Davacı, ilk prim kesintisi tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Bağ-kur’un diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, davacının tarımsal faaliyeti nedeniyle sattığı ürün bedelinden ilk Bağ-kur prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden aybaşından dava tarihi olan 10.8.2006 tarihine kadar 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının 01.05.1996 tarihinden dava tarihi olan, 10.8.2006 tarihine kadar SSK."na tabi sigortalı olduğu süreler dışında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir.
2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının, şekerpancarı ürün bedelinden yapılan ilk Bağ-Kur prim kesintisinin 19.04.1996 tarihinde Kurum hesabına yatırıldığı, başkaca bir prim kesintisinin bulunmadığı, ihtilaf konusu dönemde 1996 yılında 21 gün, 1997 yılında 200 gün, 1998 yılında 60 gün, 1999 yılında 151 gün, 2000 yılında 18 gün, 2001 yılında 111 gün, 2005 yılında 24 gün, 2006 yılında 70 gün kısa süreli SSK’lı çalışmalarının olduğu, Ziraat Odası ve Tarım Kredi Kooperatifi kayıtlarının bulunmadığı, 14.11.2002 tarihinden itibaren Pancar Ekicileri Kooperatifi kaydının devam ettiği, adına kayıtlı zirai arazisinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacının sattığı ürün bedelinden ilk Bağ-Kur prim kesintisinin Kurum hesabına yatırıldığı 19.04.1996 tarihini takip eden ay başı olan 01.05.1996 tarihinden itibaren 31.12.1996 tarihine kadarki dönem yönünden SSK lı çalışmalar dışlanarak verilen tespit kararı yerinde ise de; prim kesintisinin bulunmadığı ve tarımsal faaliyetin kanıtlanamadığı 01.01.1997-10.08.2006 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa’nın 10. maddesinde belirtilen kayıtlar bulunmadığı ve tarımsal faaliyet bu madde kapsamında kanıtlanamadığı halde bu yılların soyut muhtar beyanı ve zabıta araştırmasına dayalı olarak kabul edilmesi, ayrıca davanın kısmen kabulüne karar verildiğine göre, davalı Kurum yararına 450.00YTL avukatlık ücretine hükmolunmaması hatalı olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.09.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.
