16. Hukuk Dairesi 2014/19717 E. , 2015/8839 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "TMK"nın 713/5. maddesi gerekçesine göre taşınmaz mülkiyetinin bütün şartların gerçekleştiği anda kazanılacağı belirtilmekle idarece yapılan toplulaştırma işleminin kazanmaya engel oluşturmadığı gibi taşınmazın tarla niteliğiyle adına tescil edilmesi nedeniyle kamu malı niteliğindeki yerlerden de olmadığı belirtilerek; buna göre taşınmazın tespit dışı bırakıldığı tarihten davanın açıldığı tarihe kadar davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluşup oluşmadığı üzerinde durulması" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 144 ada 9 parsel sayılı taşınmazın davacılar ... ve arkadaşları adına eşit paylar ile tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz üzerinde kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile edinme koşullarının davacılar yararına gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve uygulama karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece taşınmazı gösterir hava fotoğrafları ile fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar getirtilerek uzman bilirkişi eliyle incelenmemiş, yetersiz nitelikteki tek kişilik ziraat bilirkişi raporu hükme esas alınmış, ayrıca ziraat bilirkişi raporunda taşınmazın evveliyatında ... Nehri yatağında olduğu belirtilmesine rağmen keşifte jeolog bilirkişi bulundurularak bu hususta rapor alınmamış, bu yolla bozma ilamı gereği olan davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluşup oluşmadığı usulünce belirlenmemiştir. Sağlıklı sonuca ulaşılabilmesi için, bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini en iyi belirleme yönteminin hava fotoğrafları olduğu ve davanın tescil davası niteliğinde iken yargılama sırasında yapılan toplulaştırma işlemi nedeniyle tapu iptal ve tescil davasına dönüştüğü gözetilerek dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları ... Komutanlığı"ndan, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ise ... Müdürlüğünden, taşınmazın doğusunda bulunan kadastro parsellerinin dayanak kayıt ve belgeleri ... Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalıdır. Mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları fen bilirkişisi, jeolog bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla keşif yapılmalıdır. Keşifte nizalı taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, bilinen ilk zilyedinin kim olduğu, ne sıfatla kullanıldığı, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, komşu parsel dayanak kayıt ve belgelerinin çekişmeli taşınmaz yönünü ne şekilde gösterdiği incelenerek yerel bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmeli; beyanlar arasındaki çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan taşınmazın tarımsal niteliğini bildiren, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki desenini açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş ve sınırları işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın, önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu konusunda rapor düzenlettirilmeli, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, jeolog bilirkişiden ise taşınmazın ... Nehri yatağı olup olmadığı, nehir yatağından kazanılıp kazanılmadığı, nehrin etkisi altında bulunup bulunmadığı hususlarında gerekçeli rapor alınmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 23.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.