4. Hukuk Dairesi 2011/15709 E. , 2012/3702 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... San. ve Tic. A.Ş vekili Avukat ... tarafından, davalı ... 1.Organize San. Böl. İdaresi aleyhine 10/01/2008 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın reddine dair verilen 19/03/2010 günlü kararın Yargıtay’da duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 22/11/2011 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat ... ile karşı taraftan davalı vekili Avukat ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, müteşebbis heyet kararının iptali ve ihtirazi kayıt ile davalıya ödenen 100.410,40TL nin ödeme gününden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece istem reddedilmiş; karar, davacı tarafından temyiz olunmuştur.
Davacı, davalı ... kurulmadan önce maliki bulunduğu 100.410,40m2 yüzölçümlü sanayi tesisi ile üretim yapmakta iken, davalı OSB nin kuruluş aşamasında kendisine 13.530,48m2 daha arsa tahsis ettiğini ve toplam 113.940,88m2 ye ulaşan arsası üzerinden m2 için 1,00TL üzerinden 113.940,88 TL bedel istendiğini, önceden maliki olduğu 100.410,40m2 lik bölüm için ihtirazi kayıt ileri sürerek istenen bedeli ödemek zorunda kaldığını ileri sürerek davalıya 100.410,40 TL borçlu olmadığının tespiti ile ödeme tarihlerinden işleyecek reeskont faiz ile birlikte davalıdan tahsiline, davalı OSB müteşebbis heyetince m2 için 1,00 TL olarak belirlenen alt yapı katılım bedeline ilişkin tutarın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun bulunması nedeni ile iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ise, OSB"de yer alan kuruluşların alt yapı ihtiyaçlarının OSB tarafından karşılanacağını, bu nedenle tahakkuk eden bedelin yerinde olduğunu savunarak davanın tümden reddi gerektiğini savunmuştur.
Yerel mahkemece, alt yapı katkı payı istenen taşınmazın davalı OSB içinde bulunduğu, bu durumda OSB"nin sağladığı hizmetlerden yararlanma karşılığında tahsil edilen alt yapı katılım bedelini ödemesi gerektiğinden davanın reddine karar verilmiştir.
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası"nın 12. maddesinde Organize Sanayi Bölgeleri (OSB)’nin gelirleri arasında sayılan ve aynı Yasa"nın 16. maddesi uyarınca kurucular kurulu tarafından parsel büyüklüğüne göre belirlenecek yönetim ödentileri (aidatları); arsa özgülemesi (tahsisi) ya da satışı yapılan ve OSB’ye ait yer seçimi kararının kesinleşmesinden itibaren bölge sınırları içinde kalan ve yer seçim kararı ile imar planı yapım aşamasında itiraz belirtmeyen, mülkiyetleri kendilerine ait arsa sahipleri ile taşınmaz üzerinde bulunan tesis sahipleri tarafından ödenmek zorundadır.
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası"nın 4. maddesi uyarınca OSB’lerinin yer seçiminin kesinleşmesinden sonra OSB sınırları içinde yapılacak mevzi imar ve parsel planları ve değişiklikleri, OSB tarafından yönetmeliğe uygun olarak hazırlanır ve Bakanlığın onayına sunularak, İl İdare Kurulu Kararı ile yürürlüğe girer. Yürürlüğe giren mevzi imar planına göre arazi kullanımı, yapı ve tesislerin projelendirilmesi, inşası ve kullanımıyla ilgili izin belgeleri ve izinler ile işyeri açma ve çalışma izin belgeleri OSB tarafından verilir ve denetlenir. Anılan Yasa"nın 20. maddesi uyarınca; OSB’lerin ihtiyacı olan elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, arıtma tesisi, yol, haberleşme, spor tesisleri gibi alt yapı ve genel hizmet tesislerini kurma ve işletme, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapma, üretim tesisleri kurma ve işletme hakkı sadece OSB’nin yetki ve sorumluluğundadır. OSB’de yer alan kuruluşlar, alt yapı gereksinmelerini OSB’nin tesislerinden karşılamak zorundadır. OSB’nin izni olmaksızın alt yapı gereksinimleri başka bir yerden karşılanamaz ve bu amaçla tek başına tesis kurulamaz. Bu kuruluşlar kendilerine özgülenen alt yapı kullanma hakkını başka kuruluşlara devir edemezler, geçiremezler (temlik edemezler) ve başkalarının yararlanmasına özgüleyemezler
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası"na göre altyapı ödentisi katılımcıların ödemek zorunda oldukları altyapı hizmetlerinin; yol, su, elektrik, doğalgaz, iletişim, kanalizasyon, arıtma ve benzeri gibi ortak tesislerin yapımı ve işletilmesinin karşılığıdır.
Altyapı hizmetlerinin karşılığı olarak ödenmesi gereken altyapı katılım paylarının belirlenebilmesi için de, Yasa"nın 4. maddesinde açıklandığı biçimde mevzi imar ve parsel planları ile değişikliklerinin yönetmeliğe uygun olarak hazırlanmış ve kesinleşmiş olması gerekmektedir. İmar ve parsel planları kesinleşmeden, katılımcıların altyapı ödentilerinden sorumlu tutulmalarına olanak yoktur.
Bu bağlamda katılımcı sıfatının da açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası"nın Tanımlar ve Kısaltmalar başlıklı 3. maddesinde organize sanayi bölgelerinde parsel özgülemesi veya satışı yapılmış gerçek ya da tüzel kişi olarak tanımlanan katılımcı; 10.11.2008 gününde yürürlüğe giren 23.10.2008 gün ve 5807 Sayılı Yasa ile değişik 3. maddede, OSB’lerde, bir işletmenin kurulması için parsel özgülemesi veya satışı yapılanlar ile sahibi bulunduğu parselde üretimde bulunan veya bulunmayı taahhüt eden ve bu Yasa"nın amacına uygun iş gören gerçek ve tüzel kişi olarak tanımlanmıştır. 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası"nda yapılan bu değişikliğe göre, OSB’lerin kuruluşu aşamasında kendilerine parsel özgülemesi ya da satışı yapılmayanların katılımcı durumunda olmadıkları, sahibi oldukları parselde üretimde bulunan ve Yasa"nın amacına uygun iş yapan gerçek ve tüzel kişilerin de katılımcı tanımına ilişkin değişikliğin yürürlüğe girdiği 10.11.2008 gününden itibaren katılımcı durumuna geldikleri açıktır.
Bu nedenle 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası"nın 3. maddesindeki katılımcı tanımına ilişkin değişikliğin yürürlüğe girdiği 10.11.2008 gününden önce davacının
maliki bulunduğu 100.410,40m2 yüzölçümündeki arsa için katılımcı sıfatı bulunmadığından, katılımcıların ödemekle yükümlü oldukları altyapı ödentilerinden sorumlu tutulmasına yasal olanak bulunmamaktadır.
Yerel mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, istemin davacının, davalı OSB kurulmadan önce maliki bulunduğu arsa payına yönelik tahsil edilen altyapı katılım aidatına ilişkin bölümünün kabul edilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçeyle, yazılı biçimde tümden ret kararı verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA ve temyiz eden davacı yararına takdir olunan 825,00 TL duruşma avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine, peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 08/03/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.