Danıştay 10. Daire 2016/7222 Esas 2020/5505 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/7222
Karar No : 2020/5505

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Valiliği
… İl Müdürlüğü
… Yakası … Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : S.S. … Yapı Kooperatifi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı dava konusu işlemin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yolundaki kararının, davalı idare tarafından iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Tuzla ilçesi, … Mahallesi, … Caddesinde bulunan Hazineye ait …pafta, … parsel sayılı taşınmazın deniz yönünde bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 1.835,00 m² yüzölçümlü taşınmazın, üzerinde iskele ve tekne imalat alanı yapılmak suretiyle 25/01/2011-03/02/2012 tarihleri arasındaki dönemde fuzulen işgal edildiğinden bahisle 75.563,10 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; mahallinde 30/01/2014 tarihinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak alınan bilirkişi raporuyla dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu işlemin 19.566,76 TL'lik kısmında hukuka aykırılık ve 55.996,34 TL'lik kısmında ise hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem kısmen iptal edilmiş, kısmen de dava reddedilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI: Davacı tarafından, dava konusu işlemin iptal edilerek aynı dönem ve işgal yönünden … tarih ve … sayılı, 34.152,13 TL bedelli ecrimisil ihbarnamesinin düzenlendiği, davanın karardan sonra konusuz kaldığı belirtilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Dava, İstanbul ili, Tuzla ilçesi, … Mahallesinde bulunan Hazineye ait … pafta, … parsel sayılı taşınmazın deniz yönünde bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 1.835,00 m² yüzölçümlü taşınmazın, üzerinde iskele ve tekne imalat alanı yapılmak suretiyle 25/01/2011-03/02/2012 tarihleri arasındaki dönemde fuzulen işgal edildiğinden bahisle 75.563,10 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan haliyle 75. maddesinde, "Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.'' hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanun'un 74. maddesine dayanılarak Maliye Bakanlığı'nca çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliği'nin 85. maddesinin 2. fıkrasında, "Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına ve işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekli, fiili ve hukuki durumu ile işgalden dolayı varsa elde ettiği gelir, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur..." düzenlemesine yer verilmiştir.
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un Ek 2. maddesinin 1. fıkrasında Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlar üzerinde tesis edilecek irtifak hakları ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde verilecek kullanma izinlerinde, irtifak hakkı veya kullanma izni bedellerine ilave olarak, bu alanlarda yürütülen faaliyetlerden elde edilecek tüm hâsılatın yüzde 1’i oranında Hazinece pay alınacağı ve 18/04/2013 tarih ve 28622 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6456 sayılı Kanun'un 37. maddesiyle eklenen ve 31/10/2016 tarihli değişiklikten önce yürürlükte olan haliyle 5. fıkrasında; "Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlar üzerinde tersane, tekne imal ve çekek yeri (yat çekek yeri hariç) yatırımı yapılmak amacıyla lehlerine irtifak hakkı tesis edilen veya adlarına kullanma izni verilen yatırımcılar tarafından başvuruda bulunulması hâlinde; sözleşmeden doğan irtifak hakkı ve/veya kullanma izni bedellerinin gecikme zamları ile birlikte ödenmesi, Bakanlık aleyhine açılmış varsa davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek kayıtsız ve şartsız feragat edilmesi ve buna ilişkin belgelerin aslının Bakanlığa ibraz edilmesi kaydıyla, sözleşmelerin devri dâhil bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sözleşmelerinde hasılat payı alınacağına ve oranına ilişkin hüküm bulunsun veya bulunmasın bu hükümler yerine toplam yıllık hasılatın binde biri oranında hasılat payı alınır ve ayrıca irtifak hakkı ve/veya kullanma izni bedeli alınmaz." düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, Mahkemece 28/11/2014 tarihinde dava konusu işlemin kısmen iptaline, davanın kısmen reddine karar verildiği, idare tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesinde dava konusu "… tarih ve … sayılı ecrimisil" ihbarnamesinin iptal edildiği belirtilerek aynı dönem ve aynı işgal nedeniyle farklı bir ecrimisil bedel istenildiği; davacının Mahkeme kayıtlarına 16/12/2014 tarihinde giren dilekçesinde, 4706 sayılı Kanun'un ek 2. maddesinde 18/04/2013 tarih ve 28622 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kanun'un 37. maddesiyle yapılan değişiklik hükmünden faydalanmalarının idare aleyhine açılan davalardan her türlü yargılama gideri üstlenilmek suretiyle feragat şartına bağlandığı bu nedenle sözkonusu dilekçenin mahkemeye verildiği belirtilerek davanın konusuz kalması sebebiyle reddine karar verilmesinin, idare lehine vekalet ücreti takdir edilmesinin ve yargılama giderlerinin taraflarına yüklenilmesinin talep edildiği, buna karşın açık feragat beyanının bulunmadığı; Mahkeme kararının, davacı tarafa 17/12/2014 tarihinde, davalı idareye ise 19/12/2014 tarihinde tebliğ edilmesini müteakiben davalı idarenin 31/12/2014 havale tarihli dilekçesiyle temyiz isteminde bulunduğu ve 19/07/2016 havale tarihli dilekçesiyle de dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin resen iptal edilerek aynı dönem için yeni bir ecrimisil ihbarnamesi düzenlendiğine ilişkin beyanda bulunulduğu, buna karşın temyiz isteminden feragat beyanının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davanın Mahkemece karara bağlanmasını müteakiben, dava konusu işlemin idarece re'sen iptal edildiği görüldüğünden; öncelikle davadan feragat edilip edilmediği hususunun netleştirilmesi ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin … tarih ve …sayılı ecrimisil ihbarnamesinin dayanağı bilgi ve belgelerin sunulmasının taraflardan istenilmesi ve neticesine göre bir karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararının temyiz incelemesine konu iptale ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin kısmen iptaline, davanın kısmen reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/12/2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.



(X)-KARŞI OY :

Mahkeme kararının, karar tarihinde taraflar arasında mevcut hukuki duruma ve meri mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından, onanması gerektiği oyuyla aksi yönde oluşan Daire kararına katılmıyoruz.