9. Hukuk Dairesi 2015/9860 E. , 2015/17830 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş akdinin haklı veya geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini, feshin gerçek nedeninin sendikal faaliyetten kaynaklandığını iddia ederek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalıların Cevabının Özeti:
Davalı Kumport Şirket vekili; davacının işvereni olmadığını, daha evvelki çalışmasının yardımcı iş niteliğindeki nakliye hizmetlerinin tamamının alt işverene verilmesi ve işyerinin yeniden yapılandırılması sebebiyle ortaya çıkan işgücü fazlalığı nedeniyle bütün hak ve alacaklar ödenerek sona erdirildiğini, davacının diğer davalı işyerinde çalışmaya başladığının öğrenildiğini ve diğer davalının davacının iş akdini 21.06.2013 tarihinde sona erdirdiğini, davacının kıdeminin 6 aydan az olması sebebi ile iş güvencesi kapsamında olmadığını, fesih sebebinin sendikal faaliyet olduğu iddiasının gerçek olmadığını, iş akdinin feshinin hukuka uygun olduğunu, işyerinde sendika üyesi işçileri de istihdam ettiğini, iş akti feshedilen bir çok işçinin iş akdinin feshedildiğini anlaşınca notere giderek sendikaya üye olmaya çalıştığını, iş akdinin feshinden sonra davalı işyerine işçi alınmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Okyanus Şirketi vekili; davacının 23.02.2013 tarihinden 21.06.2013 tarihine kadar davalı işyerinde çalıştığını, iş akdinin tüm hakları ve alacakları ödenerek geçerli nedenle feshedildiğini, iş güvencesinden yararlanabilmesi için 6 aylık kıdemi olmadığını, dava açma koşulları bulunmadığını, iş akdinin sendikal sebeple feshedildiğinin davacı tarafından ispat edilmesi gerektiğini, sendikaya üye kayıt fişi olmadığını ve sendikadan davalıya herhangi bir bildirim yapılmadığını, işçilerin iş akitlerinin feshedileceğini anlayınca sendikaya üye olduklarını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkeme, davacının iş akdinin davalı Kumport işyerinde çalışırken 21.06.2013 tarihinde davalı Okyanus işçisi olduğu sırada feshedildiği, 2010/Ekim tarihinden itibaren davalı Kumport"a ait işyerinde çalıştığı, Kumport işçisi olarak çalışırken iş akdinin bu davalı tarafından 21.06.2013 tarihinde feshedilmiş olduğu, bu duruma göre davacının asıl işveren olan davalı Kumport işyerindeki çalışma süresinin 6 ayın üzerinde olduğu ve davacının dava açma için süre koşulunun var olduğu, dosyadaki deliller tümü ile değerlendirildiğinde davacının davalı Kumport"a ait işyerinde alt işveren davalı Okyanus işçisi olarak çalışırken iş aktinin İş Kanunu 17. ve 18.maddelerine göre tazminatları ödenerek sona erdirildiği, iş akdinin geçerli ve haklı sebeple sona erdirildiğinin ispat yükü kendisinde olan davalı tarafın ispat yükümlülüğünü yerine getiremediği gerekçesiyle davacının işe iadesine ve fesih işleminin geçersizliğine; davacının feshin sendikal sebeple olduğu iddiasının ise davacının sendika üyeliği için sendika ile görüşme halinde olduğu, sendika üyeliğinin mevcut olmadığı davalı tarafça sendikal sebeple feshedildiği iddiasının ispat edilemediği gerekçesiyle de sendikal tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar fesihte sendikal neden kabul edilmeyerek işe başlatmama tazminatının alt sınırdan belirlenmesi nedeni ile davacı vekili, feshin geçerli nedenden kaynaklandığı gerekçesi ile de davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
Dosya içeriğine göre; davalı işverenin davacı işçinin iş sözleşmesini 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca feshettiği, ancak fesih bildirimini yazılı yapmasına rağmen fesih sebebini açık kesin olarak belirtmediği anlaşılmaktadır. Buna bağlı olarak davacının işe iade talebinin kabulü yerindedir.
Davacı işçi işveren feshinin gerçek nedeninin sendikal nedene dayandığını iddia etmekle, ispat yükü üzerinde olup, dosyadaki bilgi ve belgeler ile tanık anlatımlarından ve aynı iddialarla açılıp Dairemizin temyiz incelemesinden geçen emsal nitelikte 2014/32327, 2014/34840, 2014/37104, 2014/34840, 2014/37104, 2015/4079, 2015/3525 esas sayılı dosyalardaki ilgili sendika ile T.C.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın cevabî yazıları ile bilirkişi raporlarından sendikal faaliyet iddiasının ispatlanamadığı görülmekle Mahkemece sendikal tazminat talebinin reddi de isabetlidir.
Mahkemece, davalı mevkîinde iki şirket olup, iade edilecek işverenin hüküm fıkrasında açıkça belirtilmemesi, yine karar gerekçesinde işe iadenin mali sonuçlarından davalıların birlikte sorumlu tutulmasına karşın hüküm fıkrasında “davalıdan” şeklinde ifadenin yer almasının infazda tereddüde yol açacağının düşünülmemesi hatalıdır.
Dairemizce temyizen denetimi yapılarak onanan emsal nitelikteki 2014/31050 E. sayılı dosya ile işbu dosyadaki bilgi ve belgelerden davalılar arasındaki ilişkinin 4857 sayılı yasanın 2. maddesi anlamında yasaya uygun bir alt işveren - üst işveren ilişkisinin bulunmadığı anlaşılmakla davacının başlangıçtan beri davalı ...."nin işçisi olduğunun kabulü gerekmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
F) Hüküm:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının davalı ...."deki İŞE İADESİNE,
3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yapmış olduğu 142.00 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 14/05/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.