8. Hukuk Dairesi 2014/7323 E. , 2014/9313 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Kars İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 05/03/2014
NUMARASI : 2014/28-2014/31
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire"ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR
Alacaklı vekili, müvekkili Kooperatif ile müteveffa borçlu A. E. arasında imzalanan kredi sözleşmesinden kaynaklanan borç ilişkisi nedeniyle borçlu hakkında Kars 2. İcra Müdürlüğü"nün 2013/1923 Esas sayılı dosyası üzerinden takip başlatıldığını ancak borçlunun vefat etmiş olduğunu çıkartılan tebligatla öğrendiklerini, bunun üzerine İcra Müdürlüğü"ne başvurarak müteveffa borçluya ait veraset ilamının alınabilmesi için taraflarına yetki verilmesini talep ettiklerini ölü borçluya karşı takip yapılamayacağı gerekçesi ile taleplerinin rededildiğini İcra Müdürlüğü"nün söz konusu ret kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
6100 sayılı HMK"nun 124. maddesine göre;
“(1) Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür.
(2) Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır.
(3) Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir.
(4) Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.”
Böylece takip talebinde borçlu olarak gösterilen kişinin takip tarihinden önce öldüğü takip devam ederken anlaşılabilir ve bu yanlışlığın düzeltilmesi ihtiyacı doğabilir. Bu halde HMK"nun 124/3. maddesinde düzenlenen iradi taraf değişikliği söz konusu olur. 1086 sayılı HUMK"nun da iradi taraf değişikliği hakkında açık bir hüküm bulunmadığından 04.05.1978 tarihli ve 4/5 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre ölü kişi hakkında takip yapılamayacağı ve açılan takibin mirasçılara yöneltilemeyeceği kabul edilmekteydi. Yargıtay"ın bu yöndeki uygulaması özellikle usul ekonomisi açısından eleştirilere tâbi tutulmuştur. Bu eleştirileri dikkate alan Yasa koyucu, HMK"nun da iradi taraf değişikliğine olanak veren bir düzenleme getirmiştir. HMK"nun 124/3. maddesine göre, borçlu aleyhine başlatılan takipte borçlunun takip tarihinden önce öldüğünün anlaşılması halinde, takibin ölü kişi aleyhine başlatılması hususunun maddi hatadan kaynaklandığı veya taraf değişikliği talebinin dürüstlük kuralına aykırı olmadığı belirlendiği takdirde takibin mirasçılara yöneltilmesi mümkündür.
Ayrıca Yasa değişikliğinden sonra Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı 2013/14-612 Esas 2013/1297 Karar sayılı kararında da “...davacı kendisinden beklenen tüm çaba, özen ve önlemlere rağmen davalının sağ olup olmadığını tespit edememiş ise, ya da tespit edememe durumu bir yanılgıya dayanıyor ve bu durum açıkça dürüstlük kuralına aykırılık arz etmiyorsa, bu dava ilişkisinde, daha sonra da kendilerine karşı dava açılması muhtemel olan mirasçılara, yani gerçek taraflara karşı davaya devam edilmesi mümkün olmalıdır.” şeklinde karar verilmiştir.
Somut olayda; borçlu A. E."ın 30.10.2000 tarihinde vefat ettiği, takibin ise 24.06.2013 tarihinde başlatıldığı anlaşılmaktadır. Alacaklı taraf tüzelkişiliği olan kooperatif olup kayıtlarında ölü kaydı olmaması sebebiyle yukarıda açıklandığı üzere taraf değişikliği talebinin dürüstlük kuralına aykırı olmadığı anlaşılmakla talebin İcra Müdürlüğü"nce reddi doğru değildir. Bu nedenle alacaklı tarafın şikayetinin kabulü gerekirken reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK"nun m. 297/ç) ve İİK"nun 366/3. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 10 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 12.05.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.