MAHKEMESİ : Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar ... ve arkadaşları vekili, 23/02/2005 havale tarihli dava dilekçesinde sınırlarını bildirdikleri, ... ilçesi, ... köyünde bulunan bir parça taşınmazın tapuda kayıtlı olmadığını, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının yararına oluştuğunu iddia ederek Medenî Kanunun 713. maddesi hükmüne göre adına tescilini istemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne, 29.06.2006 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisinde 2023,85 m2 yüzölçümündeki taşınmazın payları oranında davacılar adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm ... tarafından temyiz edilmekle, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 01/06/2010 gün ve 2010/4412 E. - 7561 K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle: "Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Hükme esas alınan 25.04.2008 tarihli bilirkişi kurulu raporuna ekli memleket haritasında taşınmazın ibreli ağaç rumuzlu yeşil renkli alanda kaldığı, ancak rapordaki değerlendirmede, çevredeki iskan alanları da yeşil renkli alanda kaldığından bu yeşilin ormanı sembolize etmediğinin belirtildiği, bu şekilde rapor içeriği ile rapora ekli memleket haritası arasında çelişki oluştuğu, zira memleket haritasında taşınmazın orman ağaçlarını sembolize eden iğne yapraklı ağaç rumuzlarının bulunduğu yeşil renkli alanda görüldüğü, mahkemenin bu çelişkinin üzerinde durarak çelişkiyi gidermediği, ayrıca ekli dosyada (... Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.12.1991 tarih ve 1989/347 - 1991/178 sayılı dosyası) davacıların murisi ... tarafından açılan tescil davasında, dosyadaki 10.05.1990 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisinde gösterilen 2744 m2"lik yerin davacı adına tesciline karar verildiği, o dosyada dava konusu edilen yer ile bu dosyanın konusu olan yerin bitişik olduğu ve dava sebebinin aynı olduğu gözönünde bulundurularak önceki tescil davasında bu yerin dava konusu edilip edilmediği araştırılmamıştır. O halde; mahkemece, eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen ... Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi ve bir fen elemanı marifetiyle yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.12.1991 tarih ve 1989/347 - 1991/178 sayılı dosyasında dava dilekçesinde belirtilen sınırlar ile dosyadaki kroki uygulanıp dava konusu taşınmazı kapsayıp kapsamadığı belirlenmeli, taşınmazın yanında ... - ... karayolu geçtiğinden kamulaştırma haritası getirtilip uygulanmalı, yörede arazi ve orman kadastrosunun yapılıp yapılmadığı araştırılmalı, kadastro yapılmışsa dava kadastro tespitine itiraza dönüşeceğinden görev konusu düşünülmeli ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir." denilmiştir.
Asliye hukuk mahkemesince bozma kararına uyulduktan sonra yapılan yargılama sırasında, yörede, orman ve arazi kadastro çalışmaları yapılmış, arazi kadastrosunda, kadastro komisyon kararı ile ... Köyü 199 ada 11 parsel sayılı taşınmaz tapu kaydına dayanarak, 3988,38 m2 yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Asliye hukuk mahkemesince görevsizlik kararı verilerek dosya kadastro mahkemesine gönderilmiştir.
Kadastro mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne, 199 ada 11 parsel içinde kalan (C) harfiyle gösterilen 1915,70 m2"lik alanın ... mirasçıları adına veraset ilâmındaki payları oranında son parsel numarası verilerek, bir katlı kargir bina ve tarla vasfıyla tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, orman kadastrosu ve kadastro tesbitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde, 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesi hükümlerine göre yapılıp 18/05/2011 - 16/06/2011 tarihleri arasında ilân edilen orman kadastrosu ve 10//01/2012 - 08/02/2012 tarihleri arasında ilân edilen arazi kadastrosu vardır.

Mahkemece verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır. Somut uyuşmazlıkta; çekişmeli taşınmazın (C) harfi ile gösterilen bölümü yönünden eski tarihli hava fotoğraflarında bitki örtüsünün ne olduğuna ilişkin değerlendirme ve 1985-1990 yıllarına ait harita ve hava fotoğraflarında aplikasyon ve taşınmazın kullanım durumuna ilişkin olarak değerlendirme yapılmadığı, ziraat bilirkişi tarafından ise imar ve ihya ile zilyetlik hususlarının yeterince araştırılmadığı anlaşılmaktadır. Eksik araştırma ve inceleme ve yetersiz bilirkişi raporları ile hüküm kurulamaz.
