Y A R G I T A Y İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bilecik 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 16/06/2015
NUMARASI : 2014/200-2015/337


Davacı, davalı Kurum tarafından gönderilen ödeme emirlerinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, 506 sayılı Yasanın 80. maddesi hükmüne göre; tüzel kişiliğe haiz işverenlerin üst düzeydeki yönetici ve yetkililerinin Kuruma karşı işverenleriyle müştereken ve müteselsilen sorumlulukları sigorta primleri ve Ek 24/L maddesi kapsamında ki sosyal yardım zammı ve ferileri ile sınırlı olup idari para cezaları bu sorumluluk kapsamına girmediği gerekeçisyle davacı hakkındaki 2014/10516 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11550624 sayılı, 2014/10013 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11553307 sayılı, 2014/10017 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11539352 sayılı ödeme emirlerinin iptaline karar verilmiş, davacının dava dışı asıl borçlu spor kulübünde 18/08/2005 - 24/11/2005 tarihleri arasında yönetim kurulu başkanı sıfatıyla göre yaptığı belirtilerek, davacının asıl borçlu kulübün ödenmeyen prim borçlarından sadece kendi dönemi ile ilgili olanlardan sorumlu olması sebebiyle, yönetici olmadığı dönemlere ilişkin 2014/10054 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11551743 sayılı, 2014/10046 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11552714 sayılı ödeme emirlerinin tüm borçlar bakımından; 2014/10055 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11551284 sayılı ödeme emrinin sadece 2005/10, 11 ve 12.nci dönemlere ilişkin borçlar yönünden, 2014/10047 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11552178 sayılı ödeme emrinin sadece 2005/10, 11 ve 12.nci dönemlere ilişkin borçlar yönünden, 2006/10767 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11553800 sayılı ödeme emrinin sadece 2005/10, 11 ve 12 ve 2006/1 ve 2.nci dönemlere ilişkin borçlar yönünden, 2006/10768 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11554514 sayılı ödeme emrinin sadece 2005/10, 11 ve 12 ve 2006/1 ve 2.nci dönemlere ilişkin borçlar yönünden iptaline karar verilmiş; 2014/10055 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11551284 sayılı ödeme emrinin 2005/9, 2014/10047 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11552178 sayılı ödeme emrinin 2005/9, 2006/10767 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11553800 sayılı ödeme emrinin 2005/7, 9, 2006/10768 takip nolu 14/08/2014 tarihli 11554514 sayılı ödeme emrinin 2005/7, 9. dönemlerine ilişkin borçlar yönünden davacının davalı spor kulübü ile birlikte sorumlu olduğu belirtilerek bu kısım bakımından davanın reddine karar verilmiştir.
.../...


Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davanın hakdüşürücü süre içerisinde açıldığı, davaya konu işsizlik sigortası prim borcuna ilişkin 2006/1-4 dönemlerini kapsayan 2014/10046 takip, prim borcuna ilişkin aynı dönemli 2014/10054 takip, idari para cezasına ilişkin 2005/8 dönemine ait 2014/10017 takip, idari para cezasına ilişkin 2005/10 ila 2006/3 dönemlerine ait 2014/10516 takip, idari para cezasına ilişkin 2005/8 ve 9. dönemlerine ait 2014/10013 takip, işsizlik sigortası primi borcuna ilişkin 2005/7 ila 2006/2 dönemlerine ait 2006/10768 takip, prim borcuna ilişkin aynı döneme ait 2006/10767 takip, işsizlik sigortası primi borcuna ilişkin 2005/9-12. dönemlerine ait 2014/10047 takip, prim borcuna ilişkin aynı döneme ait 2014/10055 takip sayılı ödeme emirleriyle Kurum"un takibe başladığı, davacının dava dışı spor klubü derneğinin 18/08/2005 tarihinde Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçildiği, bilahare davacının derneğe verdiği 24/11/2005 tarihli dilekçesiyle istifa ettiği, derneğin Bilecik Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü"ne verdiği 28/04/2006 tarihli bildirimle Özkan Sözkesen"in Yönetim Kurulu yeni Başkanı olarak seçildiğinin belirtildiği, 24/11/2005 ila 28/04/2006 tarihleri arasında davacının Yönetim Kurulu Başkanı sıfatıyla göreve devam edip etmediğinin, bu tarihler arasında kimlerin işlem yaptığının ve derneğin kim tarafından yönetildiğinin dosya kapsamından belirgin olmadığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanaklarını oluşturan, 506 sayılı Yasa’nın 80/12. maddesinde; sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşlarının tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri mesul muhasip, sayman ile tüzelkişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkililerinin Kurum"a karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacakları, 5510 sayılı Yasa"nın 88. maddesinde de Kurum"un sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanun"da belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcilerinin Kurum"a karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacakları bildirilmiştir. Yerleşmiş Yargıtay uygulamaları ile öğretide kabul edildiği üzere "üst düzey yönetici" kavramından anlaşılan şirketin mali ve idari konularında tek başına emir ve tasarruf yetkisine sahip özel şekilde kendisine yetki verilen kişidir. Türk Ticaret Kanunu"nun 317. maddesine göre anonim şirketlerde şirketi yönetmek ve temsil etmek yönetim kuruluna aittir. Anonim şirkette primlerin ödenmesinden müteselsilen sorumlu üst yönetici ve yetkiliden söz edebilmek için primlerin tahakkuk ve ödenmesinde yetkili üst düzey yönetici olması, yönetim kurulu başkanı, başkan yardımcısı gibi unvan taşıması veya temsil ve ilzam yetkisine sahip yönetim kurulu üyesi olması gerekir.
Öte yandan süresinde ödenmeyen prim ve diğer Kurum alacaklarının bizzat Kurum tarafından cebren takip ve tahsil edilebileceği 5510 sayılı Yasa"nın açık hükmü gereğidir. Cebren tahsil ve takip esasları 6183 sayılı Yasa"da gösterilmiştir. 6183 sayılı Yasa"nın mükerrer 35. maddesinde asıl borçlu hakkında yapılan yasal takip ve araştırmalar sonucu kamu alacağının tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması halinde yasal temsilcisine ödeme emri çıkarabileceği bildirilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 85’inci maddesi ile 2908 sayılı Dernekler Kanununun 27’nci maddesi hükümleri uyarınca; derneklerin yönetim kurulları, derneğin yürütme ve temsil organlarıdır. Bu görevlerini, kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmelidirler. Ayrıca temsil görevinin, yönetim kurulunca üyelerden birisine veya üçüncü bir kişiye devri de mümkündür.
Belirtilen yasal düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, dernek niteliğindeki spor kulüplerinde; prim alacağının tahakkuk ettiği ve ödenmesi gereken dönemde, işverenle birlikte müteselsil sorumluluk koşulunun oluşması için kulübün “...temsil ve ilzama yetkili üst düzey yöneticisi veya yetkilisi...” durumunda olunması gereklidir.

