Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/2578 Esas 2022/3352 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 16.12.2019 tarih ve 2013/733 E- 2019/1174 K. sayılı kararın davacı ... davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin reddine- kabulüne dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 30.12.2021 tarih ve 2020/515 E- 2021/1686 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dava, her biri 400 EURO olmak üzere toplam 1.600 EURO (4.381,28 TL) bedelli faturalardan dolayı borçlu olunmadığının tespiti, davalıya taşıma ücreti karşılığı fazladan ödenen 1.658,15 EURO (4.553,27 TL) bedelin iadesi, kiralanan araçlara ve çalışanlara ödenen fazla mesai ücreti alacağı olmak üzere toplam 6.870 EURO (18.865,02 TL) bedelin ve taşınan makinelerin uğradığı 49.560,00 TL zararın davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Karar tarihi olan 30.12.2021 itibariyle Bölge Adliye Mahkemesi temyiz kesinlik sınırı 78.630,00 TL olup bu meblağın altında kalan hükümlerin 6100 sayılı HMK'nın 362/1-a. bendi uyarınca kesin nitelikte olduğu, Bölge Adliye Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile fazlaya ilişkin istemlerin reddine karar verildiği, davalı aleyhine hükmedilen toplam 10.128,15 EURO'nun dava tarihindeki TCMB efektif döviz satış kuru karşılığı 27.811,00 TL ve 49.560,00 TL alacak olmak üzere toplam 77.371,90 TL’nin temyiz kesinlik sınırı altında kaldığı anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK'nın 366. maddesi delaletiyle kıyasen uygulanması gereken aynı Kanunun 346/2. maddesi hükmü uyarınca, kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında Bölge Adliye Mahkemesince bir karar verilmesi gerekmekle birlikte, Yargıtay tarafından da bu yolda karar verilebileceğinden, davalı vekilinin temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin miktar yönünden REDDİNE, işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 25/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY

Dava; taşıma sözleşmesinden kaynaklı alacak, itirazın iptali ve menfi tespit taleplerine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince verilen karar, davacı ... davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesince verilen 30/12/2021 tarih, 2020/515 Esas, 2021/1686 Karar sayılı kararının davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemiz sayın çoğunluğun hükmedilen miktarın temyiz kesinlik sınırı altında kaldığı gerekçesi ile temyiz talebinin reddine ilişkin görüşüne katılmıyorum.
Hukuk ve adalet anlayışında yaşanan gelişmelere orantılı olarak Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası’nda 03.10.2001 tarih ve 4709 sayılı K. İle yapılan değişiklik ile Anayasa’nın 36.maddesinde “Adil yargılanma hakkı” temel insan hakları arasında sayılmıştır. Adil yargılanma ilkesi kapsamındaki haklardan bir tanesi de, “Mahkemeye Erişim Hakkı” dır. Diğer bir anlatımla, “mahkemeye erişim hakkı” adil yargılanma hakkının en temel unsurlarından birisidir. Mahkemeye erişim hakkı şüphesiz yüksek mahkemeye ulaşma hakkını da kapsar (AYM 23.10.2019 T. ve 2016/73086 BB no’lu). Mahkemeye ulaşmayı aşırı derecede zorlaştıran ya da imkânsız hale getiren uygulamalar mahkemeye erişim hakkını ihlal edebilir (Osman Çelik, Adil Yargılanma Hakkı Rehberi, Anayasa Mahkemesi Yayınları, s.31 vd.).
Mülga 1086 sayılı HUMK’nın 427/2-son maddesinde yer alan “Miktar veya değeri birmilyar lirayı geçmeyen taşınır mal ve alacak davalarına ilişkin nihai kararlar kesindir… Alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde, hükümde, asıl isteminin kabul edilmeyen bölümü birmilyar lirayı geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur” şeklindeki düzenlemeye istinaden, yargı organlarınca, davanın açıldığı tarihteki değeri esas alınarak temyizde kesinlik
sınırı belirleniyordu. Aynı husus 6100 sayılı HMK’nın 362/1-a ve 2.fıkrasında “a) Miktar veya değeri kırk bin Türk Lirasını (bu tutar dahil) geçmeyen davalara ilişkin kararlar… Alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde, kararda asıl talebinin kabul edilmeyen bölümü kırk bin Türk Lirasını geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur” şeklinde benzer düzenleme içermektedir. 1086 sayılı HUMK döneminde, kesinlik sınırı hakkında yapılan kanaatimizce hatalı yorumlar, 6100 sayılı HMK döneminde de aynen sürdürülmektedir. Ancak alacağın döviz olarak talep edildiği durumlarda, ülkemiz gibi yüksek kur artışlarının görüldüğü ülkelerde, davadaki kesinlik sınırının dövizin dava tarihindeki değeri esas alınarak, bu miktarın karar tarihi itibariyle kesinlik sınırını geçip geçmediği değerlendirmesi, “Mahkemeye Erişim Hakkına” diğer bir anlatımla adil yargılanma hakkına aykırılık teşkil edebilir.
Bu bağlamda HMK’nın 362/2.maddesinde temyiz kesinlik sınırı hakkında “Alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde, kararda asıl talebinin kabul edilmeyen bölümü kırk bin Türk Lirasını geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur” sözcüğünün, yüksek mahkemeye erişim hakkının zorlaştırılmaması ve “adil yargılanma hakkı” kapsamında yorumlanması gerekir.
Somut olayda, davacı taraf toplam 14.730 Euro miktar için dava açmış, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilerek davalı aleyhine Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi olan 30.12.2021 tarihi itibariyle de hüküm olunan (Euro'nun efektif satış değeri olan 10.128,15x15.046=152.388 TL) değer üzerinden temyiz kesinlik sınırının üzerinde olduğu anlaşıldığı halde Daire çoğunluğu tarafından temyiz isteminin miktar yönünden reddine karar verilmesini isabetli bulmuyorum.