MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Kadastro sırasında ... köyünde bulunan 106 ada 33 parsel sayılı 6383,33 m2 yüzölçümlü taşınmaz; belgesizden, tarla niteliği ile kadastro mahkemesinin 2005/29 E. sayılı dosyasında davalı olduğundan malik hanesi açık olarak tesbit edilmiştir.
Davacı ... Yönetimi, çekişmeli taşınmazın ... sayılan yerlerden olduğunu iddia ederek, ... vasfı ile Hazine adına tapuya tesciline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece, mahkemelerinin 2007/5 E. sayılı dosyası ile birleştirme ve daha sonrasında ise ayırma kararı verilerek yapılan yargılama sonucunda, davanın reddine; 106 ada 33 parsel sayılı taşınmazın 1/2 hisse ile ... ve ... adına kadastro tutanağında tespitine ve tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, ... kadastrosu ve kadastro tesbitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanun ile değişik hükümlerine göre yapılıp 18/08/2006 - 18/09/2006 tarihleri arasında ilân edilen ... kadastrosu ve arazi kadastrosu ile 6831 sayılı Kanun hükümlerine göre 2006 yılında yapılan 2/B madde uygulama çalışması bulunmaktadır.
Mahkemece verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki, somut uyuşmazlıkta; çekişmeli taşınmazın malik hanesi açık olup, mahkemece, 3402 sayılı Kanunun 30/2. maddesi uyarınca gerçek hak sahibi re"sen belirlenecek, davada taraf olmayanlar adına dahi tescile karar verilebilecektir. Bu nedenle, Hazine ve köy tüzel kişiliğinin davada taraf olması gerekirken, taraf olmadıkları ve ... ve ziraat bilirkişi raporlarında taşınmazda kullanım olmadığı açıklanmış ise de mahkemece iradi terk hususunun araştırılmadığı, dayanak tapu ve vergi kayıtlarının uygulanmadığı, çekişmeli taşınmaz 1956 ve 1983 yıllara ait hava fotoğraflarında hafif koyu renkli alanda kalmasına rağmen ... bilirkişi raporunda taşınmazın ... bitki örtüsü taşımayan açıklık alanda kaldığı ve ... sayılmayan yer olduğunun bildirildiği ve ziraat bilirkişi raporunda imar ve ihya ile zilyetlik ve taşınmazın niteliğine ilişkin değerlendirme yapılmadığı, anlaşılmaktadır. Denetime elverişli olmayan bilirkişi raporları ve eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu nedenlerle; Hazine ve köy tüzel kişiliğinin davalı olarak davaya dahil edilerek, süre verilerek delillerinin toplanması, dayanak tapu kaydı ve vergi kaydının ilk oluşumundan itibaren tüm tedavülleri ve varsa krokileri, revizyon gördüğü tüm parsel tutanakları, revizyon görmemiş ise neden revizyon görmediği, tapu kaydının uygulandığı tüm parseller ve komşu parsel tutanak
ve dayanakları, davalı iseler dava dosyaları, varsa tescil krokisi, komşu parsel tutanak ve dayanaklarının getirtilmesi, dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tesbit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile 1985-1990 yıllarına ait stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları, ... kadastrosuna ait tutanak ve haritası bulunduğu yerlerden istenerek, bu belgeler ziraat fakültelerinin toprak bölümünden mezun olan bir ziraat mühendisi, bir harita-kadastro (jeodezi ve fotogrametri) mühendisi veya fen elemanı ile bir ... yüksek mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu yardımıyla, dava konusu taşınmaz ile çevresine uygulanıp bu belgelerde dava konusu yer belirlendikten sonra, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip, taşınmazın niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, imar ve ihya ile zilyetliğin hangi tarihte başlayıp tamamlandığı belirlenmeli, bu belgeler ile kadastro paftası, pafta düzenlenmemişse dava konusu taşınmazın 23/6/2005 tarihli ve 2005/9070 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği (...) hükümlerine göre koordinatlı olarak düzenlenecek haritası hem 1/5000 ve hem de 1/25000 ölçeklerinde eşitlenerek kadastro paftası ile düzenlenen harita, komşu ve yakın komşu taşınmazları da içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazın konumunu, kesinleşmiş ... kadastrosu ve hava fotoğrafları ile orijinal renkli memleket haritaları üzerinde gösterir ve hava fotoğrafları ve memleket haritalarındaki görünümünün ne olduğu ve bitki örtüsünün ne olduğunun açıklayacakları, bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve bilimsel verileri içerir, topografik ve memleket haritalarından yararlanılarak ve arazide de klizimetre ile ölçüm yaparak taşınmazın gerçek eğim durumunu belirleyecekleri rapor alınmalı, dayanak tapu ve vergi kayıtları ve varsa krokileri, yerel bilirkişiler ve tanıklar yardımı ile komşu parsel tutanaklarından da yararlanılarak yöntemince gereği gibi zemine uygulanmalı, tapu kaydı sınırlarının sabit sınırlı olması durumunda 3402 sayılı Kanunun 20/B maddesi gereğince taşınmazda kullanım bulunması gerektiği gözönünde bulundurulmalı, tapu kaydı değişebilir sınırlı ise bu takdirde 3402 sayılı Kanunun 20/C maddesi gereğince yüzölçümüne değer verilerek kapsamı tam olarak belirlenmeli, asıl taşınmazın kapsamı, ... veya ormandan açma değilse, miktar fazlasının sınırda bulunan ormandan açma yapılarak kazanıldığı kabul edilmeli, revizyon gören parseller var ise bu parsellerin yüzölçümü de düşülmek suretiyle, tapu kaydının 4785 sayılı Kanun kapsamında hukukî değerini yitirip yitirmediği de araştırılmalı ve vergi kaydı uygulamasında taşınmazın vergi kaydı kapsamında kaldığı anlaşıldığı takdire ise zilyetlikle birleşmeyen vergi kaydına değer verilmeyeceği de gözönünde bulundurulmalıdır.
