El Atmanın Önlenmesi - Irtifak, İntifa Hakkı Ve Kamulaştırma - Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2010/334 Esas 2010/2074 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi 2010/334 E., 2010/2074 K.

1. Hukuk Dairesi 2010/334 E., 2010/2074 K.

• EL ATMANIN ÖNLENMESİ
• İRTİFAK, İNTİFA HAKKI VE KAMULAŞTIRMA

• 3213 S. MADEN KANUNU [ Madde 46 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen davada;

Davacı, kayden maliki olduğu 8578 parsel sayılı taşınmaza davalının kum, toprak, çakıl vb. malzeme almak ve moloz diye tabir edilen atıklarını bırakmak suretiyle müdahale ettiğini ileri sürüp, elatmanın önlenmesi isteğinde bulunmuştur.

Davalı, çekişme konusu taşınmazla ilgili Bakanlıktan maden ruhsat ve işletme izni ile dava dışı Selçuklu Belediyesinden işyeri açma ve çalışma ruhsatı aldığını, taşınmazın davacıya intikalinden önce ruhsat ve izinler olup, ayrıca Selçuklu Belediyesi ile aralarında düzenlenen protokol gereğince çalışmalarda bulunduğunu, davacının rızası dışında herhangi bir tasarrufta bulunmadığını belirtip, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, davalı şirketin ruhsat ve izin kapsamı dışında kalan 16.637,96 m2"lik kısma müdahale ettiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi S..... T......"in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.

-KARAR-

"Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Dosya içeriği ve toplanan delillerden, çekişme konusu 8578 parsel sayılı taşınmazın kayden davacıya ait olduğu, davalının kayıttan ve mülkiyetten kaynaklanan bir hakkının bulunmadığı, mahkemece yapılan uygulama sonucu düzenlenen fen bilirkişinin rapor ve krokisinde A, B ve C harfleri ile gösterilen toplam 142449,01 m2 alanda davalı şirketin fiilen çalışma yaptığı belirtilerek, davalı şirkete doğaltaş-mermer işletmeciliğinin yapılabilmesi için ruhsat verilen alanların da tespit edildiği ve B harfiyle işaretli 16637.96 m2lik alanın ruhsat alanı dışında ancak çekişmeli taşınmaz içerisinde kaldığının bildirildiği, mahkemece de B harfi ile gösterilen kısım yönünden davanın kabulüne karar verildiği ve hükmün davacı tarafından temyiz edildiği anlaşılmaktadır.

Hemen belirtmek gerekir ki, kural olarak ruhsat alınmış olması sahibine bu konuda faaliyet gösterme hakkı verir. Ancak, mülkiyet hakkına elatılamayacağı da kuşkusuzdur. Ne var ki, işletme ruhsatı alınan yerin özel mülkiyete konu olması halinde taraflarca anlaşma sağlanamaması ve işletme ruhsatı sahibinin talebi üzerine Bakanlıkça (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) kamu yararı bulunduğuna karar verilmesi durumunda kamulaştırılacağı 3213 Sayılı Yasanın 46.maddesi hükmü gereğidir.

Somut olayda, davalı şirket tarafından davacı ile aralarında düzenlenen ve çekişmeli taşınmazı kullanmasını haklı kılan sözleşme, vs. sunulmamış ve bu yönde bir savunma yapılmadığı gibi kamu yararı kararı alındığına ve kamulaştırıldığına dair de bir bulgunun varlığı kanıtlanmış değildir. Öyleyse, sadece maden işletme ruhsatı alınmış olmasının çekişmeli taşınmazın tasarrufu yönünde ruhsat sahibine bir hak bahşetmeyeceği tartışmasızdır.

Hal böyle olunca, davalı şirket tarafından çekişmeli taşınmazda haklı ve geçerli bir neden olmaksızın elatılan tüm bölümler bakımından davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir.

Davacının temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.02.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.