MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... Köyü çalışma alanında bulunan 145 ada 1, 136 ada 16, 130 ada 95 ve 125 ada 10 parsel sayılı taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit edilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazların müşterek muristen intikal ettiği ve mirasçılar arasında terekenin taksim edilmediği iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine, çekişmeli taşınmazların tespit gibi ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
3402 sayılı Yasa"nın 36. maddesi ve 6100 sayılı HMK"nın 324. maddesi gereğince taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır. Belirtilen maddelerin uygulama alanı bulabilmesi için; dosyanın keşfe hazır hale gelmesi ve yapılması öngörülen keşfin gün ve saatinin belirlenmesi zorunludur. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 324/2 ve Kadastro Kanunu"nun 36/1. maddeleri gereğince taraflardan birisi avans yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf bu avansı yatırabilecek, aksi halde talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılacaktır. Bu durumda verilen karar davanın esasına ilişkindir ve taraflar arasında kesin hüküm oluşturur. 6100 sayılı Kanun"un 120. maddesine göre ise davacı, yargılama harçları ile Adalet Bakanlığı"nca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. 6100 sayılı HMK"nın 114/1-g maddesi gereğince gider avansının yatırılmamış olması dava şartı eksikliğidir ve bu halde aynı Yasa"nın 115/2. maddesine göre davanın usulden reddine karar vermek gerekir. Açıklamalar ışığında somut olayda; Mahkemece hükme esas alınan ara kararında hem Kadastro Yasası 36. madde hükmüne değinilmiş, hem de 6100 sayılı HMK"nın 120/2. maddesinde belirtilen şekilde eksik gider avansının iki haftalık kesin süre içinde ödenmesine karar verilmiş, ayrıca keşif gün ve saati belirtilmiştir. Verilen bu kesin sürenin gereklerini yerine getirmemenin müeyyidesinin ise "yatırılmaması halinde davacının keşif ve tanık deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağı ve yargılamanın mevcut deliller üzerinden yapılarak sonuçlandırılacağı” olduğu belirlenmiştir. Davacı tarafa verilen kesin süre içerisinde belirlenen ara karara riayet edilmediği anlaşılmakta ise de; hükme esas alınan ara kararda hem gider avansına ilişkin HMK"nın 120. maddesi hükümlerine, hem de delil avansına ilişkin HMK"nın 324. maddesi hükümlerine yer verilmiştir. Oysa, HMK"nın 120. maddesinde öngörülen gider avansına ilişkin kesin süreye uyulmamasının sonucu davanın “usulden reddi” olduğu halde, HMK"nın 324. maddesinde öngörülen delil avansına ilişkin kesin süreye uyulmamasının sonucu ise davanın “esastan reddi”ni gerektirmektedir. Böylece Mahkeme tarafından HMK"nın gider avansına ilişkin hükümleriyle, delil avansına ilişkin HMK"nın 324. maddesi ve Kadastro Kanunu"nun 36. madde hükümleri birbirine karıştırılmış olup, yöntemine uygun şekilde verilmeyen ve sonuçları doğru şekilde açıklanmayan kesin süreye dayanılarak karar verilemez. Hal böyle olunca mahkemece öncelikle keşif gün ve saati de belirlenerek, davacı tarafa keşif giderlerini yatırması için HMK"nın 324. maddesine göre özel hüküm niteliğinde olan 3402 sayılı Yasa"nın 36. maddesine uygun şekilde yeniden yöntemine uygun ve makul bir süre verilmeli, kesin mehle uymamanın sonuçları yöntemince ve ispat külfeti kendisine düşen taraflara ihtar edilmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Usulüne uygun olmayan ara karara dayanılarak yazılı gerekçeyle hüküm kurulması isabetsiz olup, davacının temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 17.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.