MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR

Davacılar İstem Türkmen ve ... vekili, evlilik birliği içinde davalı adına edinilen taşınmaz, araç ve ev eşyaları nedeni ile 10.000,00 TL alacağın davalıdan alınarak davacılara verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın taşınmaz ve ev eşyaları yönünden reddine, araç yönünden davanın kısmen kabulüyle, davacıların miras payı oranları da dikkate alınarak 2.193,75" er TL olmak üzere toplam 4.387,50 TL alacağın tahsiline karar verilmiştir. Hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 Sayılı HMK mad. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, eşya ve artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir.
1. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tasfiyeye konu taşınmazın, bedelinin tamamının ya da bir kısmının kredi ile karşılanması durumunda, kredi veren kuruluşa yapılan geri ödemelerin isabet ettiği dönemden, miktarından ve taksit sayısından hareketle mal rejiminin tasfiyesi sonucunda eşlerin alacak miktarları belirlenir. 4721 Sayılı TMK"nin 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılan ödemelerde, eşler lehine değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacağı hakları doğabilecektir. Kredi borcu ödemelerinin bir kısmının mal rejiminin devamı süresince, bir kısmının da daha sonraki tarihlerde yapılmasında, mal rejiminin geçerli olduğu dönemin sonrasına sarkan ödemeler, dava konusu taşınmazın borcu kabul edilerek tasfiye gerçekleştirilir.
Yukarıda açıklandığı gibi iki döneme yayılan kredi borcu ödeme tablosu mevcut olduğunda; öncelikle, mal rejiminin sona erdiği tarihte henüz vadesi gelmediği için ödenmemiş kredi borç miktarının, toplam kredi borcuna oranı bulunur. Sonra bulunan bu kredi borç oranının, taşınmazın toplam satın alım bedeli karşısındaki oranına dönüşümü gerçekleştirilir. Tespit edilen bu oranın, taşınmazın tasfiye tarihindeki (karara en yakın) sürüm (rayiç) değeri ile çarpılmasıyla borç miktarı belirlenir. Bu ilke ve esaslara göre saptanan taşınmazın borç miktarı, tasfiye tarihindeki sürüm değerinden düşüldükten sonra kalan miktar, değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacağı hesaplamasında göz önünde bulundurulur.
Buna göre; öncelikle, tasfiyeye konu taşınmazın satın alma bedeli, bunun krediyle ve varsa kredi dışında eşlerin kendi imkanları ile karşıladıkları miktarlar ve oranları ile tasfiye (karara en yakın) tarihindeki sürüm (rayiç) değeri ayrı ayrı belirlenmelidir.
Açıklamalar doğrultusunda hesaplama yapılabilmesi için, iddia ve savunma çerçevesinde, taşınmazın satın alınmasına ilişkin akit tablosuyla birlikte tapu kaydı, kredi sözleşmesi ve kredi borcu ödeme tablosu dahil finans kuruluşu kayıtları, ihtiyaç duyulması halinde eşlerin malın alınmasında katkı olarak kullandıklarını ileri sürdükleri mal varlıklarına ilişkin sair belgeler bulundukları yerlerden getirtilerek uyuşmazlığın çözümünde göz önünde bulundurulmalıdır. Uyuşmazlığın çözümünde kullanılabilecek belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi için gerek görülürse konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden oluşan kuruldan da yardım alınmalıdır.
Somut olaya gelince; eşler, 07.09.2002 tarihinde evlenmiş, 10.10.2010 tarihinde eş ... vefat etmiştir. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir (TMK mad.225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 Sayılı Yasa mad.10, TMK mad.202). Tasfiyeye konu 5689 ada 5 parselde 9 nolu bağımsız bölüm , eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 02.02.2010 tarihinde satın alınarak, davalı eş adına tescil edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK mad.179).
Yukarıda açıklanan yasal düzenleme ve ilkeler uyarınca yapılan incelemede;
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, dosya içeriğine, toplanan delillere, taraf ve tanık beyanlarına göre; Mahkemece taşınmazın alınmasında kullanılan kredinin kalan borcunun mahsubu sonucu artık değer eksi bakiye vereceğinden müteveffanın terekesinin taşınmaz nedeni ile davalıdan artık değere katılma alacağının bulunmadığı gerekçesi ile karar verilmiş ise de; tasfiyeye konu taşınmazın evlilik birliği içinde davalı eş adına Halk Bankasından çekilen 120 ay vadeli 160.000,00 TL bedelli konut kredisi kullanılarak alındığı, evlilik birliği içinde (10.10.2010 ölüm tarihine kadar ) 8 aylık kredi taksidinin ödendiği, ölüm tarihinden sonraya da 112 aylık kredi taksidinin borç olarak kaldığı anlaşıldığından, kredi borcu Mahkemece dikkate alınmasına rağmen oranlama yapılmadan hesaplama yapılması da hatalı olmuştur. O halde, Mahkemece yapılacak iş, yukarda açıklanan Dairemizin ilke ve uygulamalarına göre, tasfiyeye konu taşınmazın satın alma bedeli, konusunda uzman bilirkişi tarafından belirlenen taşınmazın tasfiye (karara en yakın) tarihindeki sürüm (rayiç) değeri ile evlilik birliği içinde ödenen kredi borcu ve ölüm tarihinden sonraya kalan kredi borcu oranı ile peşinat oranı dikkate alınarak sonucuna göre karar verilmesi olmalıdır.
3. Ev eşyalarına yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde;
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Mahkemece, eşyaların cins ve adeti konusunda açıklama olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, HMK"nin 31. maddesindeki hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacılara talep ettiği ev eşyaları açıklatırılarak, delilleri toplanıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ile yazılı gerekçelerle reddine karar verilmesi hatlı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 2. ve 3. bentte gösterilen sebeplerle davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA; davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının yukarıda 1. bentte gösterilen sebeplerle reddine, HUMK"un 440/I. maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 13.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.