Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, davacının 3395 sayılı Kanunun 17. maddesi ile 506 sayılı Kanuna eklenen Geçici 5. madde gereği yapılan borçlanma işleminin iptali sonrası murisince yersiz ödenen primlerin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Davanın Yasal dayanağı, 3395 sayılı Kanunun 17. maddesi ile 506 sayılı Kanuna eklenen geçici 70 (3395/17 md. ile gelen Geçici 5 inci md. hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir), 76 ve 77. maddelerdir. Geçici 70. madde ile sigortalılara borçlanma yolu ile yaşlılık aylığı miktarının belirlenmesinde esas alınan derece ve kademelerinin arttırılması hakkı verilmiş, anılan maddenin Anayasa Mahkemesinin 26/10/1988 tarih 1988/19 E. 1988/33 K. sayılı ilamı ile iptali sonrası, 3702 sayılı Kanunun 1. maddesi ile 506 sayılı Kanuna eklenen Geçici 76. madde ile Anayasa Mahkemesince iptal edilen Geçici 70. madde uyarınca Kuruma borçlanma primi ödemiş olup malulluk, yaşlılık ve ölüm sigortasından aylık almakta olanlara ödenmekte olan aylıkları ile; (6400) gösterge üzerinden, sigortalının prim ödeme gün sayısı ve tahsis talep veya ölüm tarihindeki yaşı dikkate alınarak ek 35. maddeye göre yeniden tespit edilecek aylık bağlama oranları ve cari katsayı esas alınmak suretiyle hesaplanacak malullük, yaşlılık ve ölüm aylıkları arasındaki fark tutarında telafi edici ödeme yapılacağı hüküm altına alınmış, Geçici 77. madde ile de, anılan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma yazılı olarak başvuranların, geçici 70. madde uyarınca Kuruma ödedikleri borçlanma prim tutarının tamamının kendilerine iade edileceği belirtilmiştir.
Hal böyle olunca, eldeki davaya konu olayda öncelikle, davacının murisi tarafından Geçici 70. madde kapsamında ödenen borçlanma prim tutarı esas alınarak, Geçici 76. madde kapsamında Kurumca murise ve davacıya telafi edici ödeme yapılıp yapılmadığı Kurumdan sorularak belirlenmeli, ödemenin varlığı halinde, borçlanma priminin aylık miktarının belirlenmesinde değerlendirildiği, bu hali ile iadesinin mümkün olmadığı gözetilmeli, telafi edici ödemenin bulunmaması halinde ise, Geçici 77. madde kapsamında, davacının veya murisinin süresi içerisinde Kuruma borçlanma priminin iadesi amacı ile müracaat etmediği gözetilerek, varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
2-Kabule göre de, yersiz ödenen primin iadesinde 506 sayılı Kanunun 84.maddesinin 2. Fıkrası gereği ödemeyi takip eden ay başından itibaren işleyecek yasal faiz gözetilerek iade edilmesi gereken tutarın belirlenmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.