MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “çekişmeli taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakıldıktan sonra bir bölümünün 21.11.2005 yılında idari yoldan ... adına tapuya tescil edildiği, bu nedenle davanın tapulu bölüm için tapu iptali ve tescil, tapusuz bölüm için ise tescil davası niteliğinde olduğu, davacının kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açtığı ancak mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm için yeterli olmadığı açıklanarak; öncelikle ...nın davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması, çekişmeli taşınmazın imar planının onaylanma tarihinin belediye başkanlığından sorulması, daha sonra yeniden keşif yapılarak idari tapunun oluşumu veya imar planının onaylanma tarihinden geriye doğru davacı yararına kazanım şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması gereğine” değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 22.12.2012 tarihli bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 298.20 metrekarelik bölümün tapu kaydının iptaline, bu bölümünün ve aynı bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen 273.45 metrekarelik bölümün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil ve idari yoldan ... adına oluşturulan tapu kaydı iptali isteğine ilişkindir. Mahkemece, davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme şartlarının gerçekleştiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine getirilmesi zaruridir. Hükmüne uyulan bozma ilamında; “öncelikle ..."nın davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması, çekişmeli taşınmazın imar planının onaylanma tarihinin belediye başkanlığından sorulması, taşınmaza ait orijinal pafta örneğinin getirtilmesi, taşınmazın tespit harici bırakılma tarih ve nedeninin Kadastro Müdürlüğünden sorulması, daha sonra yeniden keşif yapılarak davacı yararına kazanım şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması ve özellikle bu kapsamda usulen mera araştırması yapılması” hususlarına işaret edilmesine rağmen, bozma ilamının gereği yerine tam olarak getirilmemiştir. Belediye Başkanlığından gelen 14.06.2011 tarihli cevabi yazıda; çekişmeli taşınmazın 22.02.2011 tarihinde imar planı kapsamına alındığı belirtilmesine rağmen 28.12.2012 tarihli müşterek imzalı bilirkişi raporunda imar planının onaylanma tarihi 22.02.2001 olarak gösterilmiştir. Mahkemece bu çelişki giderilmemiş, ayrıca taşınmazın orijinal pafta örneği, idari yoldan oluşan tapu kaydının oluşumuna esas belgeler ile komşu parsel tapu ve dayanakları getirtilmeden, komşu köy halkından mahalli bilirkişi dinlenilmeden yani usulen mera araştırması yapılmadan ve ayrıca taşınmazların geçmişteki niteliğini belirleme açısından gerekli olan hava fotoğraflarından yararlanılmadan hüküm kurulmuştur. Bir arazinin kullanım süresi ve niteliğini en iyi belirleme yöntemi stereoskopik hava fotoğraflarıdır. Bu hava fotoğraflarının dava, idari tapu oluşumu veya imar planının onaylandığı tarihlerden hangisi daha önce ise bu tarihten 15 - 20 ve 25 yıl öncesine ait en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bunların yanında karar tarihinden sonra 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu Mersin Büyükşehir Belediyesi"nin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, Büyükşehir Belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belde belediyeleri ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. O halde; mahkemece öncelikle yasal hasım niteliğinde bulunan Mersin Büyükşehir Belediyesini davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilerek taraf teşkili sağlanmalıdır. Daha sonra çekişmeli taşınmazın imar planının onaylanma tarihi Belediye Başkanlığından açıkça sorularak bu husustaki çelişki giderilmeli, taşınmaza ait orijinal pafta örneği Kadastro Müdürlüğünden, çekişmeli 811 ada 3 parselin tapu kaydının oluşumuna esas belgeler ile komşu 811 ada 1 ve 2 parseller ile 812 ada 1 parselin tapu kayıtları ve oluşumlarına esas belgeler Tapu Müdürlüğünden, yukarıda belirtilen tarihlere ait hava fotoğrafları ...."ndan getirtilmeli, çekişmeli taşınmazın bulunduğu mahalleye komşu köy ya da mahallelerde ikamet eden yaşlı, taşınmazları iyi bilen, tarafsız üç kişilik mahalli bilirkişi isim listesi ise kolluk vasıtası ile temin edilerek dosya keşfe hazır hale getirilmelidir. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; daha önce beyanına başvurulan mahalli bilirkişiler, komşu köy ya da mahalle halkından yeni belirlenen mahalli bilirkişiler, taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, ziraat mühendisleri bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın 22.12.2012 tarihli bilirkişi raporunda (A) ve (B) harfleri ile gösterilen temyize konu bölümlerinin geçmişteki ve şimdiki niteliği, mera vasfında olup olmadıkları, çevrede mera vasfında taşınmaz varsa ayrıcı unsur bulunup bulunmadığı, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsü, toprak yapısı ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli, fen bilirkişinden ise keşfi takibe elverişli krokili raporlar alınmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, mera olup olmadığı, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyaya ne zaman başlanıp bitirildiği; dava tarihi, idari tapu oluşum ya da imar planına onay tarihinden hangisi önce ise bu tarihe kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yargılama boyunca dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılarak çelişki giderilmeye çalışılmalı, çekişmeli taşınmazın ve çevresinde mera vasfında yer var ise bu yerin nitelikleri ve mera ile ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı hususlarındaki hakim gözlemi keşif zaptına aynen yansımalı, hava fotoğraflarının jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiye tevdi ile stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisine dosya üzerinden incelemesi yaptırılarak; çekişmeli taşınmaz bölümleri hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, mera vasfında olup olmadığının, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, keşifteki tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, komşu parsellerin niteliği ve varsa dayanaklarının çekişmeli taşınmazı ne şekilde tanımladıkları üzerinde durulmalıdır. Belirtilen şekilde işlem yapılmaması isabetsiz olduğu gibi kabule göre de; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713/4 maddesinde öngörülen yasal ilanların yapılmamış olması da isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 09.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.