MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı kooperatif hissesini 10.07.2007 tarihli sözleşme ile davalı ..."ten devraldığını, davalı kooperatifin yönetim kurulu kararıyla 266 nolu hissenin davacı üzerine devredildiğinin karar altına alındığını, kooperatifin pay sahipliği belgesinin teslimi talebini reddettiğini ileri sürerek, davalı kooperatifin 266 nolu üyeliğinin ve üyeliğe ilişkin payın davacı adına tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davacının işçileri ile müvekkilinin işyerini bastığını, baskı ve tehdit ile devir sözleşmesinin imzalatıldığını, devir protokolünün geçersiz olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı kooperatif temsilcisi, kooperatif açısından çekişme konusu olmadığını belirtmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, davacı ile davalı ... arasındaki şartsız yapılan kooperatif hissesi devir sözleşmesinin geçersiz kaldığına ilişkin savunmaların ispatlanamadığı, bu sözleşme ile hissenin davacı üzerine geçtiği, kanun ve anasözleşme çerçevesinde kooperatife üyeliğe engel bir hal olmadığı ve 10.07.2007 tarihinde üyelik başvurusunun yapıldığının aynı tarihli yönetim kurulu üyelerince imzalanan belgeden kabulünün gerekeceği, yargılama sürecinde davalı ..."in üyelikten ihraç edildiği gerekçeleriyle, kooperatif tarafından alınan ihraç kararını etkilememek kaydı ile dava tarihi itibariyle davanın kabulüne, davalı kooperatif nezdinde ..."e ait 266 sıra nolu üyeliğin davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1) Dava, kooperatif ortaklığının tespiti istemine ilişkindir. Borçlar Kanunu"nun 53. maddesinde; “Hakim, kusur olup olmadığına yahut haksız fiilin faili temyiz kudretini haiz bulunup bulunmadığına karar vermek için ceza hukukunun mesuliyete dair ahkamiyle bağlı olmadığı gibi, ceza mahkemesinde verilen beraat karariyle de mukayyet değildir. Bundan başka ceza mahkemesi kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarını tayin hususunda dahi hukuk hakimini takyit etmez.” hükmü yer almaktadır. Hukuk hakimi kural olarak ceza mahkemesinin beraat kararı ile bağlı değildir. Ancak; aynı olay nedeniyle ceza yargılamasında hükme dayanak yapılan maddi olgular ile bağlıdır. Hukuk hakiminin ceza mahkemesi kararındaki maddi olgularla bağlılığının ölçüsü ise; beraat kararında suçun sanık tarafından işlenip işlenmediğinin kesin olarak delilleriyle tespit edilip edilmediği olmalıdır.
Hukuk hakimi kural olarak ceza mahkemesi kararıyla bağlı olmamakla birlikte eylemin sanık/davalı tarafından gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin tespiti halinde, bu saptama hukuk hakimini bağlayacak niteliktedir. Zira, eylemin suç teşkil etmemesi ceza hukukunu ilgilendirmekte iken aynı eylemin sanık/davalı tarafından gerçekleştirilmediğine ilişkin tespit ise hem ceza hem de hukuk hakimini bağlayacaktır. Eş söyleyişle, hukuk hakimi, ceza mahkemesince saptanan eylemin sanıkça gerçekleştirilmediği yönündeki maddi olgu ile bağlı olacaktır. Hukuk Genel Kurulunun 17.06.1998 gün ve 1998/19-523 esas ve 1998/508 sayılı; 06.02.2002 gün ve 2002/19-16 esas ve 2002/47 sayılı; 01.05.2002 gün ve 2002/10-345 esas ve 2002/342 sayılı kararlarında da; “Hukuk davasına konu olay sebebiyle açılan ceza davasında, Ceza mahkemesince saptanan maddi olguların hukuk hakimini bağlayacağı” na işaret olunmuştur.
Somut olayda, davalı ..."in katılan, davacı ..."in cebir ve tehdit ile kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan sanık olduğu ... 8. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2007/281 esas sayılı dosyasındaki iddianamede tehdit ile senetleri ve 3 adet belgeyi imzalattıklarının belirtildiği, gerekçeli kararında ise hisse devri sözleşmesi değerlendirilerek beraat kararı verilmesi karşısında eylemin davalı tarafından gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine ilişkin yapılacak saptama yönünden hukuk yargılamasına da etkili olacağından anılan ve temyiz aşamasında olan ceza davası sonucu beklenmeden karar verilmesi doğru olmamıştır.
2) Bozma nedenine göre, davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı ... yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 19.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.