Mahkemesi : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Dava, davacının davalı ... ve davalı ... Dekorasyon Tekstil İnşaat Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti."ye ait "duvar kağıdı satışı" işyerinde 02.09.1986 - 01.02.1988 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak sürekli ve kesintisiz çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davacının davasının kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekili ve fer’i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının kabulü ile; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine dair verilen kararın temyizen incelenmesi neticesinde (kapatılan) 21. Hukuk Dairesince bozulması üzerine bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama neticesinde Bölge Adliye Mahkemesince davanın kabulüne dair hüküm kurulmuştur.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen karar, davalılar ve fer’i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Dava, davacının davalı ... ve davalı ... Dekorasyon Tekstil İnşaat Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti."ye ait "duvar kağıdı satışı" işyerinde 02.09.1986 - 01.02.1988 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak sürekli ve kesintisiz çalıştığının tespiti istemine ilişkin birlikte işe girişinin SGK’ya bildirildiğini, hak düşürücü sürenin söz konusu olduğunu beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ve dahili davalılar davanın reddini talep etmişlerdir.
Fer’i Müdahil Kurum vekili cevap dilekçesinde 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; davacının davasının kabulüne, davacının bilirkişi ..."nın 22/10/2017 tarihli rapor içeriği de dikkate alınarak dahili davalı işveren ..."ya ait 140451.35 sicil numaralı işyerinde hizmet akdine dayalı olarak asgari ücret ile 02/09/1986-01/02/1988 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak 510 gün çalıştığı, 276 günlük çalışmasının kuruma bildirildiği, asgari ücretli 234 günlük çalışmasının bildirilmediğinin tespitine, karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi’nce "Davalılar vekili ile Fer"i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurularının kabulü ile; İzmir 12. İş mahkemesi"nin 19.12.2017 tarih, 2016/261 esas ve 2017/339 karar sayılı kararının hukuk muhakemeleri kanunu"nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, davanın reddine, karar verilmiştir.
BOZMA SONRASI :
Davacı vekili tarafından kararın temyizi neticesinde hükmün (kapatılan) 21. Hukuk Dairesince bozulmuş, bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama neticesinde Bölge Adliye Mahkemesince; "Davanın Kabulüne, Davacının davalı şirket adına 140451.35 sicil numarasıyla tescilli işyerinde hizmet akdine dayalı olarak asgari ücret ile 02/09/1986-01/02/1988 tarihleri arasında 510 gün çalıştığı, 276 günlük çalışmasının kuruma bildirildiği, asgari ücretle gerçekleşen 234 günlük çalışmasının bildirilmediğinin tespitine, davanın kabulüne” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ve dahili davalı temyiz dilekçesinde ; davacının çalıştığını iddia ettiği 02.09.1986-02.01.1987 tarihleri arasındaki dönemde davalı şirket nezdinde herhangi bir çalışması bulunmadığını, türkiye ticaret sicili gazetesi üzerinden yapılan sorgulama sonuçlarına göre şirketin bu tarihte henüz faal olmadığını,davacı tarafın dava dilekçesi ile davalı şirkette çalışmış olduğunu iddia etmişse de anılan tarihlerde çalıştığını iddia ettiği yerin davalı ... Dekor. İnş. Teks. Tic. San. Ltd. Şti. olmadığını kabul ettiğini ve bu hususta, 05.08.2016 tarihli beyan dilekçesi ile taraf değişikliğine muvafakat edilmemesine rağmen, tamamen usulsüz ve hukuka aykırı olarak husumet yönelttiği davalıyı değiştirmek istediğini, işbu davanın husumet yönünden reddedilmesi gerektiğini, davacının talebi doğrultusunda davaya, ..."yı dahil ederek, davalı şirket yönünden red kararı verilmeksizin, dahili davalı ... yönünden karar vermesi usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı yanca hak düşürücü süre geçmiş olmasına rağmen haksız ve kötü niyetle işbu hizmet tespiti davası ikame edilmiş olduğunu davanın kabulü yönünde hüküm tesis edilmesinin açıkça hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek verilen kararı temyiz etmişlerdir.
Fer’i Müdahil Kurum; eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek verilen kararı temyiz etmişlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılar ve Fer’i Müdahil kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2)Mahkemece uyulmasına karar verilen (kapatılan) 21. Hukuk Dairesi 15/06/2020 tarih 2019/4110 Esas 2020/2319 Karar sayılı ilamında; “davalı işverence davacı adına düzenlenmiş 02.01.1987 tarihinde işe başladığına dair işe giriş bildirgesinin Kurum kayıtlarına intikal etmiş olduğu, davacının 1987/1 döneminde 87 gün, 1987/2 döneminde 85 gün, 1987/3 döneminde 82 gün, 1988/1 döneminde 22 gün olmak üzere toplam 276 gün gün sigortalı bildirimlerinin Kurum kayıtlarında olduğu ve bu durumda davacının hizmetinin bildirildiği tarihten önceki çalışmalarının bildirimin başladığı tarihi de kapsar şekilde kesintisiz olarak devam etmiş olması halinde, arada başka bir işyerinden bildirim yapılmadığı takdirde, hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemeyeceği”ne işaret edilmiş,sonucunda davanın kabulüne dair yazılı şekilde hüküm kurulmuşsa da; davalı ... hakkında olumlu ve olumsuz bir karar tesis edilmemiştir.
3-Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi ve 5510 sayılı Yasanın 86. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Belirtilen açıklama ışığında somut olaya dönüldüğünde, mahkemece her ne kadar, davanın esasına yönelik inceleme kapsamında ilk derece mahkemesindeki yargılama sürecinde toplanan kanıtlarla, işyerinin işçi çalıştırmayı gerektirir kapsam ve kapasiteyle faal olduğu, davalı gerçek kişiye ait işyerinin tüzel kişiliğe devredildiği ve ..."nın da işveren adına hareket ettiği; çalışmaları bordrolara yansıyan tanıkların, davacının davaya konu dönemdeki eylemli çalışmasını doğruladıkları ve ifadelerinde geçen tarihler konusundaki kayıtların da dosya kapsamına alındığı; kamu düzenine ilişkin davada geçerli araştırmanın yöntemince yapıldığı ve sonucunda çalışma olgusu şüpheden uzak biçimde ortaya konulmuşsa da davalı ... hakkında olumlu veya olumsuz bir hüküm tesis edilmemesi hatalıdır.
O hâlde, davalılar ve Fer’i Müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 01/04/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.