MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


İstemcilerin birleşen iflasın ertelenmesi talebi üzerine yapılan yargılama sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen istemin reddine yönelik olarak verilen hüküm istemciler vekili ile müdahil ... Petrol İnşaat Tur. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir.
Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
İstemciler vekili, müvekkillerinin alt yapı, üst yapı, jeotermal enerji tesisleri, sıcak su ve buhar taşıma ve kanalizasyon konularında faaliyet gösterdiğini ve imalat sektörünün önde gelen şirketlerinden olduğunu, küresel kriz, piyasadaki dalgalanma, alacakların tahsil edilememesi gibi nedenlerle borca batık hale geldiklerini, faal işlerin sonuçlanması ve tedbir uygulanması halinde şirketlerin iflas halinden kurtulabileceklerini ileri sürerek, iflasın ertelenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, değerlendirilen bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, sunulan bilançolar çerçevesinde istemci... Enerji Turz. İnş. Taah. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aktif toplamının yaklaşık 92.718 milyon, borcunun yaklaşık 90.072 milyon lira olduğu ve 2.646.176,97 TL özvarlığa sahip bulunduğu, istemci... Jeotermal İmalat İnş. Gıda Taah. Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti’nin aktif toplamının yaklaşık 8.147 milyon, borcunun yaklaşık 6.001 milyon olduğu ve 2.146.150,42 TL özvarlığa sahip bulunduğu, borca batık olmadıkları gerekçesiyle erteleme taleplerinin reddine, birleşen davanın derdest bir dava varken açılmasında hukuki yarar bulunmadığından reddine, birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce 15.12.2008 günü verilen ihtiyati tedbir kararının, karar kesinleşinceye kadar devamına karar verilmiştir.
Kararı, istemciler vekili ile müdahil .... Petrol İnş. Turz. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
İflasın ertelenmesi için sermaye şirketi ya da kooperatifin borca batık durumda bulunması, fevkalade mühletten yararlanmamış olması ve sunacağı iyileştirme projesi kapsamında, somut verilere göre iyileşme ümidinin bulunması gerekir (İİK.m.179/b).
Gerek borca batıklığın tesbitinde rayiç değerlerin belirlenmesi ve gerek iyileştirme projesinin ekonomi ve işletme bilimleri çerçevesinde ciddi ve inandırıcı olup olmadığının tesbiti için, bilirkişinin görüşüne başvurulmalıdır (HMK.m.266).
Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de istemciler tarafından sunulan bir rayiç değer listesi çerçevesinde borca batıklığın belirlendiği anlaşılmıştır. Oysa yapılması gereken iş borca batıklığın belirlenmesine esas alınacak rayiç değerlerin, konusunda uzman bilirkişilerce, varlıkların gerekirse yerinde incelenmesi suretiyle tesbiti olmalıdır. Mahkemece bilanço kalemlerinden seçme usulüyle borca batıklığın tesbit edilmiş olması, yukarıda sözü edilen yasal düzenlemeye uygun değildir. Zira borca batıklığın bilanço üzerinden belirlenmesi doğru olmadığı gibi bilançodaki aktif ve pasif hesapların tamamı, yasanın aradığı bilgileri vermekten uzak olabilmektedir. Bir diğer anlatımla negatif karakterli aktif hesap kalemleri ile pozitif karakterli pasif hesap kalemlerinin ancak uzman bilirkişilerce gözetilebileceği düşünülmeden, mahkemece hükme esas alınması doğru değildir.
Öte yandan projenin ciddi ve inandırıcı olup olmadığı noktasında da alınan raporlar denetime elverişli değildir. Bunun için konusunda uzman bilirkişilerden oluşturulacak yeni bir heyetçe, proje kapsamındaki işlerin yerinde görülmesi ve hesaplarının incelenmesi suretiyle, elde edilecek gelir ve kârın belirlenmesi, şirketin ödemeleri, iflas erteleme tedbirleri kapsamında geciktirmesi karşısında, ortaklara borçların ödenmesi konusundaki tutumu; şirketin ödenmemiş sermaye taahhütlerinin, projenin ciddiliği ve inandırıcılığına etkisi ve özellikle sermaye taahhütlerine karşılık olarak verilen bonoların vadeleri de göz önünde tutulduğunda, bunların ifa uğruna verildikleri ve ancak tahsili anında sermayeye katılabileceğinin dikkate alınması, nihayet ortaklara borçlar kalemi ile ortakların sermaye koyma taahhüdünü geciktirmelerinin değerlendirilmesini içeren, denetime elverişli bir rapor düzenlenmesi istenmelidir.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeye dayalı kararın bozulması gerekmiştir. Diğer taraftan, istemin reddine karar verilmiş olmasına rağmen tedbirlerin devamına karar verilmesi de çelişki yaratır niteliktedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harçların istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 01.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.