11. Hukuk Dairesi 2014/7159 E. , 2014/20253 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/12/2012
NUMARASI : 2008/570-2012/424
Taraflar arasında görülen davada Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 18/12/2012 tarih ve 2008/570-2012/424 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili ve davalı B..Yün İplik Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 21.11.2014 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacılar vekili Av. S.. G.. T.. davalılardan B.. Yün İ.. Ltd. Şti. ve U. U..r İnş. A.Ş. hariç tüm diğer davalılar vekili Av. H..Y.., davalılardan U..Uşak Doğalgaz, B.. Tekstil A.Ş, A.. Tekstil A.Ş. ve B.. Tekstil San. ve Tic. A.Ş. vekili Av. A.. K.., davalılardan B.. Yün İplik Ltd. Şti. ve U.. U.. İnş. A.Ş. vekili Av. M.. G.. dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davacılar tarafından kurulan ve hisselerinin tamamına yakınının davacılara ait olduğu dava dışı Enerji Yatırım Holding A.Ş. ile davalı Ud..Uşak Doğalgaz Dağıtım San. ve Tic. A.Ş. arasında 30.11.2004 tarihli sözleşme imzalandığını, bu sözleşmenin amacının Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından 02.12.2004 tarihinde düzenlenecek olan ihalede yer alan hüküm ve şartlarla ortaklık ve münhasır işbirliği ilişkisi oluşturmak olduğunu, davalı U... A.Ş’nin daha sonra 14.04.2005 tarihinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kararı ile Uşak Doğalgaz Dağıtım Lisansı’nı aldığını, bundan sonra davacılar ile davalı U.. A.Ş. arasında 04.05.2005 tarihli ek protokol ve daha sonra davacılar ile tüm davalılar arasında 05.07.2005 tarihli ortaklık ve münhasır işbirliği sözleşmesi imzalandığını, 05.07.2005 tarihli bu sözleşme ile Uşak Doğalgaz Dağıtım lisansını alan U..A.Ş. hisselerinin diğer davalılar tarafından her bir davacıya ayrı ayrı % 22,5 pay olacak şekilde devrinin kararlaştırıldığını ve davacıların da devir gerçekleşinceye kadar U..A.Ş’nin ihtiyacı olan giderler bakımından bu davalıya avans transferi yapmasının kararlaştırıldığını, her iki davacının ayrı ayrı 645.500,00 YTL olmak üzere toplam 1.357.000,000 YTL’yi Udaş A.Ş’ye ödediğini, ayrıca her iki davacının her biri 1.500.000,00 USD olmak üzere toplam 3.000.000,00 USD teminat bonosunu davalı U.. A.Ş.’ye teslim ettiğini, sözleşme gereğince EPDK’nın davacılara pay devrini onaylamama durumda davalı U.. A.Ş’nin kendisine yapılan ödemeleri davacılara iade ile yükümlü olduğunu, davalı U.. AŞ’nin 06.12.2006 tarihli yazısı ile davacıların dava dışı ortaklığı E.. A.Ş’ne dava konusu Udaş A.Ş’nin hisselerinin devri için EPDK’ya yaptığı başvurunun hisse devir ferağ beyannamelerinin eski tarihli(06.01.2006) olması nedeniyle reddedildiğini, davalıların yeni tarihli hisse devir ferağ beyannamelerini EPDK’ya sunmayıp müvekkillerden yeni kredi taleplerinde bulunduğunu, E.. A.Ş. tarafından 4.000.000 USD’lik U.. A.Ş’ye kefil olunan Bank Asya A.Ş’ye ait genel kredi sözleşmesi ibrazına rağmen UDAŞ A.Ş yönetim kurulu karar almayıp hisse devri taahhüdünü yerine getirmeyince Kasım 2007 tarihli protokolün E.. A.Ş. tarafından imzalanmadığını, bundan sonra ise davalıların hisseleri devir yükümlülüklerini yerine getirmediklerini, davacılar tarafından gönderilen ihtarnamenin de sonuçsuz kaldığını ileri sürerek, 05.07.2005 tarihli sözleşme gereğince davalılarca taahhüt edilen U.. hisse devri satış vaadinden doğan yükümlülüklerinin aynen ifası ve davalılarca yerine getirilmesine, davalılarca temerrüde düşülmüş olması nedeniyle hisse devrinin gecikmesinden doğan davacı zararı için şimdilik 1.000,00 YTL’nin tahsiline, aynen ifanın mümkün olmaması halinde terditli olarak sözleşmenin feshine, müvekkillerce davalı şirkete ödenen 1.357.000,00 TL’nin her bir ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizleri ile birlikte tahsiline, davalılarca sözleşme gereğince davalı şirkete teslim edilen her biri 1.500.000,00 USD olmak üzere toplam 3.000.000,00 USD’lik senetlerin iadesine, sözleşmenin uygulanmaması nedeniyle uğranılan zararın şimdilik 1.000 TL’sinin tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacılar vekili bilirkişi ek raporuna itiraz dilekçesi ile terditli istemlerinin her ikisine bağlı 1.000 TL’lik tazminat taleplerinden feragat ettiklerini bildirmiştir.
