20. Hukuk Dairesi 2015/1510 E. , 2015/6482 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasında ... 6. Asliye Hukuk ve ... 5. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü;
-K A R A R-
Dava, taşınmazda irtifak hakının bedelsiz olarak terkini ile konusuz kalan irtifakın kaldırılmaması sebebiyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Asliye hukuk mahkemesince, tarafların tacir olup uyuşmazlığın tarafların ticari işletmesiyle ilgili olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Asliye ticaret mahkemesi tarafından ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın ... lehine tesis edilen daimi irtifak hakkının terkinine ilişkin olup, bu hali ile dava Kamulaştırma Kanunun 22. maddesinden kaynaklanan irtifak hakkının kaldırılması davası niteliğinde olup, Kamulaştırma Kanununun 37. maddesinde, bu kanundan doğan uyuşmazlıklarda taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu düzenleme konusu yapıldığı gibi, davanında ticari işlerden kaynaklanmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6102 sayılı TTK"nın 4. maddesi uyarınca bu hükümde sayılan mutlak ticari davaların yanısıra "Her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır." hükmü ile de nispi ticari davaya ilişkin de düzenleme yapılmış olup, buna göre tarafların her ikisinin de tacir olması ve uyuşmazlık konusu işin tarafların ticari işletmesi ile ilgili olması gerekir.
Kamulaştırma Kanununun 4. maddesinde ise "Taşınmaz malın mülkiyetinin kamulaştırılması yerine, amaç için yeterli olduğu takdirde taşınmaz malın belirli kesimi, yüksekliği, derinliği veya kaynak üzerinde kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulabilir."
Tarafların anlaşmasıyla vazgeçme ve devir başlıklı, 22. maddesinde ise "(Değişik birinci fıkra: 24/4/2001 - 4650/13 md.) Kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu durum üzerine mal sahibi veya mirasçıları, aldığı kamulaştırma bedelini üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malını geri alabilir.
Ancak, kamulaştırılan taşınmaz mala kamulaştırmayı yapan idare dışında başka bir idare, kamulaştırma yoluyla gerçekleştirebileceği bir kamu hizmeti amacıyla istekli olduğu takdirde, yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmayarak bu Kanunun 30 uncu veya 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 23 üncü maddesine göre işlem yapılır."
Yetkili ve görevli mahkeme ve yargılama usûlü başlıklı 37. maddesinde de "Bu Kanundan doğan tüm anlaşmazlıkların adli yargıda çözümlenmesi gerekenleri, taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemelerinde basit yargılama usûlü ile görülür." hükmüne yer verilmiştir.
Dosya kapsamından, davacı davasında, şirkete ait ... ili, ... ilçesi, 172 ada, 3 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ... lehine tescilli 65 m²"lik irtifak hakının bedelsiz olarak terkini ile şirketin başvurusuna rağmen, konusuz kalan irtifak kaldırılmaması sebebiyle uğramış olduğu 1.000,00.-TL tazminatın davalılardan tahsili ile ayrıca taşınmaz üzerindeki irtifak hakkının bedelsiz olarak terkinine karar verilmesini talep ettiği, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişkinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, taraflar arasındaki somut uyuşmazlığın, taşınmaz üzerine 26/05/1967 tarihinde ... lehine tesis edilen daimi irtifak hakkının terkinine ilişkin olup, bu hali ile davanın ticari işlerden kaynaklanmadığı, Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinden kaynaklanan irtifak hakkının kaldırılması davası niteliğinde olduğu anlaşılmakla, Kamulaştırma Kanununun 37. maddesi gereğince; uyuşmazlığın, ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülerek çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 26/06/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.