Çekişmeli taşınmazın, tapu ve vergi kayıtları kapsamında kalmadığı ve öncesinin ... sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, imar ve ihya yapılmışsa hangi tarihte başlayıp tamamlandığı, kimden kime kaldığı, zilyetliğin ne zaman başlayıp nasıl sürdürüldüğü ve ekonomik amacına uygun olup olmadığı, maddi olaylara dayalı ve ayrıntılı olarak, taşınmaz başında dinlenecek yerel bilirkişiler ile taraf tanıklarından sorulmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin doğruluğu yukarıda belirtilen ve gerçeğin kendisi olan belgelere dayalı olarak düzenlenecek bilirkişi kurulu raporuyla denetlenmeli, keşif sırasında taşınmazı çeşitli yönlerinden hali hazır durumunu gösterir renkli fotoğrafları çektirilip onaylanarak ve taşınmaz fotoğraf üzerinde gösterilerek dava dosyası içine konulmalı, davanın açıldığı tarihten önce ya da sonra Hazine yetkilileri tarafından hazırlanan idari tahkikat ve haksız işgal (ecrimisil) tutanakları varsa bu tutanaklar da yerine uygulanıp tutanaklarda ismi yazılı kişiler tanık sıfatıyla dinlenilmeli, 3402 sayılı Kanunun 14/1. maddesinde yazılı 40 ve 100 dönüm kısıtlama araştırmasının aynı maddenin, 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen ikinci fıkrası hükümleri nazara alınarak yapılması gerektiği düşünülerek, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları yönünden aynı çalışma alanı içerisinde belgesizden zilyetliğe dayalı olarak tesbit ve
tescil edilen taşınmaz olup olmadığı, varsa cinsi, parsel numaraları ve miktarı, tapu müdürlükleri ve ilgili kadastro müdürlüklerinden ve yine, aynı kişiler tarafından açılan tescil davası olup olmadığı hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüklerinden ayrı ayrı sorularak gerektiğinde tesbit tutanak örnekleri ve tapu kayıtları ya da tescil dava dosyaları getirtilip incelenmeli, dava konusu taşınmazın sulu ya da kuru tarım arazisi olup olmadığı konusunda (5403 sayılı Kanunun 3/j maddesi ile Taşınmaz Malların Sınırlandırma Tespit ve Kontrol İşleri Hakkındaki Yönetmeliğin 10. maddesinin değişik ikinci fıkrası hükümlerine göre, sulu tarım arazisi: tarım yapılan bitkilerin büyüme devresinde ihtiyaç duyduğu suyun, su kaynağından alınarak yeterli miktarda ve kontrollü bir şekilde karşılandığı araziler olarak açıklandığından) ziraat mühendisinden kanunun amacına uygun rapor alınmalı, taşınmazın ... bilirkişi raporuna göre 15-20 ziraat bilirkişi raporuna göre 10-15 yıldır kulanılmamasının iradi terk anlamına gelip gelmediğinin belirlenmesi amacı ile; taşınmazın ne kadar zamandır boş vaziyette olup kullanılmadığı yerel bilirkişi ve tanıklardan sorulmak suretiyle tesbit edilmeli, taşınmazın öncesinde ne şekilde tasarruf edildiği ayrıntılı biçimde açıklattırılmalı, taşınmaz üzerinde gerçek kişiler yararına zilyetlik koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli, taşınmazın taksim, hibe veya satış yoluyla el değiştirip değiştirmediği hususu araştırılmalı, uzman ziraat mühendisi bilirkişiden; taşınmazın niteliği hususunda, komşu parsellerin toprak yapısı da mukayese edilmek suretiyle, taşınmazın toprak yapısı, niteliği, eğimi, kaç yıl önce imar ve ihya edildiği ve ne zamandır tarımda kullanıldığı, kaç yıldır kullanılmadığı hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazda zilyetlik koşulları oluşmuş ve iradi terk söz konusu değil ise tarafların delilleri doğrultusunda oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı ... Yönetimi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 23/02/2015 günü oy birliği ile karar verildi.