Danıştay 10. Daire 2020/2527 Esas 2020/5983 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/2527
Karar No : 2020/5983

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, …. İcra Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile verilen 305.610,00 TL ihalenin feshi para cezası ile bu karara karşı yapılan tashihi karar isteminin reddi üzerine verilen 275,00 TL para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı, 305.885,00 TL bedelli ödeme emrinin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu ödeme emrinin dayanağının; ihalenin feshine ilişkin para cezası ile ilk derece mahkemelerince verilen kararların temyiz incelemesi sonucu Yargıtay ilgili dairesince verilen kararlara karşı haksız yere tashihi karar yoluna başvurulduğu gerekçesiyle verilen para cezası olduğu, davalı Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından, yetkili yargı yerlerince kesinleştiği bildirilen para cezalarının takip ve tahsili için düzenlenen, gerek yükümlüsü gerek tutarı yargı kararına uygun olarak belirlenen para cezasının tahsili için düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:... sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu mahkeme kararı hukuka uygun bulunduğu ve başvuru dilekçesinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, ödeme emrinin para cezası kesinleşmeden düzenlenerek tebliğ edildiği, ödeme vadesinin kanunda yazılı olmadığı, öncesinde yazılı tebligat yapılarak bir aylık süre tanınması gerekirken doğrudan ödeme emri düzenlendiği, genel görevli asliye hukuk mahkemesinde dava açıldığı, asıl borçlu şirket için iflas erteleme tedbir kararı verildiği, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, tetkik hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği ve Dairemizin 08/09/2020 tarihli ara kararına cevabın geldiği görülmekle davacının yürütmenin durdurulması talebi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, açılan ihalenin feshi davasının reddedilmesi sonucu … İcra Hukuk Mahkemesinin kararı ile 10 farklı taşınmaz yönünden ihale bedelinin %10'u oranında 305.610,00 TL para cezası verildiği, bu karara karşı yapılan tashihi karar isteminin reddi üzerine de … Hukuk Dairesinin kararıyla 275,00 TL para cezası ile cezalandırıldığı, kesinleşen kararın harç tahsil müzekkeresi ile vergi dairesine gönderilmesi üzerine düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 37. maddesinde "Amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, bu ödeme müddetinin son gününün amme alacağının vadesi günü olduğu" kuralına yer verilmiş, aynı Kanun'un "Ödeme Emri" başlıklı 55. maddesinde “Amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir “ödeme emri” ile tebliğ olunur.” hükmü yer almış, "Ödeme Emrine İtiraz" başlıklı 58. maddesinde ise "kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde itirazda bulunabileceği" hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun maddelerinin incelenmesinden; ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacakları hakkında ödeme emri düzenlenmeden önce Maliye Vekaletince borcu ödemesi için borçluya bir ay süre verilmesi gerektiği, ancak bu süre içerisinde borç ödenmezse ödeme emri düzenlenebileceği anlaşılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6183 sayılı Kanun'un 37. maddesine göre, ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacağının takibine geçilebilmesi için alacağın usulüne uygun bir şekilde ilgiliye tebliğ edilmesi ve ödeme için bir aylık süre tanınması gerekmektedir. 6183 sayılı Kanun hükmü uyarınca takip işlemlerini yürüten davalı idarenin, Kanunda belirtilen şekilde ödeme zamanının belirlenip belirlenmediği hususunu re'sen inceleyerek, ödeme zamanı belirlenmemiş alacaklar için 1 aylık ödeme süresi tanıyarak vade tarihini belirlemesi, akabinde süresi içerisinde ödenmeyen alacaklar için ödeme emri düzenlemesi gerektiği açıktır.
Uyuşmazlıkta, davacı tarafından 6183 sayılı Kanun'un 37. maddesi uyarınca bir aylık ödeme süresinin tanınmadığının belirtilmesi üzerine, Dairemizce yapılan 08/09/2020 tarihli ara kararı ile, 6183 sayılı Kanun’un 37. maddesinin 2. fıkrasında “Hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacakları Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödenir.” hükmü, 3. fıkrasında da "Bu ödeme müddetinin son günü amme alacağının vadesi günüdür." hükmü yer almakta olduğundan, para cezasının tahsili için anılan madde hükmü uyarınca, alacağın 1 ay içinde ödenmesi hususunda davacıya tebligat yapılıp yapılmadığının sorulmasına, yapılmış ise buna ilişkin bilgi ve belgelerin istenilmesine karar verildiği; davalı idarece ara kararına cevap olarak gönderilen belgeler içerisinde, davacıya anılan sürenin verildiğine dair bir belgeye rastlanmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde; anılan Kanun uyarınca bir aylık ödeme süresi tanınmadan ve vade tarihi belirlenmeden alacağın tahsili yolunda tesis edilen dava konusu ödeme emri ile davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin …. İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …. TL yürütmenin durdurulması harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 08/12/2020 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.