22. Hukuk Dairesi 2016/2196 E. , 2016/9409 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, ödenmeyen sendika aidat alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar ... ve.... avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili sendika ile ... Bakanlığına bağlı... ve Araştırma Hastanesi işyerinde hizmet alım ihalesi ile faaliyet gösteren... Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. arasında Yüksek Hakem Kurulunun 02.11.2011 tarihli kararı ile 01.05.2011 tarihinden geçerli yirmi ay süreli toplu iş sözleşmesinin karara bağlandığını, ikinci toplu iş sözleşmesinin ise...Teknik Sağlık Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. ile müvekkili sendika arasında Yüksek Hakem Kurulunun 19.04.2013 tarihli kararı ile 01.01.2013 tarihinden geçerli iki yıl süreli olarak karara bağlandığını, toplu iş sözleşmelerinin 11. maddesinde üyelik aidatlarının ne zaman ve nasıl gönderileceğinin düzenlendiğini ve ödeme tarihinin açıkça belirlendiğini, işyerinde çalışan üyeler ile ilgili tüm bildirimlerin sözleşmenin imzalanmasından sonra hem... Bakanlığına hem de davalı şirketlere yapıldığını, bildirimlere üye listesinin eklendiğini ve hesap numarası belirtilerek aidatların yatırılmasının istenildiğini, yazılan yazılara rağmen asıl işveren ve alt işveren tarafından aidat kesintilerinin yapılmadığını ve sendikanın hesabına yatırılmadığını, zamanında ödenmeyen aidat üyelik aidatlarının 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 18. maddesi gereğince en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte ödenmesini gerektiğini ileri sürerek 30.11.2012 ilâ dava tarihi arasındaki dönem yönünden sendika aidat alacaklarının temerrüt tarihinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalılardan ... yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davalılar ... Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. ile...
Gerekçe:
Dava, 6356 sayılı Kanun"un 18. maddesi kapsamında, sendika üyelik ve dayanışma aidat alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
6356 sayılı Kanun"un 18. maddesinin ikinci fıkrasına göre “Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenir.” Aynı maddenin üçüncü fıkrasına göre de “Yukarıdaki hükümlere göre ödenmesi gereken aidatı kesmeyen veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili işçi sendikasına ödemeyen işveren, bildirim şartı aranmaksızın aidat miktarını bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödemekle yükümlüdür.”
Hukukumuzda, sendika aidat alacaklarının tahsili yöntemi bakımından kaynakta kesinti olarak ifade edilebilecek “check off” sistemi benimsenmiştir. Buna göre, üyelik ve dayanışma aidatları işveren tarafından işçi ücretlerinden kesilerek belirli bir süre içinde sendikaya devredilmektedir(...: İş Hukuku Toplu İş İlişkileri, İstanbul, Mayıs 2013, s.206; ..., .. Hukuku, ..., 2014, s.161).
Belirtilen kanuni düzenlemeye göre de, bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için yetki belgesi alan işçi sendikasının, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini ve sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilmesini ve sendikaya ödenmesini istemesi gerekir. Aksi halde işverenin yükümlülüğünden söz edilemez(..., s.207).
Dosya içeriğinden, Yüksek Hakem Kurulunun 02.11.2011 tarihli kararı ile davacı sendika ile...Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. arasında 01.05.2011 ilâ 31.12.2012 tarihleri arasında yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin karara bağlandığı, yine Yüksek Hakem Kurulunun 19.04.2013 tarihli kararı ile davacı sendika ile ... Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. arasında 01.01.2013 ilâ 31.12.2014 tarihleri arasında yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin karara bağlandığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma eksik ve hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır.
Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere, işverenin aidat kesintisi yapma ve ödeme borcundan söz edilebilmesi için, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini ve bu listeye göre aidatın kesilmesini ve sendikaya ödenmesini istemesi gerekir.
Somut olayda, dosya kapsamından, işçi sendikası tarafından davalı şirketlere aidat kesinti talep yazılarının tebliğ edilip edilmediği anlaşılamamaktadır. Bu itibarla, mahkemece, aidat kesinti talep yazılarına dair gerekli araştırma yapılmalı, bu hususta taraf delilleri toplanılmalı, kesinti talep yazılarının tebliğ edildiğinin anlaşılması durumunda kapsadığı işçiler ayrıntılı olarak tespit edilmeli, bu doğrultuda aidat kesinti yükümlülüğünün kapsamı duraksamaya yer vermeyecek şekilde tespit edildikten sonra oluşacak sonuca göre karar verilmelidir. Anılan hususlar gözetilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.03.2016 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.