Kooperatiften Çıkan Veya Çıkarılan Ortaklarla Hesaplaşma Süresi Ve Yükümlülük - Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2011/202 Esas 2011/619 Karar Sayılı İlamı

23. Hukuk Dairesi 2011/202 E., 2011/619 K.

23. Hukuk Dairesi 2011/202 E., 2011/619 K.

• KOOPERATİFTEN ÇIKAN VEYA ÇIKARILAN ORTAKLARLA HESAPLAŞMA SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜK

• 1163 S. KOOPERATİFLER KANUNU [ Madde 17 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilenin, davalı kooperatif ortaklığından çıktığını, 41.210,00 TL çıkma alacağının tahsili amacıyla başlatılan takibe davalı itirazının haksız olduğunu, müvekkilinin yerine oertak alınması nedeniyle erteleme kararının müvekkili hakkında uygulanamayacağını ileri sürerek, itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, müvekkili kooperatif üyesi olan davacının ortaklıktan çıktığını, 41.210,00 TL ödemede bulunmadığını, kooperatifin mevcudiyetinin tehlikeye düşme ihtimali bulunduğundan ödemelerin genel kurul kararı ile ertelendiğinden alacağın muaccel olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacının, kooperatif ortağı iken 04.04.2006 tarihinde istifa ettiği, kooperatif genel kurulunca 1163 sayılı Kanunu"n 17. maddesi uyarınca aidat iadelerinin kooperatif mevcudiyetini tehlikeye düşürdüğü gerekçesiyle ödemeleri 3 yıl süre ile ertelendiği, alacağın muaccel olmadığı, davacının yerine yeni ortak da alınmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

Dava, istifa nedeniyle ortaklıktan ayrılan kooperatif ortağı tarafından çıkma alacağının tahsiline yönelik takibe yapılan itirazın iptali davasıdır. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 17/1 nci maddesi ve anasözleşmenin 15 nci maddesi gereğince, kooperatiften ayrılan ortak, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haiz ve bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hak talep edilebilir.

Davalı kooperatif anasözleşmesinin 15 nci maddesinde "Ortaklığı sona erenlerini yerine ortak alınması halinde eski ortağın 21. madde uyarınca ödediği gider taksitleri derhal ödenir." hükmü yer almaktadır. Ayrılan ortağın yerine yeni ortak alınması halinde eski ortağın yapmış olduğu ödemelerin derhal kendisine iade edilmesi gerekmektedir. Belirtilen her iki durumda da iade edilecek aidatlar bakımından ifa günü belli olup, kooperatifin temerrüde düşürülmesi için ayrıca ihtar edilmesine gerek yoktur.

Aynı Kanun"un 17/2 nci maddesi uyarınca kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek olması nedeniyle ödemelerin geciktirilmesine ilişkin bir genel kurul kararı alınmış ve mahkemece, ödemenin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikte olduğu bilirkişi raporu ile saptansa dahi, bu, sadece kooperatife ödemeyi geciktirme hakkı verir ise de alacağın muacceliyet tarihini etkilemez.

Somut olayda, davacının hissesine düşen B1 Blok 5 no"lu konutun sonradan üye olan M…

….."e, M…

….."den de M…

….."e devredildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, bu açıklamalar ve ilkeler çerçevesinde iddia ve savunmanın ele alınması, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayanan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, 26.09.2011 günü oybirliğiyle karar verildi.