Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, çalıştığı iş ve hizmetin geçtiği yer itibariyle 506 sayılı Kanunun Ek 5. maddesinde tanınan itibari hizmet süresinden yararlandırılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyarak, davanın kabulüne dair karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemenin, davacının Ocak 2000 – Ocak 2004 tarihleri arasında 854 sayılı Yasa kapsamında toplam 110 gün gemi adamı niteliğinde çalışmakta olduğunun tespitine fazlaya ilişkin taleplerin reddine 26.01.2012 tarihli hükmü, tarafların vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 29.03.2012 tarihli ilamı ile davalılar vekillerinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazları reddedilerek, 506 sayılı Kanunun Ek 5. md kapsamında yararlanması gerekilen sürenin itibari hizmet süresi yerine gemi adamı olarak belirtilmesi ve mahkemece, davacı tarafın 01.01.2000 tarihinden öncesi dönemi ispat edemediğinden bahisle bu dönemden redde dair hüküm, davalı işyerinden gönderilen cevabi yazı ile yetinilmeyerek, re"sen belirlenecek işyeri çalışanlarının tanık olarak ifadelerine başvurularak, davacının 2000 yılı sonrası işyeri kayıtlarında, denizde geçmiş süre olarak belirtilen sürelerle eş ya da benzer nicelikte anılan maddeden yararlanmayı gerektirecek çalışmanın devam edip etmediği olgusu saptanarak diğer bilgilerle desteklenmesi karşısında bu verilerde dikkate alınarak hüküm kurulması gerektiğinden bahisle bozulmasına karar verilmiş Mahkemece, Dairemizin anılan bozma ilamına doğrultusunda yapılan araştırma sonucunda tanıklar dinlenmiş, davacıya ait maaş ödemelerinin yapıldığı ilgili bankadan, hesap dökümü getirtilmiş, bilirkişi raporundaki kanaat esas alınarak, davacının 22.05.1989 ila 31.12.2003 tarihleri arasındaki çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin tespitine karar verilmiştir.
Mahkemenin hükme esas aldığı bilirkişi raporunda, işyerindeki çalışma gün ve saati üzerinden hesaplama yapıldığı, yıllık ücretli izin süreleri ve çalışmanın gerçekleşmediği sair tatil günlerinin hesaplamaya dahil edilmediği belirtilmesine rağmen, bilirkişi raporu hesaplamaya esas süreler ve dahil edilmeyen süreler açıkça belirtilmediğinden denetime elverişli olmadığı gibi gerek Dairemizin gerek ise Hukuk Genel Kurulunun bozma ilamına uygun olmadığı, dosya kapsamında bulunan ... Komutanlığında çalışan ve 2098 sayılı Yasa hükümlerinden faydalanmak istediklerine dair ... Müdürlüğüne dilekçe veren sigortalıların (işçilerin) niteliklerini gösterir çizelgede, 22.05.1989 tarihinde Armador meslek kolunda işyerine giren davacının, miço yeterlilik dereceli gemi adamı cüzdanını işyerine verdikten sonra meslek kolu değiştirilerek 15.06.1996 tarihinden beri gemi adamı olarak çekici – itici deniz vasıtalarında çalıştırıldığı belirtildiği, yine davacının işyeri şahsi dosyasında meslek kolu değişikliği konulu 07.08.2000 tarihli yazıda, davacının armador meslek kodundan gemi adamı meslek koduna geçişi ile ilgili 07.01.2000 tarihinde uygun görüldüğü, mahkemece, davacının işe başladığı tarihteki görevi olan armador mesleğinin gemi adamı niteliğinde bulunup bulunmadığı, yine davacının hangi tarihten itibaren gemi adamı meslek koluna geçtiğinin araştırılmadığı görülmektedir.
Dinlenen tanık beyanları, davacı adına 2000 – 2003 yıllarına ilişkin denizde geçen sürelere ilişkin belirtilen süreler ve gerek Dairemizin gerek ise Hukuk Genel Kurulunun bozma nedenleri ve tüm dosya kapsamı gözetildiğinde, davacının bozma konusu yapılan 2000 yılı öncesi dönem yönünden, davacının çalışmasının %50"sinin, sefer halindeki gemide ve limanda bekleyen geminin sefere hazırlanması, bakım, onarım gibi konumlarda fiilen gemide görevli olarak, denizle bağlantısı kopmadan çalışması bulunduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece, yapılacak iş; davacının, davalı işyerinde görev aldığı armador görevindeki çalışmasının, 506 sayılı Kanunun 3395 sayılı Kanun ile değişik Ek 5. maddesinin III bendi kapsamında meslek olup olmadığı ve sefer halindeki gemide ve limanda bekleyen geminin sefere hazırlanması, bakım, onarım gibi konumlarda fiilen gemide görevli olarak, denizle bağlantısı kopmadan çalışma niteliğinde bulunup bulunmadığı, duraksamaya yer vermeyecek biçimde tespit edilip, 2000 yılından önce davalı işyerinden bildirilen sigortalılık süresinin %50"si denizde geçen çalışma süresi olarak değerlendirilerek, 506 sayılı Kanunun E.k 5. maddesinin 3. fıkrasının "... Fiilen çalışılmış güne eklenecek itibari hizmet günü sayısının bulunmasında (Çalışılan gün sayısı x 0.25) formülü uygulanır." hükmü gereği, tespit edilen denizde geçen çalışma süresinin 0.25 ile çarpımı sonucu itibari hizmet süresinin tespit edilip, tespit edilen itibari hizmet süresinin,Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 16.05.2000 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanan 18.02.2000 gün ve 1997/1 Esas - 2000/1 Karar sayılı kararı uyarınca, salt sigortalılık süresine eklenmesi gerektiği gözetilerek, karar verilmelidir.
Mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler uyarınca karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı  Kurum vekili ile davalı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.