Danıştay 6. Daire 2017/3669 Esas 2020/12168 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/3669
Karar No : 2020/12168

KARARIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 08/02/2017 tarih ve E:2015/3632, K:2017/830 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Burdur ili, Bucak ilçesi, … Mahallesi, … Caddesinde bulunan 127 ada, 15 parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda 10 metrelik yolun genişletilmesine ilişkin Bucak Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile kabul edilen 1/5000 ve 1/1000 ölçekli revizyon imar planları ve planlara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … tarihli, … sayılı kararın iptali istemiyle açılmış açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince, Danıştay Altıncı Dairesinin 05/03/2014 tarihli, E:2013/7358, K:2014/1636 sayılı bozma kararına uyularak, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, 1/5000 ölçekli ilave revizyon nazım imar planı ile yoğunluk kararlarının değiştirildiği, alanın daha önce konut alanıyken ticaret kullanımına ayrıldığı, B-3 (bitişik 3 katlı) olan kullanım kararının bu planda B-4 (bitişik 4 katlı) hmax:15.50 m., olarak belirlendiği imar planlarında verilen yoğunluk ve kat yüksekliklerinin iki ayrı yorum getirecek biçimde düzenlenemeyeceği, dolayısıyla hem 4 kat kararı, hem de 5 katlı bina yüksekliği izninin planda aynı anda gösterilmesinin uygulamada karışıklıklar ve keyfilikler yaratacağı, planlama esaslarına, kamu yararına ve şehircilik ilkelerine uygun olmadığı, yine 7 m.lik yolun 10 m.ye çıkarılırken trafik hacimleri, erişebilirlik, yol güvenliği ve trafik gereksinimlerinin nasıl hesaplandığı ve bu yolun neden genişletildiğinin belgelerden ve raporlardan tam olarak anlaşılamadığı, sadece ticaret alanına dönüştürmenin yolun genişletilmesinin açıklanmasında yetersiz olduğu, bu yolun bir yaya yolu olduğu ve genişletme sonrasında da bu niteliğini devam ettirdiği, yapılaşma kararları açısından yoğunluk ve nüfus değerleri değişeceğinden, bu değişikliğin plan bütününe nasıl yayıldığı, oluşacak yeni hacmin ihtiyacı olan sosyal ve teknik altyapı donatılarının, otopark ihtiyacının vb. nasıl karşılandığının belirsiz olduğu, işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, uyuşmazlığın 1/5000 ve 1/1000 ölçekli revizyon imar planlarına ilişkin olmasına rağmen bilirkişi raporunda 1/5000 ölçekli planının incelenmediği, İdare Mahkemesince 1/1000 ölçekli plandaki aykırılıklar nedeniyle 1/5000 ölçekli planının iptaline karar verildiği, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli revizyon imar planları ayrı ayrı incelenerek yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması ya da bilirkişilerden ek rapor alınması suretiyle dava hakkında karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Bilirkişi raporunda 1/5000 ölçekli nazım imar planının incelendiği, yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmasının usul ekonomisi yönünden uygun olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme Kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 08/02/2017 tarih ve E:2015/3632, K:2017/830 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Burdur ili, Bucak ilçesi, … Mahallesi, … Caddesinde bulunan … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanın Bucak Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli revizyon imar planlarında bitişik nizam 3 kat (B-3) konut alanı olan fonksiyonun bitişik nizam 4 kat (B-4) ticaret alanı olarak değiştirildiği, yine bu planlar ile 7 metrelik yolun 10 metre olarak değiştirildiği, davacı tarafından 05.12.2012 tarihli plan değişikliği talebiyle ile davalı idareye başvurulduğu, plan teklifinde yolun 10 metreye çıkarılmasının mağduriyet doğurduğu, 2,5 metre olarak belirlenen yol çekme mesafesinin 0 olarak uygulanması veya 2,5 çekme mesafesi uygulanacak ise de yolun karşı tarafta bulunan adaya doğru genişletmesinin istendiği, Bucak Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile davacının başvurusunun reddine yönelik … tarihli, … sayılı kararın tebliği üzerine planların iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5.maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, "Nâzım İmar Planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak hâlihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır şeklinde tanımlanmıştır. Uygulama İmar Planı; tasdikli hâlihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nâzım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." şeklinde tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun "Planlama Kademeleri" başlıklı 6. maddesinde, planların kapsadıkları alan ve amaçları açısından "Bölge Planları ve "İmar Planları", imar planlarının ise "Nazım İmar Planlı" ve "Uygulama İmar Planı" olarak hazırlanacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3194 sayılı İmar Kanununun 5 ve 6. maddesinde nazım ve uygulama imar planı kavramları açıklanmış ve planlar arasında hiyerarşik bir sıralama olduğu vurgulanmıştır. Buna göre, alt ölçekli 1/1000 ölçekli uygulama imar planının 1/5000 ölçekli nazım imar planına uygun olması, başka bir ifadeyle alt ölçekli uygulama imar planının, üst ölçekli nazım imar planına aykırı karar ve notlar içermemesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında dava konusu taşınmazda planlanan 10 metre en kesitli yolun, dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planında gösterilmediği anlaşılmaktadır. 10 metre en kesitli imar yolunun, genişliği ve niteliği itibarıyla ulaşım sistemlerinin ve ulaşım problemlerinin çözümünün belirlenmesi açısından 1/5000 nazım imar planında öngörülmesi gerekmektedir.
Bu durumda, dava konusu nazım imar planında gösterilmeyen 10 metre genişliğindeki yolun dava konusu uygulama imar planında gösterilmesinin, uygulama imar planını ve dayanağı nazım imar planını hukuka aykırı hale getirdiği sonucuna ulaşıldığından, dava konusu uygulama imar planında ve dayanağı nazım imar planında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla iptale ilişkin temyize konu kararda sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesine uygun bulunan davacının kararın düzeltilmesi isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemerin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda yer verilen gerekçeyle ONANMASINA,
3.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 07/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.