16. Hukuk Dairesi 2015/8842 E. , 2015/7239 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 108 ada 60 parsel sayılı 70.395,46 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak özel sicile tescil edilmiştir. Davacı ... tapu kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak çekişmeli taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptal ve tescil istemi ile dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 108 ada 60 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (F) harfi ile gösterilen 1.004,14 metrekare yüzölçümündeki bölümünün mera vasfının kaldırılmasına ve bu bölümün davacıya ait 108 ada 54 parsele eklenerek davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastrodan önceki haklara dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın mera olarak kullanılmasının ziraatçı bilirkişi raporuna göre mümkün olmadığı, dava konusu bölümün davacı ve öncesinde murislerinin zilyetliğinde olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmak için yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli 108 ada 60 parsel sayılı taşınmaz 55 numaralı toprak tevzi komisyonunca 1961 tarihinde mera olarak haritaya bağlandığından bahisle mera olarak sınırlandırılmıştır. Davacı ..., Ağustos 951 tarih ve 39 numaralı tapu kaydı ile 17.05.1967 tarih ve 28 numaralı tapu kaydı yanında irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 46/1. maddesi, "4753 sayılı Kanun ile ek ve tadilleri uyarınca ... adına kaydedilen taşınmaz mallar bu kanun hükümlerine göre doğan iktisap şartlarına istinaden zilyetleri adına tespit ve tescil olunur" hükmünü içermektedir. Buna göre, 4753 sayılı Yasa uyarınca ... adına tapuya tescil edilen taşınmazların, öncesi itibariyle özel mülkiyete konu olabilecek yerlerden bulunması ve tescil tarihi itibariyle zilyetleri yararına bu yasa uyarınca (3402 sayılı Yasa 14 vd. maddeleri) kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının gerçekleştiğinin anlaşılması halinde zilyetleri adına tescil edilmeleri gerekmektedir. Çekişmeli taşınmaz toprak tevzi komisyonunca mera olarak tahsisi yapılıp sınırlandırılan bir yer olduğundan, toprak tevzi çalışmalarından sonraki zilyetliğin hukuken bir değeri yoktur. Ne var ki, mahkemece davacının dayandığı Ağustos 951 tarih ve 39 numaralı tapu kaydı ile 17.05.1967 tarih ve 28 numaralı tapu kaydının tesisinden itibaren oluşum belgeleri ile birlikte tüm tedavülleri (geldi-gitti kayıtlarının) ve bu tapu kayıtlarının kadastro çalışmaları sırasında revizyon görüp görmediği, görmüş ise revizyon gördüğü taşınmazların kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları ile varsa tespite dayanak belgelerin onaylı örnekleri ve dayanılan tapu kaydında malik olan kişinin nüfus kayıt örnekleri getirtilip davacı ile tapu malikinin akdi ya da irsi ilişkisi belirlenmemiş, söz konusu tapu kayıtları keşif sırasında usulünce uygulanmadan ve taşınmaz tapu kayıtları kapsamı dışında kalıyor ise taşınmazın toprak tevzi çalışmalarından önce kamu malı niteliğinde kadim mera olup olmadığı ve davacı yararına 3402 sayılı Yasa"nın 46/1. ve 14. madde koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği yönünden inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır. Öte yandan; davacı ... çekişmeli taşınmazın ihtilaflı bölümünün murisinden kaldığını iddia edip adına tescil istemiyle dava açmış olup mahkemece, davacının murisi ..."nin dosya içerisinde bulunan nüfus kayıtlarına göre başka mirasçıları da olmasına rağmen çekişmeli taşınmazın davacıya ne şekilde intikal ( bağış, taksim, satış vs..) ettiği üzerinde durulmamıştır. Hal böyle olunca; öncelikle taşınmazın davacıya ne şekilde intikal ettiği üzerinde durulup bu hususta davacıdan izahat alınmalı, davacının dayandığı Ağustos 951 tarih ve 39 numaralı tapu kaydı ile 17.05.1967 tarih ve 28 numaralı tapu kayıtlarının tesisinden itibaren oluşum belgeleri ile birlikte tüm tedavülleri (geldi-gitti kayıtlarının) ve bu tapu kayıtlarının kadastro çalışmaları sırasında revizyon görüp görmediği, görmüş ise revizyon gördüğü taşınmazların kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları ile varsa tespite dayanak belgelerin onaylı örnekleri ve dayanılan tapu kaydında malik olan kişinin nüfus kayıt örnekleri getirtilip davacı ile tapu malikinin akdi ya da irsi ilişkisi belirlenmeli, çekişmeli taşınmaz içerisinde fen bilirkişisi tarafından farklı parseller olarak gösterilen bölümlerin davalı olup olmadığı araştırılarak davalı bölümlerin akıbetleri hakkındaki belgeler getirtilmeli, komşu köyler halkından tarafsız, yaşlı, dava konusu taşınmazı iyi bilen üç kişilik mahalli bilirkişi isim listesi kolluk vasıtası ile temin edilerek dosya ikmal edilmelidir. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde; fen bilirkişisi, üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu, komşu köyden ve aynı köyden yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları huzuru ile yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşif sırasında davacı tarafın dayandığı tapu kayıtları usulünce uygulanarak çekişmeli taşınmaz bölümünü kapsayıp kapsamadığı belirlenmeye çalışılmalı, tapu kayıtları çekişmeli bölümü kapsamıyorsa 3402 sayılı Yasa"nın 46/1. ve 14. madde koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda araştırma ve inceleme yapılmalı, bu kapsamda bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kime ait bulunduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim ya da kimler tarafından hangi tarihten itibaren ve ne şekilde kullanıldığı, öncesinin mera ya da kaçak ve yitik kişilerden kalıp kanunlar uyarınca ...ye intikal eden yerlerden olup olmadığı, taşınmazın toprak tevzi komisyonunca mera olarak haritaya bağlandığı tarihten geriye doğru davacı ya da maliki evvellerinin 20 yılı aşkın zilyetliğinin bulunup bulunmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, fen bilirkişisinden keşfi takibe elverişli ve kayıt uygulamasını gösterir şekilde krokili, ziraatçı bilirkişi kurulundan ise çekişmeli taşınmazın dava konusu bölümünü dava konusu olmayan bölümler ile birlikte ele alan, taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğini ortaya koyan, mera vasfında olup olmadığını izah eden ve taşınmazın farklı yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içeren rapor alınmalı, bundan sonra Kadastro Kanunu"nun 46/1, 14 ve devamı maddelerinde sözü edilen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece yukarıda açıklanan şekilde inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 03.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.