gerçekleştirmeden Türkiye'nin çeşitli illerinde satışlar gerçekleştirmesinin mümkün olmadığı, şirketin 2010 yılı KDV matrahının 8.387.012,00 TL olduğu, 2011 yılı KDV matrahının 50.259.925,00 TL olduğu, 2012 yılının ilk üç aylık KDV matrahının 16.914.860,00 TL olduğu, şirketin ticari teamüllere uygun olmayan miktarlarda satışları olmasına rağmen mahsuplar neticesinde ödenecek KDV'nin olmadığı veya çok düşük miktarlarda olduğu, 2009/12, 2010/1, 2, 3, 4, 5 dönemlerinde boş Ba ve Bs formu verdiği, Ba-Bs bildirimlerinin uyumsuz olduğu, hakkında olumsuz tespit bulunan mükelleflerden mal ve hizmet alındığı, ...'ın 26/04/2012 tarihli ifadesinde, işyerini kapatacağı zaman ...'un işyerini kapatmayıp bir süre daha çalıştırmayı teklif ettiğini, hisse devrini de daha sonra yapabileceklerini söylediğini, resmi hisse devrine kadar dükkana zaman zaman uğradığını, tiner, boya, mobilya kapı, panel kapı gibi inşaat malzemelerinin bulunduğunu, mahalle halkına satış yapıldığını, resmi devir tarihinden sonra ise ... ile görüşmediğini beyan ettiği, ...'ün 26/04/2012 tarihli ifadesinde; ...'un şirketi sözlü olarak devraldığını, ...'ın köyüne gitmesi nedeniyle ...'un kendisinden ...'in hisselerini almasını istediğini ve tüm sorumlulukların kendisine ait olacağını söylediğini, ara sıra dükkana uğradığında malzeme olduğunu, 2-3 ay önce ise dükkanın boş olduğunu gördüğünü, şu an sitelerde hamal olarak iş yaptığını beyan ettiği tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitlerden hareketle, şubesi, yeterli işçisi, aracı olmayan şirketin belirtilen cirolara ulaşmasının mümkün olmadığı, yüksek tutarda katma değer vergisi matrahı beyan edilmesine rağmen cüzi miktarda ödenecek katma değer vergileri bulunduğu, defter ve belge isteme yazılarının tebliğ edilemediği ve alınan ifadelerin bu denli cirosu olan bir şirket açısından değerlendirilmesi neticesi, söz konusu mükellef tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir muamele karşılığı düzenlenmediği sonucuna varılmıştır.
Davacının ilgili dönemde fatura aldığı Kızılbey Vergi Dairesi mükellefi ... Elektrik Nak. Reklam Matbaa İnş. Demir Çelik Turizm San. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporun'da ise özetle; mükellefin bina ve bina dışı yapıların elektrik tesisatı, kablolu televizyon ve bilgisayar ağı tesisatı ile konut tipi antenler (uydu antenleri dahil), elektrikli güneş enerjisi kolektörleri, elektrik sayazları, yangın ve hırsızlık alarm sistemleri vb. kurulumu işiyle uğraşmak üzere 09/05/2011 tarihinde mükellefiyet tesis ettirdiği, 31/01/2012 tarihinde mükellefiyetinin resen terk ettirildiği, mükellef kuruma ve temsilcisine ulaşılamaması nedeniyle incelemenin tarh dosyası ve Gelir İdaresi Başkanlığı Yönetim Bilgi Sistemleri üzerinden yapıldığı, 21/02/2012 tarihli yoklama ile adreste Ocak/2012 tarihinden itibaren başka bir mükellefin faaliyet gösterdiği, 07/05/2012 tarihinde şirket müdürünün adresinde yapılan yoklama ile adresin kapalı olduğu ve şahsın tanınmadığı, 2011 ve 2012 yılı kurumlar vergisi beyannamelerinin verilmediği, yüksek miktarda katma değer vergisi beyan etmesine rağmen ödenecek katma değer vergisinin çok cüzi olduğu, 20.225,16 TL vergi borcu bulunduğu, şirket müdürü ...'ın ortak olduğu 3 şirketten 2'sinin sahte belge düzenleme-kullanma ve adreste bulunmama gibi olumsuz tespitler nedeniyle özel esaslara tabi mükellefler listesine alındığı ancak herhangi bir rapor düzenlenmediği, Ba-Bs bildirimleri arasında uyumsuzluk bulunduğu, 2011 yılı katma değer vergisi matrahının 15.616.050,80 TL, 2012 yılı ocak ayı katma değer vergisi matrahının ise 5.400.000,00 TL olduğu, 2011 ve 2012 yılı yasal defter tasdik bilgisine ulaşılamadığı, mükellefin kuruluşundan itibaren düzenlediği faturaların sahte olduğu tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitlerden hareketle, kısa sürede yüksek cirolara ulaşan şirketin sonrasında ulaşılamaz hale geldiği, şirket müdürünün ortak olduğu diğer şirketler ve şirketin alım yaptığı mükellefler hakkında olumsuz tespitler bulunduğu hususları ve raporda yer verilen tespitler bütün olarak değerlendirildiğinde, söz konusu şirket tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir muamele karşılığı düzenlenmediği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, adı geçen mükelleflerden alınan faturalar yönünden verilen kararda hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan, devrenden katma değer vergisinin değiştiğinden bahisle gerçekleştirilen tarhiyat yönünden ise, atıf yapılan … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile bozularak davanın reddine karar verildiği görüldüğünden, tarhiyatın devreden katma değer vergisi tutarının değiştiğinden bahisle gerçekleştirilen kısmı yönünden de söz konusu karar dikkate alınmak suretiyle yeniden değerlendirme yapılması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ... Elektrik Nak. Reklam Matbaa İnş. Demir Çelik Turizm San. Tic. Ltd. Şti.'den alınan faturlara ilişkin kısmının Yusuf Binici'nin karşı oyu ile oyçokluğuyla, geri kalan kısımlarının ise oybirliğiyle BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/12/2020 tarihinde karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının ... Elektrik Nak. Reklam Matbaa İnş. Demir Çelik Turizm San. Tic. Ltd. Şti.'den alınan faturalara ilişkin kısmının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin kısmen reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.