MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 04.12.2012 tarih ve 2012/92-2012/251 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, kömür ticareti ile iştigal etmekte olan müvekkilinin dava dışı Horizon World Trading LLC ünvanlı şirketten satın alıp yurda ithal ettiği 5,995,58 mt. Rusya menşeli kömür yükünün Ukrayna"nın Kerch Limanı"ndan Trabzon Limanı"na taşınmak üzere 03/03/2012 tarihli 1 nolu konşimentoya kayıtlı olarak, Malta bayraklı “CHELSEA 2” isimli gemiye dökme olarak yüklendiğini, anılan geminin 06/03/2012 tarihinde Trabzon Limanı"na vasıl olduğunu ve gemi kaptanın 5,995,568 mt. yükü tahliye etmeye hazır olduğuna dair hazırlık mektubu vermiş olması nedeniyle aynı gün tahliyeye başlanıp 08/03/2012 günü saat 11:45"de tahliyenin tamamlandığını, yük miktarının konşimentoda 5,995,568 mt. olarak kayıtlı olmasına rağmen, tahliye limanında yapılan “Draft Sörvey” ölçümünde tahliye edilen yük miktarının konşimentoda yazılı olan miktardan 98,127 mt. eksiği ile 5,897,441 mt. olarak tahliye ile müvekkiline eksik teslim edildiğinin tespit edildiğini, yükün eksik tahliye ve teslim edildiği hususunun MV Chelsea 2 gemisinin tahliye limanı acentesi Poyraz Denizcilik Tur. Nak. Tic. Ltd. Şti."ne 08/03/2012 günü yazılı olarak ihbar edildiğini, müvekkilinin eksik teslim aldığı 98,127 mt. yük nedeniyle 17.711,92 USD zarara uğradığını, TTK"nın 1061. maddesi gereğince davalının zarardan sorumlu olduğunu, ayrıca bu alacağın TTK md. 1235/7 hükmü gereğince gemi alacağı olduğunu ve TTK"nın 1236. maddesi uyarınca da müvekkilinin taşımayı yapan gemi üzerinde kanundan doğan rehin hakkı ve İİK md. 23/2 dalaletiyle hapis hakkının olduğunu ve “MV CHELSEA 2” isimli geminin de Türk Karasularında bulunduğunu ileri sürerek 17.711,92 USD gemi alacağı mahiyetindeki alacağın dava tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, TTK"nın 1236. maddesi gereğince “CHELSEA 2” isimli gemi üzerine İİK md. 257/4 gereğince ihtiyati haciz kararı oluşturulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı MV CHELSEA 2 gemisi donatanı adına gemi kaptanı vekili, konişmentoda atıfta bulunulan 29/02/2012 tarihli bağlama notuna göre taşımadan kaynaklı her türlü uyuşmazlığın İngiltere"de kurulacak hakem heyeti tarafından İngiliz Hukuku"na göre çözümleneceğinin belirlenmiş olduğunu savunarak tahkim itirazlarının kabulü ile dava dilekçesinin reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, konşimento ekindeki bağlama notunun tahkim sözleşmesi niteliğinde olup tarafları bağlayacağı, tahkim sözleşmesi ile uyuşmazlığın çözümünde İngiliz Hukuku"nun uygulanacağı ve uyuşmazlığın Londra"da kurulacak tahkim heyeti tarafından çözümleneceğinin belirlendiği gerekçesiyle dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, deniz taşımasından kaynaklanan noksan mal bedeline ilişkin alacak ve taşımayı yapan gemi üzerinde kanuni rehin hakkı tesisi istemlerine ilişkindir. Mahkemece, davalı tarafın uyuşmazlığın çözümünde yurt dışında bulunan tahkim kurulunun görevli olduğuna ilişkin itirazı yerinde görülerek dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Davaya konu alacak TTK’nın 1235/7. maddesinde öngörülen gemi alacaklısı hakkı veren alacaklardan olup, davada, TTK’nın 1236. maddesi uyarınca gemi üzerinde kanuni rehin hakkı tesisi de istenmiştir. Gemi alacaklısı hakkı bir kanuni rehin hakkı mahiyetinde olup, kanundan doğduğu için tescile ve teslime gerek olmadan hüküm ifade eder. Aynî hak olan rehin hakkı, TTK’nun 1236/2. maddesi uyarınca gemi ve navlunu takip eder. Kanuni rehin hakkının fiilen uygulanabilmesi için somut olayda öncelikle gemi hakkında seferden men kararı alınmış, davalı tarafça teminat gösterilmesi üzerine bu tedbir kararı teminat üzerine kaydırılmıştır. Bu durumda alacaklının kanunun tanıdığı ayni bir hak olan rehin hakkının yerine getirilebilmesi için alınan tedbir kararının devamı niteliğinde bulunan işbu davanın Türk Mahkemesi"nde sonuçlandırılmasında yasal zorunluluk bulunmasına göre davalının tahkim itirazının reddine karar verilerek uyuşmazlığın esasına girilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 16.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.