Davalılar vekilleri, davacıların aktif dava ehliyeti bulunmadığını, sözleşmelerin şekil yönünden geçersiz olduğunu, davacıların edimlerini yerine getirmediğini, U.. A.Ş. sermaye artırımına gitmiş olup %45 hisse devri talebinin hakkaniyete aykırı olduğunu savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, davacılar vekilinin 27.12.2011 tarihli celsede zapta geçen 28.11.2011 tarihli dilekçesi ile talepleri arasında yer alan 1.000,00 YTL’lik maddi tazminat taleplerinden feragat ettiği, taraflar arasında imzalanan 05.07.2005 tarihli sözleşmenin 5. maddesinde “taraflar arasında
imzalanan işbu sözleşmedeki pay devri ile gerçekleşecek ortaklık yapısının EPDK tarafından onaylanmaması halinde sözleşmenin kendiliğinden geçersiz hale geleceğinin ve sözleşme gereğince davacı şirketler tarafından davalı U..AŞ’ye yapılan masrafların kendilerine ödeneceğinin” öngördüğü, bu sözleşme gereğince davacılar tarafından davalı U.. A.Ş. dışındaki şirketlere payları karşılığında her hangi bir devir bedeli ödenmediği, davacılar tarafından sadece U.. A.Ş’ye toplam 1.309.000,00 TL ödeme yapıldığı, taraflar arasındaki 05.07.2005 tarihli sözleşme gereğince pay devrinin gerçekleşmesi hususunda davacıların isteği üzerine davacılara devri gereken payların davacıların iştiraki olan dava dışı E.. A.Ş’ye devri için davalı U.. A.Ş. tarafından EPDK’ya yapılan başvurunun retle sonuçlandığı, 05.07.2005 tarihli sözleşmenin 5. maddesi gereğince bu sözleşmenin kendiliğinde geçersiz hale geldiği, sözleşmenin geçersiz hale gelmesi ve davacıların hisse sahibi davalı şirketlere hisseleri karşılığında her hangi bir ödemede yapmamış olmalarına rağmen dava konusu hisselerin devrinin hükmen gerçekleştirilmesi talebinin yerinde olmadığı, sözleşmenin geçersiz hale gelmesi nedeni ile davacıların her hangi bir zarara uğradıkları ispatlanamadığından buna bağlı maddi tazminat taleplerinin de yerinde olmadığı sonucuna varılarak davacıların terditli taleplerinden birincisinin reddi gerektiği, davacıların sözleşme ilişkisi içinde davalı Udaş A.Ş’ye yaptıkları 1.390.000,00 TL’yi anılan bu davalıdan talep edebilecekleri, davacıların davalı şirketi davadan önce temerrüde düşürmediği, davacıların davalılara toplam 3.000.000,00 USD değerinde iki adet teminat bonosu teslim ettiklerini ispatlayamadıkları gerekçesiyle davacılar vekili tarafından davalılar aleyhine açılan dava konusu anonim şirket hisselerinin devir ve tescilini amaçlayan aynen ifa davasının ve aynen ifanın gecikmesinden kaynaklanan maddi tazminat davasının reddine, davacılar vekilinin aynen ifa davasının yerinde görülmemesi halinde terditli talebi olan anonim şirket hisselerinin devrini amaçlayan sözleşmenin feshi ile sözleşme nedeni ile yapılan ödemenin istirdadı ve sözleşmenin feshi nedeni ile davacıların uğradığı maddi tazminat ve teminat senetlerinin iadesi davasının davalı U..A.Ş. yönünden kısmen kabulü ile 1.309.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacılara verilmesine, bu davalıya yönelik fazlaya ilişkin talebin reddine, bu talebin diğer davalılar yönünden tamamen reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili ve davalı B.. Y..İplik Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
