16. Hukuk Dairesi 2014/12333 E. , 2015/1426 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “Kadastro Komisyonu"nun 21.09.2004 tarih 1 nolu kararı ve dayanaklarının dosya içerisine getirtilmesi, dava konusu taşınmazın mera tahsis komisyonunca mera olarak belirlenip belirlenmediği, belirlenmiş ise karar ve haritası getirtilerek dava konusu taşınmaz başında elverdiğince yaşlı taraf tanıkları ve mahalli bilirkişi olarak komşu köylerden seçilen yaşlı bilirkişiler eşliğinde yeniden keşif yapılarak taşınmazın mera vasfında olup olmadığı ve davacıların dayanak vergi kaydının uygulanması, mera vasfında değil ise zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş şekli ile komşu parsel uygulamasının yapılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davacının davasının kabulüne, dava konusu 108 ada 6 parselin mera vasfıyla orta malı olarak yapılan kadastro tespitinin iptali ile kadastro tutanağındaki miktarı aynı kalmak kaydıyla "tarla" vasfıyla ... adına tapuya kayıt ve tesciline, karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafın dayanak yaptığı 1937 tarih 14 tahrir numaralı vergi kaydının çekişmeli taşınmazı kapsadığı, mera parseli ile çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, aralarında bulunan ark nedeni ile tamamen ayrıldığı, kazandırıcı zamanaşımı şartlarının oluştuğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de varılan sonuç dosya kapsamına ve bozma ilamının içeriğine uygun düşmemektedir. Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre, bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam olarak yerine getirilmesi zaruridir. Bozma ilamında kadastro komisyonunun 21.09.2004 tarih 1 nolu kararı ve dayanaklarının dosya içerisine getirtilmesi, dava konusu taşınmazın mera tahsis komisyonunca mera olarak belirlenip belirlenmediği, belirlenmiş ise karar ve haritası getirtilerek dava konusu taşınmaz başında elverdiğince yaşlı taraf tanıkları ve mahalli bilirkişi olarak komşu köylerden seçilen yaşlı bilirkişiler eşliğinde yeniden keşif yapılarak taşınmazın mera vasfında olup olmadığı ve davacıların dayanak vergi kaydının uygulanması, mera vasfında değil ise zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş şekli ile komşu parsel uygulamasının yapılması gereğine değinilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı tarafın zilyetliğinin süresi ve sürdürülüş biçimi yönünden yapılan araştırma hüküm vermek için yetersiz olduğu gibi yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin doğruluğu, birden fazla ziraatçi bilirkişi kurulundan alınan raporlar hava fotoğrafları incelenmek ve değerlendirilmek suretiyle denetlenmemiştir. O halde, sağlıklı bir yargıya ulaşmak için tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının dosya arasına konulması ve bu fotoğrafların jeodezi ve fotogrametri uzmanı fen bilirkişilerince stereoskopla incelenmesi gerekir. Hal böyle olunca; dava konusu taşınmazın hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, taşınmazın öncesinin mera olduğu ileri sürüldüğüne göre yöntemince mera araştırması yapılmalı, bundan sonra Ziraat Fakültelerinin Toprak Bölümü Öğretim Üyelerinden seçilecek 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, belirlenmesine çalışılmalı, tanık ve komşu köyden seçilecek yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu vasıtasıyla önceki bilirkişi raporlarını da irdeler şekilde taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı hususları ve de komşu parseller ile dava konusu taşınmaz arasında nitelik farkı olup olmadığı özellikle belirtilmeli, ortaya çıkacak sonuca göre belgesiz araştırması yapılmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 02.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.