3. Hukuk Dairesi 2021/3145 E. , 2021/6701 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
MAHKEMESİ : TRABZON 1. SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacının istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar, davalı kiraya verenler ile aralarında 01/09/2014 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunduğunu, kiralananı icra marifetiyle tahliye etmek zorunda kaldıklarını, ancak kiralanana değer arttırıcı tadilatlar yaptıklarını belirterek davalılar açısından haksız kazanç ve sebepsiz zenginleşme oluşturan tüm tamirat, tadilat ve dekorasyon işlemlerinin dava tarihindeki değerlerinin tespiti ile şimdilik 30.000TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemişler, yargılama sırasında dava değerini 100.000TL olarak ıslah etmişlerdir.
Davalılar; kiracı sıfatının davacı ..."a ait olduğunu, davacı şirketin sözleşmenin tarafı olmadığını, bu nedenle şirket tarafından açılan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin “Özel Şartlar” 2 numaralı kısmının "Galeri katlı dükkana asma kat ilave, asma kat merdiveni, girişi, asma katta 2 wc-lavabo, asma kat merdiven korkulukları, elektrik tesisatı, su tesisatı, zemin şap ve seramik, dükkana giriş merdivenleri kiracı tarafından yaptırılacaktır. Bu masrafların karşılığı olarak kiracı 2015 yılı Aralık dâhil olmak üzere kira ödemeyecektir.” hükümlerini içerdiğini, davacının bu madde uyarınca 16 aylık kira bedeli olarak en az 32.000 TL kira ödemediğini, kiracı tarafından yapılan bu iş ve işlemlerin ödenmeyen kira bedelinden çok daha düşük olduğunu belirterek davanın reddini dilemişlerdir.
İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, davacılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bölge adliye mahkemesince, davacıların istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan kararda yazılı gerekçelere göre, davacı şirketin tüm, diğer davacı ..."ın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacı ..."ın bodrum katta yapılan faydalı ve zorunlu masraflara yönelik temyiz talebine gelince;
Davacı kiracı tarafından akdi ilişkinin devamı sırasında kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu giderlerden alınıp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenenlerin yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davacı kiracı isteyebilir (TBK 530, BK.nun 414.md.). Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek değeri isteme hakkı olduğu yönündedir.
Taraflar arasında 01/09/2014 başlangıç tarihli 5 yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı ve kiralananın kira süresi bitiminden önce tahliye edildiği hususunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin özel şartlar 7. maddesinde, bodrum katla ilgili inşaat ve tadilatların yapımı ve masraflarının kiracıya ait olacağı kararlaştırılmıştır. Bu durumda, kira sözleşmesi süresinden önce sonlandırılmış olduğundan, kiracı, tahliye tarihinden sözleşme sonuna kadar olan süre oranında kiraya veren tarafından benimsenen faydalı ve zaruri masraflar bedelini talep edebilir. Bu nedenle, mahkemece, konusunda uzman bilirkişi heyetinden denetime elverişli rapor alınarak, davacı kiracının kira sözleşmesine güvenerek kiralanana yaptığı tadilatların zorunlu ve faydalı masraf niteliğinde olup olmadığının saptanarak, alınıp götürülmesi mümkün olmayan imalâtların imalât tarihi itibariyle yıpranma payı düşülmüş bedellerinin tahliye tarihinden kalan kira süresi ile orantılı olarak tespiti ile sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı şirketin tüm, davacı ..."ın sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nun 373/1 maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanunun 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davacı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 16/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.