Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2020/20396 Esas 2022/8556 Karar Sayılı İlamı

Adalet Bakanlığı'nın, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkındaki İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesinin 05/03/2020 tarihli ve 2020/73 esas, 2020/170 sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 26/10/2020 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli ... hakkında, 14/03/2018 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan yapılan soruşturma sonucunda, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 30/05/2018 tarihli ve 2018/68835 soruşturma, 2018/3487 sayılı kararı ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesi uyarınca beş yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine, aynı Kanun’un 191/3. maddesi uyarınca bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına, karar verildiği, kararın şüpheliye usulüne uygun şekilde 27/06/2018 tarihinde tebliğ edildiği, tedbirin infazı için İzmir Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne gönderildiği,
2- İzmir Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce infaz işlemlerine başlandığı, şüphelinin yükümlülüklerine uygun davranarak 27/06/2019 tarihinde infazın tamamlandığı,
3- Şüphelinin, erteleme süresi içerisinde 22/10/2019 tarihinde yeniden uyuşturucu madde ile yakalanması üzerine erteleme kararı kaldırılarak İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 17/01/2020 tarihli ve 2018/68835 soruşturma, 2020/2319 esas, 2020/1744 sayılı iddianamesi ile sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/4-b maddesi delaletiyle 191/1 ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı,
4- İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 05/03/2020 tarihli ve 2020/73 esas, 2020/170 sayılı kararı ile “etkin pişmanlık gösteren sanık hakkında TCK’nın 192/2. maddesi gereğince cezaya hükmolunmasına yer olmadığına”, kamu davasının açılmasını ertelenmesine ilişkin kararın gereklerinin yerine getirilmesi için dosyanın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine, karar verildiği, kararın kanun yoluna gidilmeden kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B-) Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde kabul etmek veya bulundurmak suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 30/05/2018 tarihli ve 2018/68835 soruşturma, 2018/3487 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve şüpheli hakkında 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair kararı müteakip, şüphelinin erteleme süresinde tekrar uyuşturucu madde ile yakalanması nedeniyle hakkında kamu davası açılması üzerine, yapılan yargılama sonucunda sanığın suça konu maddelerin yakalanmasını sağlayarak etkin pişmanlık göstermesinden dolayı sanık hakkında cezaya hükmolunmasına yer olmadığına, sanık hakkında kamu davasının ertelenmesine karar verilen ilk eylem ile ilgili olarak denetimin gereklerinin yerine getirilmesi için dosyanın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine ilişkin İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesinin 05/03/2020 tarihli ve 2020/73 esas, 2020/170 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Dosya kapsamına göre, sanık hakkında üzerinde bulunan uyuşturucu içerikli maddeyi gönüllü olarak kolluk görevlilerine teslim ettiği için etkin pişmanlık sebebiyle ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ise de; mahkemesince sanığın etkin pişmanlık göstermesinden dolayı verilen ceza verilmesine yer olmadığına ilişkin kararda sanık hakkında uyuşturucu bulundurmadığı yönünde bir değerlendirme olmadığı, aksine sanığın uyuşturucu madde bulundurduğu ve kendiliğinden teslim ettiği değerlendirildiğinden, erteleme süresinde suç işleyen sanık hakkında açılan davada yargılamaya devamla işin esasına girilerek bir hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesinin 05/03/2020 tarihli ve 2020/73 esas, 2020/170 sayılı kararının 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca bozulması istenilmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
Şüpheli ... hakkında, 14/03/2018 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan yapılan soruşturma sonucunda, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 30/05/2018 tarihli ve 2018/68835 soruşturma, 2018/3487 sayılı kararı ile; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun ile değişik 191/2. maddesi uyarınca kamu davasının açılmasının 5 yıl süre ile ertelenmesine, 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildiği, şüphelinin erteleme süresi içerisinde 22/10/2019 tarihinde yeniden uyuşturucu madde ile yakalanması nedeniyle kamu davası açılması üzerine yapılan yargılama sonucunda, İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesinin 05/03/2020 tarihli ve 2020/73 esas, 2020/170 sayılı kararı ile “sanığın suça konu maddelerin yakalanmasını sağlayarak etkin pişmanlık göstermesinden dolayı sanık hakkında cezaya hükmolunmasına yer olmadığına, sanık hakkında kamu davasının ertelenmesine karar verilen ilk eylem ile ilgili olarak denetimin gereklerinin yerine getirilmesi için dosyanın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesince sanık hakkında 22/10/2019 tarihli olayda, sanık üzerinde arama yapılmasını gerektirebilecek ölçüde yasal alt yapı ve makul şüphe bulunmadığı ve yoklama şeklindeki kontrolle sanığın pantolon cebindeki sadece 3 içimlik suç konusu uyuşturucu maddenin bulunamayacağı bir aşamada kolluk görevlilerinin sorması üzerine sanığın 3 içimlik uyuşturucu maddeyi kolluk görevlilerine teslim etmesinden ibaret eylem için etkin pişmanlık gösteren sanık hakkında TCK'nın 192/2. maddesinde tanımlanan etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması gerektiği gerekçesiyle “cezaya hükmolunmasına yer olmadığına” karar verilmiş ise de;
1- İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca 30/05/2018 tarihinde verilen ve 27/06/2018 tarihinde şüpheliye usulüne uygun şekilde tebliğ edilerek itiraz edilmeksizin kesinleşen kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve şüphelinin denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına ilişkin kararın kesinleşmesinden sonra, şüphelinin 22/10/2019 tarihinde, dosya içerisinde bulunan ekspertiz raporuyla niteliği belirlenen uyuşturucu maddeler ile yakalandığı, şüphelinin beş yıllık erteleme süresi içerisinde yeniden kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu işlediği iddiasıyla hakkında kamu davası açıldığı, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesinde yer alan, "Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında ... beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir." ve 191/4. fıkrasında yer alan, “Kişinin, erteleme süresi zarfında;
a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,
b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, hâlinde, hakkında kamu davası açılır.” ve anılan maddenin 5. fıkrasındaki, "Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, dördüncü fıkra uyarınca ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz." şeklindeki düzenlemeler dikkate alındığında, sanığın beş yıllık erteleme süresi içerisinde yeniden kullanmak için uyuşturucu madde bulundurması nedeniyle hakkında, 5237 sayılı TCK’nın 191.maddesinin 4. fıkrasının b) bendinde yer alan emredici hüküm nedeniyle kamu davası açıldığı anlaşıldığından; mahkemece kamu davasında yargılamaya devam edilerek esas hakkında bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden “cezaya hükmolunmasına yer olmadığına” kararı verilmesi kanuna aykırı olup sanık lehine verilmiş olan ve davanın esasını çözen bu karardan dolayı yeniden yargılama yapılmamak ve aleyhe sonuç doğurmamak üzere, hukuka aykırılığa işaret edilerek kanun yararına bozma isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
2- Kabule göre de,
5721 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 223/1. maddesinde, “Duruşmanın sona erdiği açıklandıktan sonra hüküm verilir. Beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, mahkûmiyet, güvenlik tedbirine hükmedilmesi, davanın reddi ve düşmesi kararı, hükümdür.” ve aynı maddenin 8. fıkrasında ise, "Türk Ceza Kanununda öngörülen düşme sebeplerinin varlığı ya da soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması hallerinde, davanın düşmesine karar verilir. Ancak, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma kararı verilir. Bu karara itiraz edilebilir." şeklinde hükümlere yer verildiği, somut olayda mahkemesince açılan kamu davası hakkında, ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilemeyeceği, aksi halde aynı suçtan tekrar kovuşturma yapılmasının mümkün olmayacağı, bu halde kamu davasının açılması bir şarta bağlanmış olduğundan, mahkemece kovuşturma şartının gerçekleşmediği kanaatine varılması durumunda, 5271 sayılı Kanun’un 223/8-2. cümlesi uyarınca durma kararı verilmesi gerektiği, ayrıca, dosyanın kesin olarak sonuçlandırılması ve davanın esasını çözen ceza verilmesine yer olmadığı kararıyla yargılama sonlandırıldıktan sonra, sanki durma kararı verilmişcesine, "Sanık hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/68835, 3487 numaralı kamu davasının açılmasını ertelenmesine ilişkin kararın gereklerinin yerine getirilmesi için dosyanın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine” karar verilerek hükmün karıştırılması da kanuna aykırıdır.
Yukarıda (1) numaralı paragrafta açıklanan nedenlerle; mahkemece yargılamaya devam edilerek esas hakkında bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden “cezaya hükmolunmasına yer olmadığına” kararı verilmesi kanuna aykırı olup sanık lehine verilmiş olan ve davanın esasını çözen bu karardan dolayı yeniden yargılama yapılmamak ve aleyhe sonuç doğurmamak üzere, hukuka aykırılığa işaret edilerek kanun yararına bozma isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
D-) Karar:
Açıklanan nedenlerle, açılan kamu davasında yargılamaya devam edilerek esas hakkında bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden yerinde olmayan gerekçe ile “ceza verilmesine yer olmadığına” karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görüldüğünden; İzmir 51. Asliye Ceza Mahkemesinin 05/03/2020 tarihli ve 2020/73 esas, 2020/170 sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, CMK’nın 309. maddesinin 4. fıkrasının (c) bendi uyarınca yeniden yargılama yapılmamak ve aleyhe sonuç doğurmamak üzere, gerekli işlemin yapılması için dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine,
29/06/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.