.../....


506 sayılı Yasanın 80. maddesi hükmüne göre; tüzel kişiliğe haiz işverenlerin üst düzeydeki yönetici ve yetkililerinin Kuruma karşı işverenleriyle müştereken ve müteselsilen sorumluluk kapsamının idari para cezası borcunu da kapsayıp kapsamayacağı sorununa gelince, 506 sayılı Kanun"un 80/5. maddesinin 08/12/1993 tarihinde yürürlüğe giren 3917 sayılı Kanun ile değişikliğinden itibaren " Kurumun, süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde,..." denilmektedir. "Diğer alacaklar"ın nelerden ibaret olduğu Kurum gelirlerinin tespiti ile mümkün olmaktadır. 29/07/2003 tarihli 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu"nun 19. maddesinde kurum gelirleri sayılmıştır. 29/07/2003 tarihli 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu"nun 19. maddesinin 1. fıkrasının a bendinin 6 nolu alt bendinde ve 5502 sayılı Kanun"nun 34. maddesinin 1. fıkrasının a bendinde 506 sayılı Kanun"un 140. maddesine göre tahsil edilen gelirleri de Kurum gelirleri içerisinde saymıştır. 506 sayılı Kanun"un 140. maddesinde de "Kurumca verilecek idari para cezaları" düzenlenmiştir. Bu durumda "diğer alacaklar" kavramının içerisine Kurum gelirlerinden sayılan idari para cezalarının da dahil olduğu hususunda kuşku yoktur.
Somut olayda ; davacının dava dışı spor klubü derneğinin 18/08/2005 tarihinde Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçildiği, bilahare davacının derneğe verdiği 24/11/2005 tarihli dilekçesiyle istifa ettiği, derneğin Bilecik Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü"ne verdiği 28/04/2006 tarihli bildirimle Özkan Sözkesen"in Yönetim Kurulu yeni Başkanı olarak seçildiğinin belirtildiği, 24/11/2005 ila 28/04/2006 tarihleri arasında davacının Yönetim Kurulu Başkanı sıfatıyla göreve devam edip etmediğinin, bu tarihler arasında kimlerin işlem yaptığının ve derneğin kim tarafından yönetildiğinin araştırılmadığı, dava dışı dernekte istifa tarihinden sonrasında yeniden genel kurula gidilip gidilmediğinin ve bunun gerekçesinin araştırılmadığı, yukarıda anlatılanlar ışığında idari para cezası borçlarının da Kurum gelirleri arasında sayıldığı anlaşıldığından davacının sorumluluk dönemine göre idari para cezası borcundan da 506 s. Kanun"un 80. maddesi gereğince sorumlu olabileceğinin değerlendirilmediği anlaşılmaktadır.
Mahkemece yapılacak iş; Bilecik Spor Kulübü Derneği"ne ait tüzükle, prim tahakkuku döneminde klüp sorumlularını belirten yönetim kurulu kararları, gelir-gider defterleri, karar defter ve tutanakları dâhil tüm bilgi ve belgeler getirtilerek, gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle, davacının; 24/11/2005 tarihli dilekçesiyle istifa ettiği anlaşıldığından, istifa dilekçesinin, derneğin yönetim kurulu kararları, gelir-gider defterleri, karar defter ve tutanaklarında kayıt altına alınıp alınmadığını araştırmak, 24/11/2005 tarihinden 28/04/2006 tarihine kadar Yönetim Kurulu Başkanı olarak kimlerin görev yaptığını, kimlerin dernek adına işlemler yaptığını belirlemek, dava dışı dernekte istifa tarihinden sonrasında yeniden genel kurula gidilip gidilmediği ve bunun gerekçesini araştırmak, idari para cezası borçlarının da Kurum gelirleri arasında sayıldığı anlaşıldığından davacının sorumluluk dönemine göre idari para cezası borcundan da 506 s. Kanun"un 80. maddesi gereğince sorumlu olabileceğinin değerlendirmek, tereddüte yer vermeyecek şekilde araştırılıp tespit edilerek tüm deliller toplandıktan sonra davacının sorumluluk dönemi içerisinde kalan kamu borçlarından 506 s. Kanun"un 80. maddesi kapsamında dava dışı borçlu dernek ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı belirlenerek hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin ve davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 24.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.