Bu nedenlerle; dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tesbit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ve ayrıca 1985-1990 yıllarına ait stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları, orman kadastrosuna ait tutanak ve haritası bulunduğu yerlerden istenerek, önceki bilirkişiler dışında halen ... Bakanlığı (... Bakanlığı) ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir ziraat mühendisi ve tapu fen memurundan oluşturulacak, bilirkişi kurulu marifetiyle, çekişmeli taşınmazın (C) harfi ile gösterilen bölümü yönünden yeniden yapılacak keşifte dava konusu taşınmaz ile çevresine uygulanıp bu belgelerde dava konusu yer belirlendikten sonra, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip, niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, bu belgeler ile kadastro paftası, pafta düzenlenmemişse dava konusu taşınmazın 23/6/2005 tarihli ve 2005/9070 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği (BÖHHBÜY) hükümlerine göre koordinatlı olarak düzenlenecek haritası hem 1/5000 ve hem de 1/25000 ölçeklerinde eşitlenerek kadastro paftası ile düzenlenen harita, komşu ve yakın komşu taşınmazları da içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazın konumunu, kesinleşmiş orman kadastrosu ve hava fotoğrafları ile orijinal renkli memleket haritaları üzerinde gösterecekleri, hava fotoğrafları ve memleket haritalarındaki görünümünün ve bitki örtüsünün ne olduğu ve 20 yıl öncesinde kullanım olup olmadığı ve sonrasındaki kullanım durumunu açıklayacakları, bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve bilimsel verileri içerir ve topografik ve memleket haritalarından yararlanılarak ve arazide de klizimetre ile ölçüm yaparak taşınmazın gerçek eğim durumunu belirleyecekleri ve taşınmazın 6831 sayılı Kanunun 17/2 anlamında orman içi açıklık olup olmadığının değerlendirildiği rapor alınmalıdır.
Çekişmeli taşınmazın, öncesinin orman sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde; imar ve ihya yapılmışsa hangi tarihte başlayıp tamamlandığı, kimden kime kaldığı, zilyetliğin ne zaman başlayıp nasıl sürdürüldüğü ve ekonomik amacına uygun olup olmadığı, maddi olaylara dayalı ve ayrıntılı olarak, taşınmaz başında dinlenecek yerel bilirkişiler ile taraf tanıklarından sorulmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin doğruluğu yukarıda belirtilen ve gerçeğin kendisi olan belgelere dayalı olarak düzenlenecek bilirkişi kurulu raporuyla denetlenmeli, keşif sırasında taşınmazı çeşitli yönlerinden hali hazır durumunu gösterir renkli fotoğrafları çektirilip onaylanarak ve taşınmaz fotoğraf üzerinde gösterilerek dava dosyası içine konulmalı, davanın açıldığı tarihten önce ya da sonra ... yetkilileri tarafından hazırlanan idari tahkikat ve haksız işgal (ecrimisil) tutanakları varsa bu tutanaklar da yerine uygulanıp tutanaklarda ismi yazılı kişiler tanık sıfatıyla dinlenilmeli, 3402 sayılı Kanunun 14/1. maddesinde yazılı 40 ve 100 dönüm kısıtlama araştırmasının aynı maddenin, 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen ikinci fıkrası hükümleri nazara alınarak yapılması gerektiği düşünülerek, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları yönünden aynı çalışma alanı içerisinde belgesizden zilyetliğe dayalı olarak tesbit ve tescil edilen taşınmaz olup olmadığı, varsa cinsi, parsel numaraları ve miktarı, tapu müdürlükleri ve ilgili kadastro müdürlüklerinden ve yine, aynı kişiler tarafından açılan tescil davası olup olmadığı hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüklerinden ayrı ayrı sorularak gerektiğinde tesbit tutanak örnekleri ve tapu kayıtları ya da tescil dava dosyaları getirtilip incelenmeli, dava konusu taşınmazın sulu ya da kuru tarım arazisi olup olmadığı konusunda (5403 sayılı Kanunun 3/j maddesi ile Taşınmaz Malların Sınırlandırma Tespit ve Kontrol İşleri Hakkındaki Yönetmeliğin 10. maddesinin değişik ikinci fıkrası hükümlerine göre, sulu tarım arazisi: tarım yapılan bitkilerin büyüme devresinde ihtiyaç duyduğu suyun, su kaynağından alınarak yeterli miktarda ve kontrollü bir şekilde karşılandığı araziler olarak açıklandığından) ziraat mühendisinden kanunun amacına uygun rapor alınmalı ve oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Ayrıca, somut uyuşmazlıkta; çekişmeli taşınmazın malik hanesi açık olup, mahkemece, 3402 sayılı Kanunun 30/2 maddesi uyarınca gerçek hak sahibi re"sen belirlenecek, davada taraf olmayanlar adına dahi tescile karar verilebilecek ve kadastro hakimi doğru sicil oluşturmakla görevli olmasına rağmen, (B), (B1) ve (D) harfleri ile gösterilen bölümler hakkında bir karar verilmemiş olması da doğru görülmemiştir.
3402 sayılı Kadastro Kanununun 5, 26, 27 ve 30/2. maddelerinde, kadastro tesbit tarihinden önce dava konusu olan taşınmazlar hakkında ne gibi işlem yapılacağı gösterilmiştir. Mahkemece, 3402 sayılı Kanunun 27, 28 ve 29. maddeleri gereğince yargılamaya devamla, tesbit tutanağında yazılı hak sahiplerinin 3402 sayılı Kanunun 30/2 maddesi gereğince gösterecekleri delillerle, re"sen lüzum görülen diğer deliller de toplanıp sonucuna göre, çekişmeli taşınmazın (B), (B1) ve (D) harfleri ile gösterilen bölümleri yönünde de gerçek hak sahibi ya da sahipleri adına tesbit ve tapuya tesciline karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 02/06/2015 günü oy birliği ile karar verildi.