MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, taraflar arasında 20/04/2009 tarihli sözleşme düzenlendiğini, sözleşmede, her biri 16.000 m² yüzölçümlü, dört ayrı etaba ayrılan taşınmaz üzerinde hangarların inşa edileceği ve yirmi yıl boyunca işletileceğinin, her bir hangarın ardına ilgili etaba ait proje onay tarihinden itibaren üçer yıllık sürelerde inşa edileceğinin, tamamlanan hangarlar için tamamlama tarihinden itibaren belirlenen kapalı alan m² kira bedelinin ödeneceğinin, kira süresi sonunda hangarların ve eklentilerinin bedelsiz olarak davalı tarafa bırakılacağının düzenlendiğini, müvekkili şirketin 1.ve 2. etap hangar inşaatına aynı anda başladığını, hangarların sözleşmede kararlaştırılan tarihten önce tamamlandığını ve kapalı alan kira bedeli ödendiğini, 01/03/2011 tarihli bir dilekçe davalı tarafa verilerek, sözleşmenin 14 (a) maddesi gereğince bahse konu hangarın 52x110 m²"lik kısmının ... Jet Havacılık AŞ tarafından kullanılmasına izin verilmesinin istenildiğini, bu izin verildiği takdirde hangar inşaatının 3.etabının bitim tarihini altı yıl önceye çekileceğini beyan ettiğini, dilekçede talep edilen hususun ileride yapılacak olan 3.etap hangarda 52x110 m² kısmının kullanım hakkının, alt kiracı sıfatının ... Jet Havacılık AŞ" ye verilmesi olduğunu, ortada ne açık bir taahhüt ne de sözleşmede belirtilen sürelerin değiştirilmesine yönelik bir icap bulunduğunu, sadece bir öngörüden bahsedildiği ve bu yönde bir planlamanın olduğunun belirtildiğini, davalı tarafça verilen 16/03/2011 tarihli cevabı yazıda söz konusu hangarın 52x110=572 m²"lik kısmının şirket kullanımına izin verildiği, 3.etap hangarın bitiminin en az altı yıl önceye çekilerek bitirilmesi ve sonucundan bilgi verilmesi istendiğini, sadece ... Jet Havacılık AŞ"ye hitaben düzenlenen yazının müvekkiline bilgi amaçlı dahi gönderilmediğini, o tarihte
davacının ... Havacılık AŞ"ye 2. etapta herhangi bir alt kullanım hakkı vermediğini, 01/03/2012 tarihinde müvekkilinin, ilk gelişimiden tamamen bağımsız olmak üzere ... Jet Havacılık AŞ"ye 2. etapta 1.000 m² kısmı kullandırmak istediğini, davalının her kiracıya uyguladıkları gibi hakkın kullanımı durumunda kendilerine ödenen kira bedelinin % 50 "sini alt kiracıdan aldıklarını bildirdiğini, bunun üzerine müvekkilinin 2. etapta yer alan yaklaşık 1.000 m² kısım için ... Havacılık AŞ ile alt kira ilişkisi kurduğunu ve davalının kira bedelinin % 50 "sini tahsil ettiğini, bu alt kira ilişkisinin 01/03/2011 tarihli yazı ve 16/03/2011 tarihli cevabi yazından kaynaklanmadığını, davalının 3.etap hangar inşaatı 01/03/2013 tarihinde bitmiş gibi kapalı alan fark faturası düzenlediğini, 01/03/2011 tarihli dilekçenin kira sözleşmesindeki 3. etaba ait tamamlanma süresinin değişimini tek başına sağlayacak açıklıkta bir taahhüt ifadesi taşımadığını belirterek davalı tarafça düzenlenen 01/10/2013 tarih ve 158136 seri nolu faturadan kaynaklanan KDV dahil 1.174.512,41 TL bedelli ve 02/01/2014 tarih 052694 seri nolu faturadan kaynaklanan KDV dahil 361.288,64 TL bedelli olmak üzere toplam 1.535.801,05 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının, 01/03/2011 tarihli yazısına verilen 16/03/2011 tarihli yazıda, hangar bitiminin en az 6 yıl önceye çekilerek bitirilmesi şartı ile mevcut hangarın 5.720 m² kısmının ... Jet Havacılık AŞ"nin kullanıma izin verildiğini, 11/03/2013 tarihinden itibaren 3. etap hangar için kapalı alan kirası