Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/2602 Esas 2022/3345 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 15.12.2021 tarih ve 2021/1286 E. - 2021/191 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi asıl davada davacı ve birleşen davada davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Dosyanın incelenmesinde; davanın ve birleşen davanın şirket ortaklarının temsil yetkisinin kaldırılması, sözleşmelerin feshi,uğranılan zararın tazmini istemine ilişkin olduğu, Didim 2. Asliye Hukuk ( Tic. Mah. Sıf. ) Mahkemesi’nin Dairemizin 06/11/2019 tarih 2018/3839 E. - 2019/5904 K. sayılı bozma ilamı sonrasında 25/11/2021 tarihinde, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 07/07/2021 tarihli 608 numaralı ve 08/07/2021 tarihli ve 31535 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı ile Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kurulduğu,
kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmasına karar verilerek faaliyete başlama tarihi belirlendiği, Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kurulması ile birlikte mahkemenin dava konusu somut uyuşmazlık bakımından görevsiz hale geldiği gerekçesi ile dosyanın görevli ve yetkili Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verildiği, dosyanın gönderildiği Aydın Asliye Ticaret Mahkemesince ise, dava konusu uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, bu haliyle davada Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğu, Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin görevli olmadığı,dosyanın Didim Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerektiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verildiği, bu kararın davacılar-birleşen dava davalısı vekilince temyiz edildiği anlaşılmıştır.
Dava, 10/12/2013 tarihinde Didim 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/534 E. kayden açılmış olup, mahkemece 20/08/2014 tarihinde kira ilişkisi bulunduğu, davaya Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilerek dosyanın Didim Sulh Hukuk Mahkemesine gönderildiği, bu mahkemece de 11/03/2015 tarihinde görevli mahkemenin Didim Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.Dosyanın yargı yerinin belirlenmesi için Yargıtay 20.Hukuk Dairesi’ne gönderilmiş, Dairenin 16/12/2015 tarih, 2015/9400 E.-2015/12677 K. sayılı kararı ile Didim 2.Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine kesin olarak karar verilmiştir.Bunun üzerine dosya Didim 2.Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesinin 2016/78 E. kaydedilmiş,mahkemece verilen kararın temyizi üzerine Dairemizce verilen bozma kararı sonrasında 2021/388 E. kaydedilerek nihayetinde Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş,dosyanın gönderildiği Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi ise bu kez uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, Didim Sulh Hukuk Mahkemesi görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK 23/2 maddesinde “Bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca verilen yargı yeri belirlenmesi ile kanun yolu incelemesi sonucunda kesinleşen göreve veya yetkiye ilişkin kararlar, davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar.”hükmüne haiz olup, Aydın Asliye Ticaret Mahkemesince yasanın bu açık hükmüne rağmen , dosya incelenmeksizin yanılgılı gerekçe ile karar verilmesi hatalı olup, iş bu davada Didim 2.Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden asıl davada davacı ve birleşen davada davalıya iadesine, 25/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Dava, kira sözleşmesinin feshi, doğrudan ve dolaylı zararlara karşılık fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması kaydı ile 20.000,00 TL belirsiz alacağın davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile Didim Asliye 2. Hukuk Mahkemesi ile Didim Sulh Hukuk Mahkemesi arasında çıkan görev uyuşmazlığı üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesi'nin 2015/9400 Esas, 2015/12677 Karar sayı ve 16.12.2015 tarihli yargı yeri belirleme kararı ile Didim Asliye 2. Hukuk Mahkemesi'nin görevi kesinleşmiş olup, dava, Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Didim 2 Asliye Hukuk Mahkemesince görülmekte iken 25.11.2021 gün 2021388-632 sayılı kararla "H.S.K.'nın 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile Aydın Asliye Ticaret Mahkemesinin kurulduğu, yargı çerçevesinin de Aydın İli mülki sınırları olarak belirlendiği" gerekçesiyle dosyanın Aydın Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş,
Aydın Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.12.2021 tarih ve 2021/1286-191 sayılı kararı ile de "dava tarihi itibariyle uyuşmazlıkta Didim Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle davanın usulden reddine, dosyanın görevli Didim Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, kararın davacı vekilince temyizi üzerine çoğunluk görüşü doğrultusunda Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kararı yazılı gerekçe ile bozulmuştur.
Sayın çoğunluğun bozma gerekçesine katılamıyorum.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, ticari dava niteliğinde olduğu Yargıtay 20. Hukuk Dairesi'nin yargı yeri belirleme kararı ile kesinleşmiştir.
6102 sayılı TTK 5/3 maddesi ile de Asliye Hukuk Mahkemesi ile Asliye Ticaret Mahkemesinin arasındaki ilişki, görev ilişkisi olarak öngörülmüştür.
Görev kuralları kamu düzeni ile ilgili olup yargılamanın her aşamasında re'sen dikkate alınan kurallardan olup, yargılama süresince mahkemenin uyuşmazlıkta görevli olması gerekmektedir.
5235 sayılı Yasa'nın 5. maddesinde Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun olumlu görüşü alınarak Hukuk Mahkemelerinin Adalet Bakanlığınca kurulacağı, Yasa'nın 7. maddesinde de yargı çevresinin Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulunca belirleneceği düzenlenmiştir.
Nitekim, açıklanan yasal düzenlemeler gereğince HSK Genel Kurulunun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile yargı çevresi Aydın İli mülki sınırları olmak üzere Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kurulmuş ve 01.09.2021 tarihinde faaliyete geçmiştir.
6102 sayılı TTK 5/2 maddesinin "bir yerde Asliye Ticaret Mahkemesi varsa, Asliye Hukuk Mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4. madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca Ticaret Mahkemesinde görülecek diğer işlere Asliye Ticaret Mahkemesince bakılacağı" hükmü gereğince 01.09.2021 tarihi itibariyle Didim Asliye Hukuk Mahkemesinin, Ticaret Mahkemesi sıfatı sona ermiş olup, bu tarihten itibaren Didim Asliye Hukuk Mahkemesine artık ticari dava açılması mümkün olmadığı gibi eldeki ticari davalara bakılması da mümkün değildir.
Kaldı ki H.S.K. Genel Kurulunun 07.07.2021 tarihli kararında derdest davaların Aydın Asliye Ticaret Mahkemesine devredilmeyeceği, mahkemelerince sonuçlandırılacağı konusunda bir geçiş hükmü de bulunmamaktadır.
6102 sayılı TTK 5/2 maddesindeki açık hüküm karşısında 01.09.2021 tarihi itibariyle Didim Asliye Hukuk Mahkemesinin Ticaret Mahkemesi sıfatı sona erdiğinden, görev kurallarının niteliği gereği artık Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi uyuşmazlıkta görevli bulunduğundan Aydın Asliye Ticaret Mahkemesinin usul ve yasaya aykırı kararı açıklanan bu gerekçe ile bozulmalıdır.
Açıklanan gerekçe ile Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kararının bozulması gerekirken yazılı gerekçe ile bozulmasına ilişkin sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.