12. Hukuk Dairesi 2015/25197 E. , 2016/1116 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklının genel haciz yoluyla başlattığı takipte borçlu vekilinin, müvekkiline ait taşınmazın haline münasip meskeni olduğunu ve haczedilemeyeceğini ileri sürerek haczin kaldırılması istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, şikayetin kabulü ile haczin kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
İİK"nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince, borçlunun "haline münasip" evi haczedilemez. Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin haciz anındaki sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki "aile" terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. İcra mahkemesince, borçlunun sözü edilenlerle birlikte barınması için zorunlu olan haline münasip meskeni temin etmesi için gerekli bedel bilirkişilere tesbit ettirildikten sonra, haczedilen yerin kıymeti bundan fazla ise satılmasına karar verilmeli ve satış bedelinden yukarıda nitelikleri belirlenen mesken için gerekli olan miktar borçluya bırakılmalı, kalanı alacaklıya ödenmelidir. Bu kıstasları aşan nitelik ve evsaftaki yerlerle, makul ölçüleri geçen oda ve salonu kapsayan ve ikamet için zorunlu öğeleri içeren bir meskenin dışındaki yerler, maddede öngörülen amaca aykırıdır. Borçlunun görev ve sıfatı kendisinin yukarıda belirlenenden daha görkemli bir meskende ikamet etmesini gerektirmez.
Mahkemece yukarıda yazılan ilkeler benimsenmekle birlikte, meskeniyet şikayetine konu .... İli .... İlçesinde kain mesken vasıflı 46 ada 385 parsel sayılı taşınmazdaki 3 nolu bağımsız bölümün, ..... İcra Müdürlüğünün 2014/503 ve 2014/504 Esas sayılı takip dosyalarından aynı tarihte (21.02.2014 tarihinde) haczedildiği, borçlunun farklı takip dosyalarından haczedilen aynı taşınmaza yönelik ayrı ayrı meskeniyet şikayetinde bulunduğu, .... İcra Hukuk Mahkemesi"nin 2014/155 E.-213 K. sayılı dosyasında, taşınmazın değeri bilirkişi tarafından 130.000,00-135.000,00 TL olarak belirlenmişken, .... İcra Hukuk Mahkemesi"nin 2014/156 E.-2015/214 K. sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda 95.000,00 TL olarak tesbit edildiği, her nekadar şikayet dosyaları ayrı ise de, aynı tarihte konulan hacizler dolayısı ile verilen bilirkişi raporları arasında fark bulunduğundan mahkemece çelişkiyi giderecek yeni bir bilirkişi raporu alınmadığı gibi, borçlunun bulunduğu yerden daha mütevazi koşullara sahip yerlerde haline münasip evi alabileceği değerin de tespit edilmediği anlaşılmaktadır. Zira takip hukukunda asıl olan borcun ödenmesi olup, borçlunun mutlaka meskeniyet şikayetinde bulunduğu yerde veya o yere yakın bir yerde meskeninin bulunması da zorunlu değildir.
Öte yandan, 46 ada 385 parsel sayılı taşınmaz üzerinde, haciz tarihinden önce 14.09.2010 tarihli ....lehine tesis edilmiş ipoteğin mevcut olduğu görülmektedir.
O halde mahkemece yapılacak iş, mahkeme dosyalarının birleştirilmesinden sonra, lehine ipotek şerhi olan bankadan ipoteğin mahiyeti, verilme nedeni sorularak ve tapudan ipotek akit tablosu getirtilerek zorunlu ipotek olup olmadığı, zorunlu ipotek değil ise haciz tarihinden önce ipoteğe konu borcun ödenip ödenmediği tespit edilerek, zorunlu ipotek olduğunun anlaşılması ya da zorunlu ipotek olmadığı halde haciz tarihinden önce ipoteğe konu borcun ödendiğinin tespit edilmesi halinde, borçlunun bakmakla yükümlü olduğu kişilerin nüfus kayıtları, bu kişilerin borçlu ile birlikte yaşayıp yaşamadıkları, geçimlerini nasıl temin ettikleri ve sosyo-ekonomik durumlarının tespitine yönelik zabıta araştırması sonucu da nazara alınmak suretiyle konusunda uzman bilirkişiler (İnşaat mühendisi+emlak bilirkişisi ve kadastro fen bilirkişisi) marifetiyle yeniden keşif yapılarak, İİK"nun 82 maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi ve aynı maddenin 3. fıkrası ile yukarıda belirtilen ilkeler de göz önüne alınarak, borçlunun .... İlçesinde haline uygun alabileceği mesken değerinin ve hacze konu taşınmazın değerinin net olarak belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesinden ibaret olup, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/01/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.