tahakkuk ettirildiğini, ... Jet Havacılık AŞ"nin ayrı bir tüzel kişilik olup yapımı biten 1. ve 2. hangarda yer talebinde bulunduğunu, bu şirkete 1. ve 2. hangarda yer teslimi yapılarak taahhüdün yerine getirildiğini, mevcut hangarın 3.000 m² derinliğinde kullanıldığına dair davacı ile ... Jet Havacılık arasında protokol imzalandığını, kira sözleşmesinin 3.b maddesi, 01/03/2011 tarihli taahhüt doğrultusunda 5.720 m² yerin ... Jet Havacılık AŞ"nin kullanıma izin verilmesi nedeniyle kira faturalarının ödenmesinin zorunluluk arz ettiğini beyanla davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında, 20/04/2009 tarihli sözleşme konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin 3/b. maddesinde, projenin onaylanması ve yer teslimini müteakip birinci etap hangarın en geç üç yıl içinde bitirilerek hizmete başlanılacağı, birinci etap hangarın proje onayından sonra % 10"u oranında arazi kira bedeli alınmaya başlanılacağı, ikinci, üçüncü ve dördüncü etap hangar yerlerinin, birinci etap hangarın bitiminden itibaren üçer yıl içinde bitirileceği, biten her bir etap hangardan ihalede oluşan kira bedeli alınmaya başlanılacağı, verilen süreler içerisinde hangarların bitirilmemesi halinde bu yerlerden süre bitiminden itibaren ihalede oluşan kira bedeli alınmaya başlanılacağı kararlaştırılmış, yine sözleşmenin 14/a. maddesinde, kiracının, DHMİ"nin muvafakati olmaksızın kiralanan yeri tahsis amacından başka maksatla kullanamayacağı, kiraya veremeceği, başkasına devir, temlik, ciro edemeyeceği, ortak alamayacağı düzenlenmiştir.
Davacı kiracı, davalı kiraya verene hitaben, 01/03/2011 tarihli yazısında, ... Teknik AŞ ile İdare arasında imzalanan 20 yıllık sözleşmenin 14-a maddesi gereğince, bahse konu hangarın 52x110 m"lik kısmının ... Holding bünyesinde kurulan ... Jet Havacılık AŞ tarafından kullanınıma izin verilmesini talep ettiklerini, bu izin verildiği takdirde hangar inşaatının 3. etabının bitim tarihini de en az 6 yıl öne çekerek idarenin planlanan tarihten daha önce kira almasının da mümkün hale geleceğini bildirmiştir. Davalı kiraya veren, dava dışı ... Jet Havacılık AŞ"ye hitaben cevabi yazısında, söz konusu hangarın 52x110=5.720 m²"lik kısmının şirketin kullanımına müsaade edilmiş olup, 3. etap hangarın belirtildiği üzere
bitiminin en az 6 yıl öne çekilerek bitirilmesi ve sonucundan bilgi verilmesi istenilmiştir.
Somut olayda, uyuşmazlık üçüncü etap hangar inşaatının hangi tarihte bitirilmesi gerektiği ve bu hangar yönünden kapalı alan kira bedelinin hangi tarihten itibaren ödenmesi gerektiği konusundadır. Davacı kiracının, 01/03/2011 tarihli talep yazısı ile alt kira sözleşmesi yapılması hakkı tanınması halinde üçüncü etap hangar inşaatının sözleşmede belirlenen tarihten önce tamamlanacağı beyan edilmiş, davalı kiraya veren tarafından 16/03/2011 tarihli yazı ile alt kira ilişkisine izin verilerek davacının önerisi kabul edilmiştir. Böylece tarafların ortak iradeleri ile 20/04/2009 tarihli sözleşmenin 3/b. maddesi ile 14/a. maddesi değiştirilmiştir. Bu durumda tarafların ortak iradeleri ile üçüncü etap hangar yönünden en az 6 yıl öncesinde kapalı alan kira bedelinin tahsili konusunda anlaşmaya varıldığına göre Mahkemece, bu doğrultuda araştırma ve inceleme yapılması gerekirken dayanaksız bilirkişi raporu hükme asas alınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.10.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.