Mahkemesi :  Trabzon  İş  Mahkemesi
Tarih :  25.04.2006
No : 700-188
          
Davacı, 1996-2003 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitiyle, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline  karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf  vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının ilk tevkifat kesintisinin yapıldığı tarih olan Haziran 1996-31.12.2003 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan  Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil  için  kurum’a  başvuru  olmasa  dahi  bahse  konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan p. e. İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının  esas alınacağı  bildirilmiştir.  Bu kayıtların  tarımda  kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi  olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede,  H.Çay Fabrikasının mahkemeye hitaben gönderdiği 10.03.2006 tarihli yazıda davacının teslim ettiği ürün bedelinden ilk kesintinin 03.05.2001 tarihinde yapılıp bu tarihten sonra 2002,2003,2004,2005 yıllarında ürün bedelinden kesinti yapıldığı, aynı fabrikanın davacıya verdiği 04.06.2001 tarihli belge fotokopisinde ise davacının teslim ettiği ürün bedellerinden 1996,1997,1998,1999 ve 2000 yıllarında prim kesintisi yapıldığının bildirildiği, davacının verdiği 25.12.2003 tarihli bildirge üzerine 01.01.2004 tarihi itibariyle tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak kayıt ve tescil edildiği, 03.11.2003 tarihinde ziraat odasına kaydolduğu görülmektedir.
Mahkemece davacının 01.06.2001-31.10.2003 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur  sigortalısı olduğunun tesbitine ilişkin hüküm yerinde ise de eksik araştırma ve inceleme sonucu Haziran 1996-01.06.2001 tarihleri arasındaki istem  döneminin reddine karar verilmiş olması isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş; 04.06.2001 ve 10.03.2006 tarihli yazı örnekleri H. Çay Fabrikası Müdürlüğüne gönderilerek iki yazı cevabı arasında çelişki giderilmek, davacının  sattığı ürün bedelllerinden 1996,1997,1998,1999 ve 2000 yıllarında prim kesintisi yapılıp yapılmadığını tesbit etmek, davacının kooperatif  üyesi olup olmadığını, üye ise kayıt tarihini, tapulu zirai arazisi bulunup bulunmadığını, zirai arazi emlak vergisi mükellefi olup olmadığını araştırmak ve çıkacak sonuca göre hüküm kurmaktır. 
Mahkemece yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucu  Haziran 1996-01.06.2001 tarihleri arasındaki döneme ilişkin istemin  karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde,  davacının  bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.11.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.