1- Mahkemece verilen karar davalı Birlik Yün İplik Menş. Fab. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiş olup, bu temyiz dilekçesinin temyiz defterine kaydedildiği belirlenemediği gibi temyiz harcının yatırıldığına dair makbuza da dosya içerisinde rastlanmamıştır.
Temyiz dilekçesinin verilme usulü HUMK’nun 434 ncü maddesinde açıklanmıştır. Buna göre temyiz dilekçesinin temyiz defterine kayıt ettirilip, temyiz harcının da yatırılmış olması gerekmektedir. Temyiz isteminde bulunan davalı B.. Yün İplik M.. Fab. Ltd. Şti. vekili tarafından bu işlemler yapılmaksızın verilmiş temyiz dilekçesinin incelenme kabiliyeti bulunmadığından temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3- Davacılar vekili, müvekkillerinin her birinin 1.500.000,00 USD olmak üzere toplam 3.000.000,00 USD’lik iki ayrı teminat bonosunu davalı Udaş A.Ş.’ye verdiğini iddia ederek, anılan bonoların iadesini talep etmiştir. Mahkemece, davacıların anılan senetleri teslim ettiklerini kanıtlayamadıkları gerekçesiyle bu talebin reddine karar verilmiş ise de, davacılar delil olarak “ek protokol 2” başlıklı davacıların ve davalı UDAŞ A.Ş’nin kaşe ve
imzası bulunan iki adet protokol ve ekinde borçlusu davacılar olan lehdarı UDAŞ A.Ş. olan 1.500.000,00 USD’lik iki adet senet örneği ibraz etmiştir. Mahkemece davacıların bu talebi yönünden anılan delillerle ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
4- Ayrıca, davacılar vekili dava dilekçesinde dava konusu hisse devrinin gecikmesinden doğan davacılar zararı için şimdilik 1.000,00 TL ve sözleşmenin uygulanmaması nedeniyle uğranılan zarar kapsamında şimdilik 1.000,00 TL’nin tahsiline karar verilmesini talep etmiş ise de davacılar vekili 28.11.2011 havale tarihli bilirkişi ek raporuna beyan dilekçesi ile terditli istemlerinin her ikisine bağlı 1.000,00 TL’lik tazminat taleplerinden feragat ettiklerini bildirmiştir. Mahkemece anılan taleplerin feragat nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken ispatlanamadığından reddine karar verilmesi de doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
5- Bozma neden ve şekline göre, davacılar vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı B.. Yün İplik M..Fab.Ltd.Şti. vekilinin temyiz isteminin REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (3) ve (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacılar yararına BOZULMASINA, (5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, takdir olunan 1.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı U.. Uşak Doğalgaz Dağıtım Sanayi Ticaret A.Ş"den alınıp davacılara verilmesine, alınmadığı anlaşılan 103 TL temyiz başvuru harcı ile 25,20 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı B.. Yün İplik Ltd. Şti"nden alınmasına, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz eden davacılara iadesine, 23.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.