MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Yargıtay bozma ilamında özetle; "çekişmeli taşınmazın tespit dışı bırakılma tarihi olan 1976 yılından sonra dava tarihine göre 20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları dosyaya getirtilerek ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı ve jeodezi veya fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi kurulu marifetiyle hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yapılacak taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin belirlenmeye çalışılması; sonuca göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 985 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile fen bilirkişi raporunda (A) ve (C) harfleri ile gösterilen toplam 47.952,51 metrekare yüzölçümündeki bölümün davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla; davanın tarafları yararına usuli kazanılmış hak oluşacağı gibi, mahkemeye de bozma ilamı doğrultusunda işlem yapma zorunluluğu doğar. Bu ilke kamu düzenine ilişkindir. Yukarıda özetlenen bozma ilamında 2 farklı döneme ait hava fotoğrafları getirtilerek ziraat mühendisi, fen elemanı ve jeodezi veya fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi kurulu marifetiyle hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelettirilerek taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin araştırılması gereğine değinilmiş, mahkemece izlenecek yol açıklanmıştır. Ancak, mahkemece 2 farklı döneme ait hava fotoğrafı getirtilmediği ve 1984 yılından önceki döneme ait taşınmazı kapsayan hava fotoğrafı bulunup bulunmadığı araştırılmadığı gibi, hava fotoğrafı stereoskop aletiyle jeodezi veya fotogrametri mühendisi bilirkişi yerine ziraat mühendisi bilirkişiye incelettirilmiştir. Yine 18.07.2001 tarihli keşfe refakat eden ziraat bilirkişi raporunda, taşınmazın (C) harfiyle gösterilen bölümünün taşlık olduğu ve tarımsal faaliyetin bulunmadığı belirtildiği halde, bozma öncesinde yapılan 23.05.2008 ile 14.01.2009 tarihli ve bozma sonrası yapılan 24.12.2012 tarihli keşiflere refakat eden ziraat bilirkişileri taşınmazın imar-ihya görmüş tarım arazisi vasfında olduğunu rapor etmiş, ziraat bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğu halde mahkemece bu çelişkiler üzerinde durulmadan karar verilmiştir. O halde mahkemece, tespit dışı bırakılma tarihi olan 1976 yılından sonra dava tarihine göre 15-20-25 yıl öncesine ait en az iki farklı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları, çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazların dayanağı tapu kayıtları tesisinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte getirtilerek dosya keşfe hazır hale getirtilmeli, mahallinde yaşlı, yansız yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, elverdiğince yaşlı şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve jeodezi ve fotogrometri mühendisi ile ziraat bilirkişisi huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında yerel bilirkişiler ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, tamamının imar-ihya edilip edilmediği, taşınmazdaki imar-ihyanın ne zaman gerçekleştiği, taşınmazın ne zamandan beri kim tarafından ne suretle kullanıldığı sorulup saptanmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasındaki çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, ziraatçi bilirkişiden taşınmazın eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü ve taşınmazın imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususlarını içeren, bilimsel verilere dayalı, önceki zirai bilirkişi raporlarını da irdeleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; raporda belirtilen hususların somutlaştırılması için, taşınmazı tüm yönleriyle gösterecek şekilde çektirilecek fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmaz kabaca işaretlettirilmeli, jeodezi veya fotogrametri mühendisine hava fotoğrafları üzerinde stereoskop ile inceleme yaptırılarak, taşınmazın niteliği ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ve taşınmazın imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı kesin olarak belirlenmeli, bundan sonra davacı yararına imar-ihyaya dayalı kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde ilamın gerekleri yerine getirilmeden karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 01.04.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.