MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar vekili, 02.04.1998 tarihli dilekçelerinde ... Köyünde 2/B niteliği ile adına tapuda kayıtlı bulunan 125 ada 36, 37, 38 ve 39 sayılı parsellerde davalılar lehine zilyetlik şerhi bulunduğunu, oysa ... mirasçılarının zilyet olduğunu bildirerek zilyetlik şerhinin iptali ile davacılar lehine şerh konulmasını istemiştir.
Mahkemece davanın kabulü ile taşınmazların beyanlar hanesindeki zilyet işlemlerinin iptaline, davacıların zilyet olduğunun yazılmasına karar verilmiş, hükmün davacılar vekili ile bir kısım davalı gerçek kişiler ve tarafından temyiz edilmesi üzerine; Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 24/03/2010 tarih ve 2010/215 E. – 3781 K. sayılı kararı ile davacıların temyizi yönünden ret, ve davalıların temyizi yönünden bozma kararı verilmiştir.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; [1) Davacılar vekilinin, zilyet isimlerinin eksik yazıldığı konusundaki temyiz itirazlarının aşağıdaki bendin kapsamında açıklanacak nedenlerle reddi gerekmiştir.
2) Hazinenin ve davalıların temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece, dava konusu taşınmazların zilyedinin davacılar olduğuna karar verilmiş ise de, karar usûl ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; taşınmazların, 1993 yılında yapılan kadastro sırasında 2/B niteliğiyle adına tespit ve tescil edildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Ancak; davacılar, beyanlar hanesinde lehine şerh bulunan davalıların değil, kendilerinin zilyed olduğunu ileri sürmektedir.
2924 sayılı Kanunun 11/3. maddesi "...muhdesat ile tasarruf edenlerin isimlerinin kadastro çalışmaları sırasında, kadastro tutanağının beyanlar hanesinde gösterileceği" konusundadır. Yine aynı madde “kadastro çalışmaları sonucunda belirlenen kişilerin, bu maddenin 4. fıkrasına göre gerçek hak sahibi olup olmadıkları hususu, ayrıca ... tespit edilir.” şeklindedir. Yine 2924 sayılı Kanunun 21. maddesi gereğince çıkartılan yönetmeliğin 45. maddesi "Hak sahipleri tespit komisyonu, beyanlar hanesinde ismi yazılı kişilerin, hak sahipliği tanımı çerçevesinde, hak sahibi olup olmadıklarını tespit eder ve hak sahibi olarak tespit edilenleri, hak sahibi sicil defterine işler" şeklindedir. Aynı Yönetmeliğin 46. maddesi, komisyonun hak sahibi olarak tanımlamadığı kişilerin itiraz ve dava haklarını düzenlemiştir.
Kütüğün beyanlar hanesinde yazılı zilyedlik veya muhdesat şerhi, ayni hak olmayıp, kişisel hak niteliğinde olduğundan tapu sicilinden ayrı olarak alınıp, satılması, değiştirilmesi mümkün değildir. Böyle bir talep tarafların isteğiyle dahi tapu müdürlüğünce yerine getirilemez ve dava yoluyla genel mahkemeden istenemez. Ancak; yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı gibi yörede 4127 sayılı Kanun ile değişik 2924 sayılı Kanunun 11. maddesine göre yapılacak kullanım kadastrosu sırasında ve hak sahipliği tespit komisyonunda değerlendirilmesi ve itiraz ve dava haklarının da o aşamada kullanılması mümkün olabilecektir. Aksi halde, kadastro tespitinin kesinleşmesinden sonra yapılacak her devir işlemi ayrı bir dava konusu olur ki, yasanın amacı bu değildir. Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır” denilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, zilyetlik şerhinin değiştirilmesi istemine ilişkindir.
Taşınmazların bulunduğu yerde genel arazi kadastrosu işlemi 29.06.1993 tarihinde kesinleşmiştir. Taşınmazlar Kasım 1992 tarih 12 numaralı 2/B tapusu nedeniyle adına tescil edilmiştir.
Dosya kapsamına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm kurulmuş olduğuna göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere yükletilmesine 07/05/2015 gününde oy birliği ile karar verildi.