Mahkemesi     :  Muğla 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarih               : 26.12.2005
No                   : 966-781  
                       
Davacı, yapılan işlemlerin doğru olmadığını, sadece ihale bedeli üzerinden hesaplama yapılmasının yanlış olduğunun ileri sürerek 2004/10 sayılı komisyon kararının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin  kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf  vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, davalı kurumca eksik işçilik bildirimi nedeniyle tahakkuk  ettirilen ek prim ve gecikme zammının tahakkukuna ilişkin işlemin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.
Sigorta müfettişlerine işyerlerinde eksik işçilik bildiriminde bulunup bulunmadığını inceleme ve buna dayalı olarak kurumca re’sen ek prim tahakkuku yetkisini veren 4792 sayılı Kanunun 3917 sayılı Kanunla değişik 6. maddesi 04/10/2000 tarihli 616 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kaldırılmış, anılan Kararname Anayasa Mahkemesinin 31/10/2000 tarihli kararı ile iptal edilmiş, iptal hükmü 10/11/2001 tarihinde yürürlüğe girmiş, kararda öngörülen süre içinde yasal bir düzenleme yapılmamış ve hukuki bir boşluk doğmuştur.
Bu yönde, en son 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile yapılan yasal düzenlemeyle aynı konu yeniden düzenlenerek anılan Kanunun bir yandan 9. maddesinde Sigorta Teftiş Kurulu Başkanlığına işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarını saptama yetkisi tanınmış; aynı Kanunla 506 sayılı Kanunun 130. maddesine eklenen yeni fıkra ile “ işverenin Kuruma, emsaline, yapılan işin nitelik, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütülmesi için gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunun Kurumca saptanması halinde, işin yürütülmesi için gerekli olan asgari işçilik miktarı, yapılan işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, iş yerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan işçi sayısı, ilgili meslek ve kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurları dikkate alarak sigorta müfettişi tarafından tespit edilir.” hükmü getirilmiş, yine bu konu ile bağlantılı olarak 506 sayılı Kanunun 79. maddesine de yeni fıkra hükümleri eklenmiştir.
Hal böyle olunca, her ne kadar 4958 sayılı Kanunun konuya ilişkin 9,37 ve 49. maddelerinin yürürlük tarihi 06/08/2003 ise de; Kurumun re’sen prim tahakkuk işleminin yasal dayanağı hususunda oluşan bu hukuki boşluğun, anılan yasal düzenleme göz önünde bulundurularak doldurulması gereği açıktır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden  davacı şirketin D. K.  İzmir Bakım Onarım ve  istihkam Komutanlığı-  A.E. Tesisatı İnşaatı işini 18.11.1999 tarihli emanet usulü sözleşme  ile üstlendiği, davalı kurumca 14.381.99 YTL eksik işçilik bildirimi bulunduğu tesbit  edilerek 5.105.61 YTL ek prim 30.10.2004 tarihi itibariyle  20.597.31 YTL gecikme  zammı tahakkuk ettirildiği, davacı şirketçe yapılan itirazın 10.11.2004 tarihli Komisyon kararı ile reddedilmesi üzerine bu davanın  açıldığı görülmektedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık  A.Teknik Ltd. Şti. tarafından  düzenlenen 10.12.1993 tarihli 83989 ve 83968  nolu,  GLM A.Ş. tarafından düzenlenen  24.12.1999 785546 nolu,  İ. A.Ş. tarafından  düzenlenen 11.12.1999 tarihli 119429 nolu  faturaların bu iş ile ilgili  olup olmadığı,  adı  geçen şirketlerin faturaya konu  iş için davalı  kuruma, işçilik  bildiriminde  bulunup  bulunmadığı   noktasındadır.  İtiraz komisyonu 10.11.2004  tarihli  kararında işçilik içermeyen faturaların ve ihale konusu işin noksansız geciçi kabulünün yapıldığı  tarihten sonra tanzim edilmiş faturaların dikkate alınmadığı bildirilmiş ise de mahkemece  hükme esas alınan 26.9.2005 tarihli bilirkişi  raporunda bu faturaların  değerlendirmeye  alındığı,  ayrıca A. Firması tarafından düzenlenen  10.12.1999 tarihli iki adet fatura  ile İ. A.Ş. tarafından  düzenlenen 11.12.1999 tarihli faturanın  müfettiş raporunda yer almadığı görülmektedir.
Yapılacak İş;  ihale konusu işlere özelikle asgari işçilik  oranını ve miktarını teknik usullerle  saptanmasını bilen  T.Havalandırma ve Klima tesisatı işlerinden anlayan bilirkişiler ile bir    mali   müşavir    bilirkişininde    bulunduğu   bilirkişi    heyeti   oluşturularak  öncelikle davacı tarafça dosyaya ibraz  edilen  ve davalı kurumca  değerlendirmeye  alınmayan bu faturaların gerçekte yapılan işe uygun olup olmadığını,  davacının ve adı geçen şirketlerin noterce tasdikli yevmiye defterinde  bu iş için kayıtlı olup  olmadıklarını, işin bitiş tarihi ile  fatura tarihlerinide gözetmek suretiyle tesbit etmek,  faturaların işçilik içerip içermediğini, işçilik  içeriyor ise bu faturaları düzenleyen firmalarca davalı kuruma işçilik bildiriminde bulunup bulunmadığı belirlenmek,  işin genel niteliğini,  işte kullanılan  teknik yönleri,  işin büyüklüğünü,  tamamlanma süresini  istihkak tutarlarını, kısaca işçilik bildirilmesi gereken işle ilgili tüm  verileri dikkate alarak gerçek biçimde işçilik oranını veya  miktarını bilirkişilere tesbit ettirerek bundan sonra varılacak sonuç uyarınca  karar vermekten ibarettir.
Mahkemece  bu maddi ve hukuki olgular dikkatı alınmaksızın bu yönde bir inceleme yapılmaksızın sonuca varan bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup  bozma nedenidir.
Diğer yandan dava sonucu itibariyle davalı şirketin davalı kurumca eksik işçilik bildirimi nedeniyle tahakkuk ettirilen ek prim ve gecikme zammı borcunun bulunmadığının tesbiti istemine ilişkin olup,  Mahkemece bu yönde bir karar verilmeksizin komisyon kararının iptali ile yetinilmiş olması da kabul şekli bakımından hatalı olmuştur.  
O halde, tarafların  bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 10.7.2006  gününde oybirliğiyle karar verildi.