(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2019/2037 E. , 2020/8209 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı vekilince istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 30/06/2020 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü yapılan tebligata rağmen taraflar adına kimse gelmediğinden incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının gerçek işvereni olan ... Belediyesinde 01.07.2009-30.04.2015 tarihleri arasında çalıştığını, iş akdinin geçersiz olarak feshedildiği 31.12.2014 tarihine kadar aralıksız çalıştığını, iş akdi feshedildikten sonra davalı işveren aleyhine açılan işe iade davasının kabul ile hüküm altına alındığını, işe iade kararının kesinleşmesi üzerine davalı işverene işe iade için başvurduğunu, davalı işverenin bir aylık süre içerisinde davacıyı işe başlatmadığını, davalının 08.03.2016 tarihinde davacının hesabına 14.300,00 TL ödeme yaptığını, davacının 2012 yılının Şubat ayında Belediye -İş ... üye olduğunu, davacının taşeronun değil ... Belediyesinin işçisi ve sendika üyesi olduğunu, sendika işe Belediye arasında imzalanan ... hükümlerinden yararlanması gerektiği, davalının kıdem tazminatını eksik ödediğini, davacının yıllık izinlerini kullanamadığını, davacının banka hesabına 4 aylık ücret, diğer hakları ve işe başlatmama tazminatı için kısmi ödeme yapıldığını, Belediyenin düzenlemiş olduğu tüm etkinliklerde, konserlerde, deve güreşlerinde kiraz festivalinde vs. 08.00-01.00 arasında çalıştığını, davacıya fazla mesai ücreti ödenmediğini, gece vardiyasında 7,5 saatten fazla çalıştığını, dini bayram tatillerinde bir gün hariç, resmi tatil, yılbaşı tatili ve arife günleri de dahil olmak üzere sürekli çalıştığını, 2014 yılının başından 2014 yılı Mart ayına kadar haftanın 7 günü çalıştığını, davacının işe girdiği tarihten günümüze kadar davalı Belediyenin işçisi sayıldığından 6772 sayılı Yasa gereği ilave tediye alacağına hak kazandığını, davacının 2.grup park bahçe işçisi olarak çalıştığının tespit edilmesi gerektiği, giyim ve koruyucu eşya yardımı, ikramiye, yemek parası, yakacak yardımı, yol alacağı, gıda yardımı ve kıdemli işçiliği teşvik primi alacağını alamadığını beyan ederek dilekçede yazılı alacaklarının karar altına alınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı ve husumet itirazı olduğunu, davacının maaş ve diğer alacaklarının banka kanalıyla ödendiğini, Belediye ile davacı arasında iş akdi olmadığı için dava konusu edilen alacakların Belediyeden talebinin mümkün olmadığını, muvazaa olmadığını, davacının başvurusu neticesi İdarece ilgili karar gereği tazminatlarının eksiksiz olarak ödendiğini, İdarenin imzaladığı ...’ten sonra sendika üyesi olan davacının sendika üyeliği İdareye bildirilmediği için İdarenin imzaladığı ...’ten yararlanamayacağını beyan edip davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, Bölge Adliye Mahkemesi kararının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür.
2-Davacının davalı Belediyenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağı taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Taraflar arasında görülen ... 4. İş Mahkemesinin 2015/74 Esas - 2015/186 Karar sayılı işe iade istemli dava dosyasında, Yargıtay (kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 05/11/2015 tarih ve 2015/23902 Esas - 2015/21763 Karar sayılı ilamı ile, davalı ... ile ... İmar ... İnş.Tic. Ltd.Şti. arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu ve davacının hukuki ve fiili işvereninin davalı ... olduğu tespit edilerek davalı ... tarafından yapılan feshin geçersizliğine ve davacının adı geçen işverende işe iadesine kesin olarak karar verilmiştir.
Eldeki davada, Davacının 10.02.2012 tarihli yönetim kurulu kararıyla Belediye İş ... üye olduğu, buna göre Belediyenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden yararlanabileceği kabul edilmelidir. Dosya kapsamına göre davacının talebi de davalı ... ile ... Sendikası arasında imzalanan 01.01.2012-31.12.2013 ve 01.01.2014-31.12.2015 tarihlerini kapsayan toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanabilmektir.
Toplu iş sözleşmesinden yararlanma, 6356 sayılı Kanunun 39. maddesinde; “ (1) Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.(2) Toplu iş sözleşmesinden, sözleşmenin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanır.(3) Toplu iş sözleşmesinin imza tarihi ile yürürlük tarihi arasında iş sözleşmesi sona eren üyeler de, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihe kadar toplu iş sözleşmesinden yararlanır.(4) Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi ... üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi ... üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi ... dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir. İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur.” şeklinde düzenlenmiştir. Benzer düzenlemeler mülga 2822 sayılı Kanunun 9. maddesinde de bulunmaktadır.
Somut olayda, davacının 10.02.2012 tarihli sayılı yönetim kurulu kararıyla Belediye İş ... üye olduğuna dair üye kayıt fişi dosya kapsamında mevcut ise de, davacının anılan toplu iş sözleşmelerinin imza tarihinde sendika üyesi olup olmadığı bakımından gerekli araştırmanın yapılmadığı, üyeliğin işverene bildirildiği tarihin netleştirilmediği anlaşılmaktadır. İlk Derece Mahkemesince, davacının sendika üyeliği ile ilgili bildirimler o tarihteki işvereni olan taşeron şirkete bildirildiğinden, asıl işveren olan belediyeye bildirilmemesinin ..."den kaynaklanan hakların kazanılması yönünden bir engel teşkil etmeyeceğine dair kabulü hatalı olup, davacının mülga 2822 sayılı Kanunun 9. maddesi ve 07.10.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6356 sayılı Kanunun 39. maddesi bağlamında 01.01.2012-31.12.2013 ve 01.01.2014-31.12.2015 dönemini kapsayan toplu iş sözleşmelerinden yararlanma şartlarını taşıyıp taşımadığı belirlenmeli, sonucuna göre davacının fark ücret talepleri ile ilgili olarak bir karar verilmelidir. Açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
3-Diğer yandan dosya içinde davalı vekilince 04.03.2016 tarihli banka dekontu ile ekinde ödeme emri belgelerinin ibraz edildiği, 26.02.2016 tarihli ödeme emri belgesinde 564,66 TL kıdem tazminatı ödemesi, 26.02.2016 tarihli ödeme emri belgesinde ise, 8.469,92 TL iş güvencesi tazminatı ödemesi açıklaması bulunduğu, ancak yapılan hesaplamalarda belirtilen ödemelerin dikkate alınmadığı görülmektedir. Bu durumda, söz konusu ödeme emirlerinde belirtilen miktarların hüküm altına alınan alacaklardan mahsup edilmesi gerekirken bu hususun gözardı edilmesi de hatalı bulunmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 30.06.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.