10. Hukuk Dairesi 2016/2056 E. , 2016/2367 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, çalıştığı iş ve hizmetin geçtiği yer itibariyle 506 sayılı Kanunun Ek 5. maddesinde tanınan itibari hizmet süresinden yararlandırılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyarak, davanın kabulüne dair karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemenin, davacının Ocak 2000 – Ocak 2004 tarihleri arasında 854 sayılı Yasa kapsamında toplam 112 gün gemi adamı niteliğinde çalışmakta olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine 05.06.2012 tarihli yönelik 29.11.2011 tarihli hükmü, davalılar temyizi üzerine Dairemizin 29.03.2012 tarihli ilamı ile davalılar vekillerinin sair temyiz itirazları reddedilerek, davalı vekilinin, davacı tarafın atiye bırakma talebini kabul etmediği beyanı gözetildiğinde 2000 yılı öncesi dönem için gerektiğinde re"sen araştırma yapılarak esası hakkında hüküm kurulması gerektiğinden bahisle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece, Dairemizin anılan bozma ilamına uyularak, yapılan yargılama sonucunda, davacının 01.01.2000 – 31.12.2003 tarihleri arasındaki denizde geçen süre, 48 aya bölünerek davacının aylık denizde geçen süresi, işveren tarafından haftalık çalışma saati olarak bildirilen süre gözetilerek davacının aylık toplam çalışma saati bulunup, denizde geçen süre toplam çalışma süresine oranlanıp, davacının işi gereği denizle bağlantısı kesilmeyecek sürede gözetilerek, davacının çalışmalarının %50"sinin denizde geçtiği kabul edilerek, davacının davalı işyerinde çalışmaya başladığı tarihten 31.12.1999 tarihine kadar yine 01.01.2004 tarihiden dava tarihine kadar geçen sürelerde, davacının davalı işyerinde çalışması her yıl 360 gün esasına göre değerlendirilip, bu sürenin %50"si davacının denizde geçen çalışması olarak kabul edilerek, denizde geçen sürenin 0.25 ile çarpımı sonucu belirlenen itibari hizmet süresine ilişkin 13.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen kanaat mahkemece esas alınarak, davacının davalı işyerinde çalışmaya başladığı tarihten dava tarihine kadar olan dönem yönünden itibari hizmet süresinin tespitine karar verilmiştir.
Mahkemenin, hükme esas aldığı, 13.10.2015 tarihli Bilirkişi raporundaki, davacının çalışmasının %50"sinin denizde geçtiğine ilişkin kanaati dosya kapsamı ile uyuşmakla birlikte, 506 sayılı Yasa"nın Ek 5. maddesinin 3. fıkrasının “… Fiilen çalışılmış güne eklenecek itibari hizmet günü sayısının bulunmasında (Çalışılan gün sayısı x 0,25) formülü uygulanır.” hükmü gereği, davacının davalı işyerinde çalışılan, sigorta primi ödenmiş günleri x 0,25 formülüyle hesaplanan itibari hizmet süresinin tespitine karar verilmesi gerekirken, mahkemece, davacının talep dönemi itibari hizmet süresinin tespitinde, davacının her yıl 360 gün çalışması bulunduğu kabulüne dayalı olarak itibari hizmet süresinin tespit edilmesi isabetsizdir.
Mahkemece, davalı işveren tarafından, davacının, davalı işyerinde işe giriş tarihinden, 31.12.1999 tarihine kadar, yine 01.01.2004 tarihinden dava tarihi olan 07.01.2005 tarihine kadar sigorta primi ödenmiş bildirimleri, davalıdan sorulup, hizmet cetveli celbedildikten sonra, davacının, davalı işverence sigorta primi ödenmiş bildirimleri dikkate alınarak belirlenecek çalışılan gün sayısının %50"sinin 0.25 ile çarpımı sonucu hesaplanacak itibari hizmet süresi tespit edilip, HMK."nun 297/2 fıkrası uyarınca infaza elverişli olacak şekilde, belirlenen itibari hizmet süresinin sigortalılık süresine itibari hizmet süresi olarak eklenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmelidir.
Mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler uyarınca karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, temyiz eden davalılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.