Esas No: 2020/8045
Karar No: 2022/3217
Karar Tarihi: 20.04.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/8045 Esas 2022/3217 Karar Sayılı İlamı
Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)
Davacı, müvekkili ile davalı arasında yapılan ticaret sonucunda davalıya verilen 72,500 TL'lik 2 çekin, değişim işlemine ilişkin yazılı sözleşmeye uygun olarak yeni çeklerle değiştirildiğini ancak eski çeklerin iade edilmediğini iddia ederek borçlu olmadığının tespitini ve icra takibinin durdurulmasını talep etmiştir. Mahkeme, çeklerin geri verilmesi gerektiğinin bilinmesine rağmen takibe koymasının kötüniyet teşkil ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. İstinaf mahkemesi ise bu kararı uygun bulmuştur. Ancak yüksek mahkeme, dayanak belgenin düzenlendiği tarihin ispatlanamamış olması nedeniyle dava konusu çeklerin doğru bir şekilde alacak olduğunun kanıtlanamamış olduğunu belirtmiş ve kararı bozmuştur. HMK'nın 72. maddesine dayalı olan bu davada Mahkeme, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davalının istinaf kanun yolu başvurusunun reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirtmiştir. Kanun maddeleri ise şu şekildedir: HMK'nın 353/1-b1 ve 372. maddeleri.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında görülen davada Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 24.06.2020 tarih ve 2018/326 E- 2020/214 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'nce verilen 27.10.2020 tarih ve 2020/738 E- 2020/915 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkili ile davalı şirket arasında yapılan ticarete karşılık 72.500,00 TL miktarlı 2 adet çekin davalıya teslim edildiğini, daha sonra davacı ile davalı arasında yapılan anlaşma uyarınca icra takibine konu çeklerin yeni çekler verilmek suretiyle değiştirildiğini, bu değişim işlemine ilişkin yazılı sözleşme yapıldığını ve 2 adet çekin davalı şirkete teslim edildiğini, sözleşme gereğince eski çeklerin davacıya iade edilmesi gerekirken iade edilmediğini ve bunun üzerine icra takibi başlatıldığını belirterek davacının davalıya iş bu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilmesini ve haksız ve hukuka aykırı icra takibi nedeniyle %20'den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıların ticari ilişki içerisinde olduğu ve çeklerin verilmesi/alınmasına ilişkin sözleşmenin muhatabının davalı şirket olmadığını, sözleşmeye ilişkin olarak aradaki ticari ilişkiye sözleşmeye taraf olmayan davalı şirkete karşı dava açılmış olmasının hukuka aykırılık teşkil edeceğini, müvekkili şirketin çekleri elinde bulunduran iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, ticaret sicil belgelerinde Nermanoğlu Alt Yapı Kentsel Dönüşüm Tesis İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş.'nin yetkilisinin ... olduğu yine Nermanoğlu Hafriyat Nak. İnş. Tur. Hurdacılık Madencilik Otomotiv İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin 25/09/2017 tarihine kadar ortağının ve yetkilisinin ... olduğu ve bu şirketteki hisselerinin Musa Tekbirlik'e devrettiği, devir ile birlikte şirketin ünvan değişikliğine giderek Tekbirlik Hafriyat Nak. İnş. Tur. Hurdacılık Madencilik Otomotiv İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. ünvanını aldığı, ...'in Nermanoğlu Alt Yapı Kentsel Dönüşüm Tesis İşletmeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin ve Tekbirlik Hafriyat Nakliyat İnşaat Turizm Hurdacılık Maddeleri
Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına imza atmaya yetkili olduğu, çek değişimine ilişkin belgenin ... tarafından imzalandığı ve bu nedenle artık ciranta olan Tekbirlik Hafriyat Nakliyat İnşaat Turizm Hurdacılık Maddeleri Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin iyi niyetinden bahsedilemeyeceği, çeklerin geri verilmesi gerektiğinin bilinmesine rağmen takibe koymasının kötüniyet teşkil ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
İstinaf mahkemesince, ilk derece mahkemesinin kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş, kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, İİK 72 maddesine dayalı, icra takibinden sonra açılan menfi tesbit istemine ilişkindir.
Davacılar, davalı şirket ile yapılan ticari alışveriş sonucu her biri 72.500,00 TL bedelli 30.11.2017 keşide tarihli iki adet çek verildiğini, daha sonra davalı şirket temsilcisi ...'le bu çeklerin iadesi ile aynı bedelli 20.02.2018 ve 20.03.2018 tarihli çeklerin verilmesi suretiyle mutabık kalındığını, bu konuda ... imzalı belgenin düzenlenmesine ve yeni çeklerin ...'e teslim edilmesine rağmen iade edilmeyen çekler için davalı şirketin icra takibi yaptığını bildirerek 30.11.2017 keşide tarihli iki adet çek nedeniyle borçlu olmadıklarının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Takip ve davanın dayanağı çekler, 30.11.2017 keşide tarihli, keşidecisi davacı İhen Ltd. Şt., lehdarı Öz-nazar Ltd. Şt. olan her biri 72.500,00 bedelli, lehdar tarafından önce Nermanoğlu Altyapı Ltd. Şt.'e icro edilen, adı geçen tarafından da Nermanoğlu Hafriyat Ltd. Şt. ciro edilen çeklerdir.
Takip dayanağı çekler ile aynı bedelli 20.02.2018 ve 20.03.2018 tarihli çeklerin değişimine ilişkin "Nermanoğlu" başlıklı, ancak tarihsiz belge ... tarafından düzenlenmiş olup davanın dayanağını teşkil etmektedir.
Tarihsiz belgeyi düzenleyen ... son hamil Nermanoğlu Hafriyat Ltd. Şt.'nin tek hissedarı ve şirket yetkilisi iken, şirketteki tüm hisselerini 07.07.2017 tarihinde ...'e devretmiş, bu tarih itibariyle ...'in şirketteki temsil yetkisi de sona ermiş, şirket unvan değiştirerek Tekbirlik Hafriyat Nakliyat... Tic. Ltd. Şti. unvanını almıştır.
Çeklerin değişimine ilişkin belgeyi düzenleyen ...'in temsil yetkisi 07.07.2017 tarihinde sona ermekle birlikte düzenlenen belge tarih taşımamaktadır.
Dayanak belgenin davalı şirketi ilzam edebilmesi için ...'in temsil yetkisinin sona erdiği tarihten önce düzenlenmiş olması veya bu hususun davacı tarafından isbatlanmış olması gerekmektedir.
Belgenin 07.07.2017 tarihinden önce düzenlendiği davacı tarafça yasal delillerle isbat edilememiştir.
Dava konusu çeklerin ibraz tarihi olan 30.11.2017 itibariyle davalı şirket temsilcisinin ... olmasına, tarihsiz değişim belgesinin belgeyi düzenleyen ...'in yetkisinin sona erdiği 07.07.2017 tarihinden önce düzenlendiğinin yasal delillerle isbat edilememiş bulunmasına, dayanak belgenin adi yazılı şekilde ve her zaman düzenlenmesinin mümkün olmasına göre, Bölge Adliye Mahkemesince isbat edilemeyen davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davalının istinaf kanun yolu başvurusunun reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile, hükmün BOZULMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 20/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.