MAHKEMESİ : ... 15. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davacının davalı ... Ulaşım Hizmetleri ve ... San A.Ş bünyesinde otobüs hat şoför olarak çalıştığını, davalı şirketin 3030 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak ... Büyükşehir Belediyesi ve ... Genel Müdürlüğü tarafından kurulmuş, ayrı bir tüzel kişiliği bulunan, sermayesinin tamamı ... Büyükşehir Belediyesi ve iştiraklerine ait olan bir kamu şirketi olduğunu, benzer düzenlemenin 5393 sayılı Belediyeler Kanununun 70.maddesinde de yer aldığını, davalı şirketin İçişleri Bakanlığından aldığı yetki ile ... Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde şehiriçi toplu taşıma işini ... Genel Müdürlüğü ile eşgüdüm içerisinde ve birlikte yerine getirdiğini, bu sebeple davalı şirketin 6772 sayılı Yasa kapsamında Belediyeler ve Belediyeye bağlı kuruluşlar kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, davacıya yararlanmakta olduğu toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre ikramiye ödemesi yapılmış ise de, 6772 sayılı Kanundan kaynaklanan ilave tediye alacağının ödenmediğini beyan ederek söz konusu alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davalı şirketin İçişleri Bakanlığından alınan özel izinle ... ili içinde toplu taşıma işi için Türk Ticaret Kanunu hükümlerine kurulan özel hukuk tüzel kişisi olduğunu, tüzel kişiliğin ... Büyükşehir Belediyesinin ortaklığı ile kurulmakla birlikte ayrı bir organizasyon, yönetim ve varlığa sahip olduğunu, bu itibarla 6772 sayılı Kanun kapsamında bağlı kuruluş olarak nitelendirilemeyeceğini, ayrıca yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinin İkramiye ve İlave Tediye başlıklı 59. maddesi uyarınca davacıya her yıl 112 yevmiye tutarında ikramiye ödendiğinden dava açılmasında hukuki yarar bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesine göre davacıya zaten 112 gün (30+30+26+26) tutarında ikramiye ödendiği, davacının davalı şirketin işçisi olarak toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlandığı, davacının bir an için ... işçisi kabul edilse ve 6772 sayılı Kanun kapsamında olduğu değerlendirilse bile, bu defa ödenen ikramiyeye ilaveten ayrıca yasal ilave tediyeye hak kazandığının kabulünün dava dışı ...’un kendi işçileri ile davalı ... Ulaşım Hizmetleri ve ... San A.Ş işçileri arasında ... işçileri aleyhine eşitsizlik yaratacağı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili ile davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesinde, “Yargıtay 7. H.D."nin 04/05/2016 tarih 2016/14695 esas - 2016/9955 karar sayılı ilamına göre somut uyuşmazlıkta davalıya ait işyerinin 6772 sayılı Yasa kapsamında olduğu, ancak davacıya yılda 112 gün yevmiye tutarında ödeme yapıldığının sabit olduğu ödendiği dosya kapsamı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurusu ayrı ayrı reddedilmiştir.
Karara karşı davacı vekili ile davalı vekili temyiz yoluna başvurmuştur.
Taraflar arasında davalı şirketin 6772 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığı uyuşmazlık konusudur.
İlave tediye alacağının kapsamı, yararlanacaklar, yararlanma şartları, miktarı ve ödeme zamanı 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması hakkındaki kanun ile düzenlenmiştir. Kanun 1. maddesinde devlet ve ona bağlı kurumların hangileri olduğu, ayrıca yararlanacak kişiler açıkça belirtilmiştir.
Buna göre;
A. İşveren kapsamı yönünden devlete ve ona bağlı olmak üzere,
Genel, Katma ve Özel bütçeli daireler,
Sermayesi değişen kurumlar,
Sermayesinin yarısından fazlası devlete ait olan şirket ve kurumlar ve bunlara bağlı kuruluşlar,
Belediyeler ve belediyelere bağlı kuruluşlar,
3460 ve 3659 sayılı Kanun kapsamına giren, sermayesinin tamamı devlete ait olan veya bu sermayeile kurulan iktisadi devlet kuruluşları,
Yukarda belirtilenlerden olmayan diğer kurum, banka ve ortaklıklar olarak yasada açıkça belirtilmiştir.
3460 sayılı Yasa bugün itibari ile yürürlükte olan bir yasa değildir. 3659 sayılı Yasa ise, banka ve devlet kurumlarında çalışan memurların aylıkları ile ilgili düzenleme getirmiş ve halen yürürlüktedir. Bu Yasanın 1. maddesinde, kapsama giren kurumlar daha ayrıntılı açıklanmıştır.
Bu kapsamda yukarda belirtilen kurumlarca, sermayesinin yarısından fazlasına iştirak suretiyle kurulan kuruluşlar ve bunların aynı nispette iştirakleriyle vücut bulan kurumlar, ticaret ve sanayi odaları ve borsalar veya satın alınıp belediyelere bağlanan müesseseler de kanun kapsamına alınmıştır.
Keza 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idarelerden oluşan genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ekli cetvellerde sayılmıştır. Bu cetvellerde Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu idareleri, Özel Bütçeli İdareler, Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar ve Sosyal Güvenlik Kurumlarında çalışanların kanun kapsamında olduğunun kabulü gerekir.
Sonuç itibari ile kapsam bakımından, devlet tarafından yasa ve yasanın verdiği yetki ile idari işlemle kurulan ve kamusal yetki ve ayrıcalıklardan yararlanan kamu tüzel kişilikleri ve bunlara bağlı kuruşlarda iş sözleşmesi ile çalışanlara uygulanacağı görülmektedir.
Somut olayda, Davalı şirket yukarıda belirtilen devlet tarafından yasa ve yasanın verdiği yetki ile idari işlemle kurulan ve kamusal yetki ve ayrıcalıklardan yararlanan kamu tüzel kişilikleri ve bunlara bağlı kuruşlardan değildir. Şu halde davacı, dava dışı Belediyeden ayrı ve bağımsız olarak kurulmuş özel hukuk hükümlerine tabi şirket işçisi olup, 6772 sayılı Kanun kapsamında ilave tediye alacağına hak kazanamayacağı açıktır. (Dairemizin 2019/2728 E. 2019/7086 K., 2019/155 E. 2019/1355 K., 2018/7406 E. 2018/11687 K., 2017/46065 E. 2018/3435 K. sayılı kararları da bu doğrultudadır).
Açıklanan sebeplerle, ilk derece mahkemesinin ret gerekçesi ile bölge adliye mahkemesinin davalı tarafın istinaf başvurusunu esastan ret gerekçesi hatalı olup, davalı şirketin bu yöndeki temyiz gerekçesi yerinde ise de, verilen karar sonucu itibariyle doğru olduğundan, dosyadaki bilgi ve belgelere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine ve yerinde bulunmayan tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu değişik gerekçeyle ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine, 30.06.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.