Elbirliği Mülkiyeti - Mal Kaçırma Amaçlı Muvazaalı İşlem - Muris Muvazaası - Temlik - Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2010/9172 Esas 2010/13180 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi 2010/9172 E., 2010/13180 K.

1. Hukuk Dairesi 2010/9172 E., 2010/13180 K.

• ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ
• MAL KAÇIRMA AMAÇLI MUVAZAALI İŞLEM
• MURİS MUVAZAASI
• TEMLİK

• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 701 ]
• 2659 S. ADLİ TIP KURUMU KANUNU [ Madde 7 ]
• 2659 S. ADLİ TIP KURUMU KANUNU [ Madde 16 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen davada;

Davacılar, miras bırakanları H…

…. B…

….."ın maliki olduğu 778 parseldeki payının (imar sonucu 3275 ada 8 parsel oldu) muvazaalı olarak davalı ikinci eşe satış suretiyle devredildiğini ve murise ait bankadaki paraların davalı tarafından çekildiğini, ayrıca murisin temlik tarihinde hukuki ehliyetinin bulunmadığını ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptali -tescil ve alacak isteklerinde bulunmuşlardır.

Davalı, iddiaların yersiz olduğunu bildirip, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, davacı B…

….. yönünden feragat nedeniyle davanın reddine, davacı D…

…… yönünden tapu iptali ve tescil isteminin kabulüne, alacak isteğinin reddine karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili ve davacı Dursun vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi S…

….. A…

….."un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.

-KARAR-

Davalar; tapu iptali, tescil ve alacak isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davacı B…

….. yönünden davanın feragat nedeniyle reddine, davacı D…

….. yönünden iptal tescil isteminin miras payı oranında kabulüne, alacak isteğinin reddine karar verilmiştir.

Dosya içeriğinden, toplanan delillerden; miras bırakan H…

….. P…

….."ın maliki olduğu 778 parsel sayılı taşınmazını ikinci eşi olan davalı A…

…. P…

….."a satış suretiyle temlik ettiği, ayrıca bankada bulunan paralarının davalı tarafından vekaleten çekildiği, davacıların temliki işlemlerin yapıldığı tarihte miras bırakanın hukuki ehliyetinin bulunmadığını ve mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı işlem yapıldığını ileri sürerek, miras payları oranında iptal tescil ve alacak istemi ile eldeki davayı açtıkları anlaşılmaktadır.

Hemen belirtilmelidir ki, HUMK 76. maddesi hükmü uyarınca olayları bildirmek taraflara hukuki nitelendirmeyi yapmak ve ona uygun yasal düzenlemeyi tayin ve tespit ederek uygulamak mahkemeye aittir. Eldeki davada, iddianın ileri sürülüş biçimi, dava dilekçesinin içeriği ve dosyada mevcut deliller birlikte değerlendirildiğinde, davacıların ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayandığı sonucuna varılmaktadır.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 11.4.1990 gün ve 1990/1-152, 1990/236 sayılı kararında vurgulandığı gibi, davada dayanılan maddi olaylar bakımından birkaç hukuki nedenin bir arada gösterilmesinde ilke olarak usul ve yasaya aykırı bir yön yoktur. Hukuki sebeplerden bir tanesinin diğer hukuki sebebin incelenmesine olanak verir niteliği bulunduğu sürece önem ve lüzum derecesine göre birden fazla hukuki sebep aynı davada inceleme ve araştırma konusu yapılabilir.

Dayanılan nedenlerden birinin ehliyetsizlik olması halinde ise, kamu düzeniyle ilgili bulunması ve ehliyetsizliğin saptanması halinde öteki nedenlerin incelenme gereğinin ortadan kalkacağı hususları dikkate alındığında öncelikle bu neden üzerinde durulması gerektiği kuşkusuzdur.

Mahkemece miras bırakanın temliklerin yapılış tarihlerinde hukuki ehliyetinin bulunmadığı 2659 Sayılı Yasanın 7/e ve 16/d maddeleri gereğince Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Dairesinden alınan 14.09.2007 tarihli rapor ile saptanmıştır.

Bu durumda, miras bırakanın hukuksal ehliyetten yoksun olduğu belirlendiğine göre eldeki davada ayrıca muvazaa iddiasının araştırılmasına gerek yoktur. Öte yandan, mirasçılardan birisinin ya da bir kısmının feragati terekeyi bağlamayacağından hukuksal sonuç doğurmaz.

Ne varki, miras bırakanın ehliyetsiz olması durumunda yaptığı işlemlerin yok hükmünde olacağı, işlemi yapanın ölmesinden sonra ehliyetsizlik nedeniyle murise teb"an ve tüm mirasçılar adına tescil istemi ile dava açılmasının zorunlu ve T.M.K."nun 701 ve devamı maddeleri gereği olduğu tartışmasızdır. Bunun sonucu olarak miras payı oranında iptal ve tescil istemi ile dava açılamayacağı, diğer bir deyişle bu tür istemli davaların dinlenemeyeceği kabul edilmelidir.

Hal böyle olunca, yukarıda özetlenen ilkeler gözetildiğinde, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması doğru değildir.

Davacının, temyiz itirazlarının reddine, davalı tarafın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 09.12.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.