16. Hukuk Dairesi 2014/12088 E. , 2015/2800 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... vekili, kadastro çalışmaları sırasında yol olarak tescil harici bırakılan taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davacı adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, taraflar arasındaki uyuşmazlığın Türk Medeni Kanunu"nun 725. maddesinden kaynaklandığı ve davacının iyi niyetli olmadığı gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Davacı, kadastro çalışmaları sırasında yol olarak tescil harici bırakılan taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescilini talep ettiğine göre, dava, TMK"nın 713. maddesinden kaynaklanan tescil davası niteliğinde olup mahkemenin uyuşmazlığın 725. maddeden kaynaklandığı yolundaki kabulünde isabet bulunmamaktadır. Maddi olayları bildirmek davanın taraflarına, hukuki nitelendirmeyi yapmak ise mahkemeye aittir. Hal böyle olunca; uyuşmazlığın tescil davası mahiyetinde olduğu gözetilerek taşınmazın tespit harici bırakılma tarihi ve nedeni Kadastro Müdürlüğü"nden sorulmalı, çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazlara ait kadastro tutanak örnekleri ile varsa dayanağı kayıt ve belgeler getirtilerek çekişmeli taşınmaz yönünü ne okudukları saptanmalı, ayrıca dava konusu taşınmazın bulunduğu yere ilişkin, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek getirtilip dosyaya konulmalı; bundan sonra üç kişilik ziraat bilirkişi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, zilyetlikle kazanmaya elverişli yerlerden olup olmadığının, arazi üzerindeki ekonomik amaca uygun zilyetliğe ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla ve komşu parsel tutanak örnekleriyle ve varsa dayanağı kayıt ve belgeler yönü ile denetlenmeli, taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın kime ait olduğu, öncesinin genel yol olup olmadığı, kimden kime kaldığı, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıç günü, süresi ve sürdürülüş biçimi hakkında ayrı ayrı olaylara dayalı bilgiler alınmalı, ziraat bilirkişi kurulundan taşınmazın zirai faaliyete konu olup olmadığı, zilyetliğin kimden kime ne zaman geçtiği ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı hususları ve de komşu parseller ile dava konusu taşınmaz arasında nitelik farkı olup olmadığı özellikle belirtilmeli, ortaya çıkacak sonuca göre belgesiz araştırması yapılmalı, yine TMK"nın 713/4. maddesinde öngörülen ilanlar yapılarak yasal süreler beklenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Hukuki nitelendirmede hataya düşülerek yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının temyiz edene iadesine, 26.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.